Frankrijk op 5 december de straat op

(Door Freddy De Pauw, oorspronkelijk vereschenen op uitpers)

Het gaat vooral om actie tegen de geplande pensioenhervorming, maar het ongenoegen is veel breder dan dat. De geest van de gele hesjes is niet verdwenen.

Dichte mist

De pensioenhervorming moest een van de grote “moderniseringen” van Macrons ambtstermijn worden. Edoch, een spotprent vat het samen: de premier die zich afvraagt tegen welke pensioenhervorming de vakbonden willen staken, want de regering heeft nog geen duidelijk plan. Macron wil wel een ‘eenheidsstelsel’ invoeren, gedaan met al die speciale stelsels – er zijn er 42 – om tot een universeel systeem te komen.

Hoe en wat? Het plan, als er al een is, zit in een dikke mist, niemand weet waar het op aanstuurt. Op welke leeftijd met pensioen? Hoeveel zal dat bedragen? Al twee jaar werkt de gewezen rechtse minister Jean-Paul Delevoye een voorstel uit rond een referentieleeftijd, maar hij zelf weet het niet meer. Zal dat plan, als het er komt, al gelden voor wie nu aan het werk is, of alleen voor wie bijvoorbeeld vanaf 2025 begint te werken? Dat zou dan een 43e stelsel zijn.

De spoorwegen

Het spoor staat voorop om in actie te gaan. In feite zijn de spoorwegmensen al weken actie aan het voeren, onder meer vanwegen de onveiligheid van het werk. Het personeel van de spoorbedrijf SNCF krijgt voortdurend te horen dat ze corporatistische voorrechten verdedigen, terwijl hun pensioenregeling deel uitmaakt van een volledig loopbaanplan waarin weinig compensatie is voor onder meer onregelmatige werkuren.

Daar komt bij dat de Franse overheid, zoals haar Europese collega’s, al lang veel te weinig investeert in het spoor. Zodat het SNCF-personeel de indruk heeft dat ze SNCF als openbare dienst afbouwen om plaats te maken voor privéwinsten.

Idem bij de RATP, de Parijse metro, waar de woede ook groot is. Daar, zoals bij SNCF, is een groot deel van het personeel vastberaden om het niet bij deze ene actiedag te houden. De vakbonden van RATP hebben alvast vier stakingsdagen uigeroepen.

Spoedhulp

SNCF, RATP, ze krijgen gezelschap van veel andere sectoren waar men het anti-sociale beleid van Macron en co beu is. Zo wordt al maanden actie gevoerd bij de spoeddiensten van de openbare ziekenhuizen. Vorige week kwam de regering met een plan voor de ziekenhuizen maar het actievoerend personeel vond dat nauwelijks een doekje voor het bloeden.

Er is ook grote onrust bij de studenten die al enkele dagen op straat komen om onder meer Macron bij zijn bezoek aan ‘zijn’ Amiens, aan te vallen. De president gaf toe dat hij ‘achtervolgd’ wordt door zijn beslissing van vorig jaar om de al zo schamele APL- huurbijlagen – maandelijks met 5 euro in te korten. Vijf euro, wat weet iemand die in de hoogste bankkringen verkeert wat 5 € voor iemand kan betekenen.

Vijf euro

Maar sinds Anas K., een student in Lyon, zich op 8 november zich het leven wou benemen (hij wordt in coma gehouden) is het onrustig op de campussen. Men stelt nu vast hoe zeer veel studenten elke euro moeten omkeren eer ze er een uitgeven. Hun beperkte toelagen dienen om gemiddeld 70% er van te besteden aan de (steeds stijgende) huur van een kamer. Op de campussen zijn er nu speciale supergoedkope winkels om de nood te lenigen. Uit onderzoek blijkt dat een derde van de studenten geneeskundige zorgen voor zich uitschuiven, want te duur.

Al die onvrede stroomt samen op donderdag 5 december. De vakbonden, op de meegaande CFDT en UNSA na, staan schouder aan schouder, de pensioenhervorming, de recente maatregelen tegen de werklozen enz., ze zijn het beu. Zelfs de gezagsgetrouwe CFDT mort, vakbondsleider Laurent Berger voelt zich in de maling genomen, hij krijgt niets in ruil voor zijn meegaandheid. De spoorwegbond van de CFDT kondigde alvast aan mee te doen met de staking en betoging, het wordt zowat iedereen te veel.

Eenheid

En voor een keer staan de linkse partijen ook op één lijn, ze zullen mee opstappen met de vakbonden. La France insoumise van Mélenchon ziet hierin het mogelijk begin van een brede volksbeweging. De socialistische partij PS roept op tot actie om het sociaal stelsel en de openbare diensten te verdedigen. De communistische PCF organiseert op 11 december een meeting in Saint-Denis waarvoor alle linkse partijen zijn uitgenodigd. Ook de groenen van EELV  hebben aangekondigd te zullen gaan. Ook groen doet mee aan de actie.

Macron, Philippe en de ministers trachten het tij te keren met beschuldigingen dat het corporatistische acties oude stempel zijn. Maar een jaar na het begin van de gele hesjes, is het duidelijk dat de president het tij niet kon doen keren, de problemen zijn dezelfde gebleven, de onvrede ook.

Dit artikel verscheen eerder op Uitpers.