Ontwikkelingen op en rond de WTO-top van woensdag 14 december

Ontwikkelingen op de WTO-top van woensdag 14 december

Het ICTSD vraagt zich af of de WTO-lidstaten hun “kaarten” op tijd zullen tonen. Volgens waarnemers hebben de delegaties namelijk nog niet laten zien waar ze aan vast willen houden en wat ‘ruilobjekten’ zijn. Te lang wachten kan echter uitlopen op een mislukking.

Op woensdag, de tweede onderhandelingsdag, waren er veel biliaterale en plurilaterale besprekingen, vooral over diensten en tarief- en quotavrije markttoegang voor LDCs. Per vandaag worden er steeds om 17 uur zogenaamde Heads-of-Delegations bijeenkomsten gehouden waar alle lidstaten op de hoogte gesteld worden van de ‘vooruitgang’ in thema-specifieke consultatiegroepen (die elk zo’n 30 tot 40 ministers omvatten).

Landbouw

Na een 4-uur durende Greenroombijeenkomst steunden de aanwezigen, op de EU en Zwitserland na, het voorstel om het jaar 2010 in te stellen als einddatum voor exportsubsidies. Er was ook een formele, plenaire vergadering over landbouw waar de voorzitter de lidstaten stimuleerde over te gaan tot het eigenlijke onderhandelen. De lidstaten waren het echter onderling niet eens over de prioriteiten.
Uniek was de eerste coördinatiesessie van de gezamenlijke ontwikkelingsstaten (G20, ACP, LDCs, Caricom, Afrikaanse Unie, kleine en kwetsbare economieën, G-33 en G-90) in WTO-verband. Volgens de Brazilaanse minister van buitenlandse Zaken, Amorim, moet de Hong Kong Ministerial een tastbaar resultaat opleveren in de vorm van een einddatum voor exportsubsidies. Deze stellingname leidde ertoe dat de VS en de EU met elkaar in de clinch gingen over het hieraan gerelateerde thema van de voedselhulp. De Afrikaanse Unie, waarin veel voedselhulp-ontvangers verenigd zijn, mengde zich in de discussie en bepleitte het geven van financiële hulp via het World Food Programme in plaats van direkte voedselhulp (behoudens noodsituaties).

Koud vuur?

Tijdens een plenaire zitting over katoen uitten de meeste ministers hun sympathie met de West-Afrikaanse katoenboeren die lijden onder de lage wereldprijzen voor katoen. Het was de VS die een ‘vroege oogst’ op deze WTO-top tegenhield. In plaats van een snelle uitfasering van katoensubsidies te beloven, ging de Amerikaanse handelsminister Portman in de aanval. Juist hulp en wereldwijde tariefreducties zouden de katoennaties in staat moeten stellen “to trade themselves out of poverty.” Elf recente studies zouden namelijk aantonen dat stopzetten van de subsidie nauwelijks invloed heeft op de wereldmarktprijs. Benin, Burkina Faso, Tsjaad en Mali werden kwaad en zeiden daarop dat ze Hong Kong niet zouden verlaten zonder een afdoende regeling voor deze langslepende kwestie…

Ook kwaad waren Honduras, Colombia en Ecuador over de weigering van de EU om te onderhandelen over verlaging van het invoertarief voor bananen. In 2001 werd besloten om tot 1 januari 2006 (!) een tijdelijke regeling in te stellen voor tariefvrije invoer van bananen vanuit de concurrerende ACP-staten. De Latijns Amerikaanse staten eisten een afdoende definitieve regeling voor het beëndigen van de Hong Kong-top. Het conflict dat in 2001 bijna tot het voortijdige einde van de Doha-top leidde, is nu dus weer aangescherpt.

