Ga naar de inhoud

Inspraak op blauwdruk Nederlandse investeringsverdragen

SOMO, TNI, Milieudefensie en Both ENDS lanceren www.tijdvooreerlijkehandel.nl. Een platform om zoveel mogelijk Nederlanders te betrekken bij de hervorming van het investerings(beschermings)beleid voor multinationals. Twee weken geleden publiceerde minister Kaag de langverwachte vernieuwde blauwdruk voor investeringsverdragen. Via een internetconsultatie kan iedereen hier in de komende weken commentaar op leveren.

3 min leestijd

(Door Bart Jaap verbeek, bron: website SOMO)

Wens 11.000 mensen genegeerd

Begin 2018 riepen ruim 11.000 mensen de minister op om tot een betere blauwdruk voor bilaterale investeringsverdragen (BITs) te komen. Zij eisten in de verdragen meer regels voor multinationals op het gebied van mensenrechten, arbeid, milieu en klimaat. Deze blauwdruk ligt er nu, maar uit analyse door Both ENDS, SOMO, TNI en Milieudefensie blijkt dat de minister onvoldoende gehoor aan de bezwaren heeft gegeven.

Claimsysteem ISDS springlevend

Bart-Jaap Verbeek, onderzoeker bij SOMO:

“Eigenlijk is dit vooral oude wijn in nieuwe zakken. Nog steeds hebben bedrijven vooral rechten en weinig plichten, de bepalingen rond duurzaamheid zijn zacht geformuleerd en het ISDS-claimsysteem voor multinationals is nog steeds springlevend.”

De blauwdruk is zelfs een stap terug ten opzichte van het CETA-verdrag met Canada, want het bevat geen Investment Court System: het (toch al slappe) antwoord van de Europese Unie na alle kritiek op ISDS. In de vernieuwde Nederlandse blauwdruk worden conflicten tussen multinationals en landen opnieuw, buiten de nationale rechter om, door drie private advocaten beslist, zonder de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan.

Nederland en ISDS: 100 miljard geclaimd in 50 jaar

Minister Kaag zegde eerder al toe dat brievenbusbedrijven in de toekomst geen toegang meer kunnen krijgen tot de ISDS-rechtbanken via BITs die Nederland afsluit. Daarnaast gaf ze aan dat voor OESO-landen investeringsbescherming via ISDS niet nodig is. “We zijn blij dat de minister een aantal fundamentele problemen erkent, maar in deze nieuwe tekst zien we dit nog niet echt terug”, zegt Freek Bersch van Milieudefensie. “Bedrijven hebben nog steeds alle ruimte om zich te misdragen.”

Nederland was 50 jaar geleden het eerste land dat de ISDS-clausule in investeringsverdragen opnam en investeerders claimden in die periode via Nederland 100 miljard dollar bij andere landen. “Wat ons betreft is Nederland ook het eerste land dat het weer afschaft. ISDS is een politiek machtsmiddel waarmee multinationals overheden onder druk kunnen zetten om regelgeving, bijvoorbeeld op het gebied van mensenrechten of milieu, af te zwakken”, aldus Verbeek.

{youtube}mWWwbbIptbc{/youtube}

Inbreng rechtstreeks naar de minister

De experts van Both ENDS, SOMO, TNI en Milieudefensie hebben de tekst geanalyseerd en informeren op www.tijdvooreerlijkehandel.nl Nederlanders over hun kritiek. Die kunnen via een formulier op de website aangeven welke bezwaren zij delen en hun eigen kritiek toevoegen. Hiervan wordt een inbreng gemaakt, die rechtstreeks wordt doorgestuurd naar het ministerie. DeGoedeZaak ondersteunt de maatschappelijke organisaties in dit proces; het handelsbeleid van Nederland gaat iedereen aan en reageren moet zo makkelijk mogelijk zijn.