Ga naar de inhoud

Valse beloften van de Alliantie voor een Groene Revolutie in Afrika

Recent onderzoek toont aan dat de inzet van de Alliance for a Green Revolution (AGRA) zeer negatieve gevolgen heeft opgeleverd voor kleinschalige voedselproducenten in de 13 Afrikaanse landen waar de alliantie zich op richt. Het onderzoek werd in juli uitgebracht door de Rosa-Luxemburg-Stiftung, Biba, Bread for the World, FIAN Germany, Forum on Environment and Development, INKOTA-netzwerk, IRPAD, PELUM Zambia, Tabio en TOAM.

3 min leestijd

(vertaling/bewerking: Rob Bleijerveld)

De AGRA-alliantie werd in 2006 opgezet om de strijd tegen honger in Afrika een nieuwe impuls te geven. Het gaat om een zogenaamde ´Groene Revolutie´-aanpak die wordt aangedreven door ondernemingen. Beloofd werd een verdubbeling van de landbouwoogsten en de inkomens van 30 miljoen kleinschalige voedselproducenten per 2020. Dat zou neerkomen op het halveren van de honger en armoede in de focuslanden.

Om de gestelde doelen te behalen kreeg AGRA ruim 1 miljard dollar van een aantal donoren waarvan de grootste de Bill and Melinda Gates Foundation en de regeringen van de VS, VK en Duitsland zijn.

Negatieve beoordeling

De onderzoekers zijn duidelijk in hun oordeel: AGRA krijgt van hen een negatieve beoordeling. De oogstopbrengsten van de belangrijkste landbouwgewassen was in de jaren vóór dat AGRA zich er mee bemoeide net zo laag als tijdens de AGRA-inzet. Dat leidde ertoe dat de honger niet werd gehalveerd, maar dat die juist toenam. Het aantal mensen dat honger leed steeg met 30% tijdens de AGRA-jaren.

Ook laat het onderzoek zien dat AGRA de kleinschalige voedselproducenten schade toebracht. Bijvoorbeeld door hen te verplichten leningen aan te gaan, waardoor ze met een grote schuld bleven zitten. Voedselproducenten in Zambia en Tanzania waren niet in staat om na de eerste oogstperiode hun leningen voor kunstmest en hybride zaden terug te betalen.

Daarbij verbood AGRA de boeren en telers om zelf te bepalen wat ze wilden laten groeien, hetgeen dramatische gevolgen heeft voor de gewassendiversiteit. Door de eenzijdige voorkeur van AGRA voor maïs is de aanplant van traditioneel klimaat-resistente en voedingrijke gewassen enorm terug gelopen. Zo is volgens de onderzoekers de productie van millet (sorghum, pluimgierst) tussen 2006 en 2018 in de dertien focuslanden met 24% afgenomen.

AGRA lobbiede ook bij de regeringen van die landen om de wetgeving zo aan te passen dat buitenlandse kunstmestfabrikanten en zaadbedrijven er beter van werden ten koste van kleinschalige voedselproductie of van alternatieve structuren. Dit is ook de reden dat de regeringen van de rijke landen AGRA ondersteunden.

¨Regeringen trek je terug uit AGRA en andere Groene Revolutie-programma´s¨

Een van de conclusies van de organisaties die het rapport publiceerden is dat de regeringen in het noorden en zuiden zich moeten terugtrekken uit AGRA en alle andere Groene Revolutie-programma´s. Ze zouden juist duurzamere en alomvattende aanpakken moet steunen zoals agroecologie. Agroecologie richt zich op de behoeften van kleinschalige voedselproducenten, op hun mensenrecht op voedsel en hun voedselsoevereiniteit.

Het onderzoek False Promises: The Alliance for a Green Revolution in Africa (AGRA) werd gepubliceerd door: Biba (Kenia), Bread for the World (Duitsland), FIAN Deutschland, Forum on Environment and Development (Duitsland), INKOTA-netzwerk (Duitsland), IRPAD (Mali), PELUM (Zambia), Rosa Luxemburg Stiftung (Duitsland), Tabio (Tanzania) and TOAM (Tanzania).

Het rapport is hier te vinden: False_Promises_AGRA_en.pdf

Verder lezen en horen:
´It’s a Vicious Cycle´,¨ interview met Mamadou Goïta (IRPAD) over AGRA, 10 juli 2020.

¨False Promises¨ podcast (26:38 min), Rosa-Luxemburg-Stiftung en INKOTA-netwerk.

Bron: ¨False Promises: The Alliance for a Green Revolution in Africa (AGRA),¨ door Abdallah Ramadhani Mkindi, Anne Maina, Jan Urhahn, Josephine Koch, Lena Bassermann, Mamadou Goïta, Mutinta Nketani, Roman Herre, Stig Tanzmann, Timothy A. Wise, Melissa Gordon, Rachel Gilbert, juli 2020.