Tarief- en quotavrije markttoegang voor LDCs

Met betrekking tot dit voorstel (het eerste uit een pakket van vijf LDC-voorstellen op gebied van Ontwikkeling) bleven de meningsverschillen gehandhaafd. De EU – die deze markttoegang al geregeld heeft via het ‘Everything-but-Arms’-akkoord – drong sterk bij de VS en Japan aan om eenzelfde akkoord af te sluiten. De twee willen echter bepaalde producten kunnen uitsluiten (textiel-VS; rijst-Japan) en de grenzen kunnen sluiten bij overmatig grote imports. Voor de LDCs is een beperkte regeling niet acceptabel. En Brazilië en India willen dat er voor het einde van de Doha Ronde iets geregeld is (VS: als onderdeel van Doha-einddeal).

Diensten

Nadat op dinsdag voornamelijk procedurele kwesties besproken zijn, kwam volgens waarnemers op woensdag de kwestie van de taalpassages in de Dienstenbijlage van de concepttekst voor de ministers aan de orde. Sommige lidstaten zijn voor aanscherping, anderen voor afzwakking of voor het weghalen van betwiste pasaages (in vierkante haakjes). Het lijkt erop dat India en Brazilië zich opmaken voor een substantiële deal met de EU en de VS: India zegt de bijlagetekst te accepteren zoals die is en Brazilië overweegt zijn eerdere verzet tegen bepaalde tekstpassages op te geven. De ACP-groep, de Afrikaanse Groep en Maleisië daarentegen overwegen een alternatieve tekst in te brengen, maar aarzelen, omdat dat het ‘openen’ van onderhandelingen over de tekst ook kan leiden tot een nog slechter eindresultaat. Tenslotte zet de EU (en in zekere zin ook de VS) hard in op ‘verhoging van de ambitie’ van de bijlage.

TRIPs en Biodiversiteit

Tot verrrassing van velen, gaf India aan een nieuw thema in te zullen brengen in de Greenrooms, namelijk de relatie tussen het TRIPs-verdrag en de Conventie over Biologische Diversiteit. India heeft een voorstel klaar liggen voor een regeling die patentzoekers verplicht bron en land van origine van genetisch materiaal en traditionele kennis bekend te maken. In zo’n regeling moeten ook bepalingen staan over ‘prior informed consent’ en het delen van winsten.

Milieu

Bij de onderhandelingen over milieugoederen staat de vraag centraal of men een “common understanding” over procedures zal ontwikkelen, danwel dat er in 2006 een liberaliseringslijst van goederen klaar moet zijn (de zogenaamde ‘lijst’-benadering). In de ogen van de meeste ontwikkelingsstaten bevoordeelt een ‘lijst-benadering alleen de ontwikkelde staten.
Er wordt gezegd dat de EU in bilaterale besprekingen nu sterk aandringt op steun voor ‘sterkere taal’ met betrekking tot (post-Hong Kong) onderhandelingen over de relatie tussen multilaterale milieuakkoorden (MEAs) en WTO-regels. Een ander heet hangijzer.

Visserij-subsidies

Hoewel visserij-subsidie geen belangrijk thema is in Hong Kong riepen diverse ministers en vertegenwoordigers van de UNEP en WWF ten overstaan van de pers gezamenlijk op tot het (urgent) vaststellen van regels binnen de WTO. Het Doha mandaat biedt volgens hen de mogelijkheid liberaliseringsregels vast te stellen die milieurelevante en sociale doelen waarborgen. Een aantal ontwikkelingsstaten benadrukten de instelling van een effectieve Speciale en Gedifferentieerde Behandeling.

Bron:
– “Will members reveal their cards in time?,” ICTSD, Bridges Daily Update Issue 3, 15 December 2005 [=14 dec. Nederlandse tijd!]

WTO—zzzzzzzzzzzzzzzziiiiiiiiiiiiiiiiiiiiipppppppppppppppppppppp

Ander Nieuws

* Demonstratie 13 december

– Een verslag van Focus on the Global South van 13 december (met foto’s) over de schermutselingen van 13 december in: “WTO ministerial begins amid protests inside and outside the HK Convention Centre.”

– Een ooggetuige over de spanningsopbouw voorafgaande aan en tijdens de demonstratie van 13 december die uitmondde in kleinschalige rellen. De schrijfster vond het een ‘absurd theater’ en denkt dat bij zowel de politie als bij de Zuid-Koreaanse boeren ‘self-fulfilling prophecies’ een rol speelde.
“Unnecessary psychological reaction of police and reporters in 13-12 rally“.

– Verslag en foto’s van/over Zuid-Koreanen in Hong Kong

* Akties 14 december

– Water Parade
Ruim 100 vissers uit diverse Zuid-Aziatische staten hielden een protestparade op de Hong Kong Sea. Hun eis: haal visserij uit de WTO.

– Internationale Protestdag tegen GATS en privatisering
Verslag en foto’s van diverse akties:

– Dag 2: 14-12 videobrief van de WTO.

* Boos, gevaarlijk en bommen

– Citaat uit de Nieuwsbrief van het ministerie van Economische Zaken van 14 december:
“EU gaat in de aanval in Hong Kong
De Europese unie heeft er genoeg van om als boosdoener te worden afgeschilderd in de moeizame onderhandelingen over een vrijere wereldhandel. Minister Brinkhorst verklaarde op de eerste dag van de handelsconferentie in Hong Kong dat er binnen de EU sprake is van een ‘fighting mood’ en zei dat de unie in het offensief wil gaan.”

– In een live debat met Deputy Director General van de WTO, Jara, beschuldigde Walden Bello de WTO ervan bedriegelijk en gevaarlijk te zijn.

– Oorlog met verschillende middelen – bommen en de WTO
De WTO-onderhandelingen tonen de ondemokratische en oneerlijke wijze waarop vrijhandel en ander neo-liberaal beleid worden opgelegd worden. Er is een andere manier: door bommen.

* Ontwikkeling?

– Aid-for-Trade – nòg een lege belofte.

– De G20 uitdaging
Ssenior regeringsonderhandelaars uit India, Brazilië en Indonesië zijn het eens met vertegenwoordigers van civil society over de status van landbouw en over de mislukking van pro-peasantry beleid in ontwikkelingstaten.

WTO—zzzzzzzzzzzzzzzziiiiiiiiiiiiiiiiiiiiipppppppppppppppppppppp

De impact van GATS op Landbouw
(door Alexandra Strickner [*])

Over het algemeen wordt aangenomen dat bij de WTO-onderhandelingen een uitruil zal plaatsvinden tussen landbouwconcessies door ontwikkelde staten en dienstenconcessies door ontwikkelingsstaten. Daarbij wordt echter de onderlinge relatie tussen de twee velden over het hoofd gezien, en met name de gevolgen van liberalisering van belangrijke dienstensectoren op landbouw.

Op het eerste gezicht lijkt GATS weinig van doen te hebben met landbouw. Op de lijst met de 160 diensten(sub)sectoren van GATS refereren alleen “Services
incidental to agriculture, hunting and forestry”, “Services incidental
to fishing” en “Veterinary services” (allen binnen de categorie van “Business Services”) aan landbouw en voedselproductie.
Toch is de landbouw- en voedseleconomie wereldwijd op grootschalige wijze gevormd door diensten. Boeren worden in toenemende mate geïntegreerd in de wereldwijde opererende voedselketens die hun productie- en marketingbeslissingen beïnvloeden.

Vooral de kleine, landbezittende boeren zijn afhankelijk van effciënte en toegesneden dienstverlening die het hen mogelijk maakt om op redelijke voorwaarden deel te nemen aan deze voedselketens. Als gevolg daarvan kan de liberalisering van die diensten een grote impact hebben op landbouw, vooral in ontwikkelingslanden.

De IATP-studie “The impact of GATS on agriculture” [2] richt zich op de dienstensectoren die het meest met landbouw te maken hebben en waarvoor verschillende ontwikkelde staten liberaliseringsverzoeken hebben gedaan bij ontwikkelingsstaten, namelijk:

distributiediensten; financiële diensten; infrastructurele diensten, en dan vooral met betrekking tot water en energie die vaak moeilijk te leveren zijn in rurale gebieden.

Noten:
[1] Alexandra Strickner werkt voor het Institute for Agriculture and Trade Policy (IATP). Vertaling: Rob Bleijerveld.
[2] hier te vinden.

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door WTO.Zip redactie.)