Ga naar de inhoud

These 11: Er is een bewuste breuk nodig met onze huidige gewoontes

De filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het gaat er echter om deze te veranderen.

4 min leestijd

(Dit is de elfde en laatste van “11 Thesen over organiseren en revolutionaire praktijk voor een fundamentele heroriëntatie van links-radicale politiek”. Zie hier een uitgebreide inleiding op de serie. Door Kollektiv, Bremen, vertaling Tommy Ryan. Deze en andere onderdelen van de serie zullen terug te vinden zijn onder de tag ’11thesen’  (donaties voor de website globalinfo.nl zijn zeer welkom)

De door ons in deze thesen geformuleerde kritiek op linksradicale politiek is niet nieuw. Deze werd sinds het midden van de jaren 1980 door verschillende groepen telkens weer bediscussieerd en deels ook naar buiten gebracht. Deze kritiek gaat (grotendeels) niet over randverschijnselen maar over in grote kringen gedeeld onbehagen en een ontevredenheid met de eigen politiek – dit is te zien aan de vele discussiebijeenkomsten en congressen van de afgelopen jaren. Wanneer deze fundamentele kritiek elke zoveel jaar weer opnieuw formuleert, en veel linksradicalen hiermee instemmen, rijst de vraag waarom zulke debatten tot op heden de dagelijkse praktijk niet hebben weten te veranderen.

Wij hebben in de laatste thesen een aantal factoren benoemd waarvan wij denken dat ze daadwerkelijke verandering in onze linksradicale praktijk in de weg staan. Daarom was het voor ons belangrijk om in deze elfde these de tegenstrijdigheid tussen discussie en praktijk nog eens expliciet te benoemen en enkele van de eerdergenoemde oorzaken op een rij te zetten.

Als eerdergenoemde oorzaken gelden: de nog altijd aanwezige maatschappelijke en psychosociale factoren die ertoe leiden dat linksradicale politiek zich overwegend als subcultuur manifesteert (these 6). De vijandigheid tegenover organisatie, dat wil zeggen het ontbrekende inzicht in de noodzaak voor organisatie. Deze draagt ertoe bij dat verandering in de praktijk blijft steken bij individuen of kleine groepen. Pogingen tot organisatie lopen vanwege kleine aantallen mensen vaak spaak (these 2). Identiteitspolitiek en sektarisme binnen de linksradicale scene benadrukken vooral verschillen en bemoeilijken zo verandering (these 6 en 9). De dagelijkse gang van zaken ten opzichte van politieke ontwikkelingen veranderen niet mee met de veranderende vraag van de strijd en de hedendaagse maatschappelijke omstandigheden (these 4).

Een belangrijke oorzaak die we echter nog niet benoemd hebben, is dat ook het omzetten van kritiek tot praktijk, naar ons idee vaak als een bijzaak wordt gezien; als iets dat naast alle andere “dagelijkse dingen” moet gebeuren. Hierdoor boet de noodzaak tot verandering in de dagelijkse gang van zaken aan urgentie in, en raakt door de deel- en verdedigingsstrijden snel op de achtergrond.

Wat willen wij?

De ontwikkeling van een door deelstrijd en verdedigingsacties bepaalde, subcultureel georiënteerde scene tot een emancipatorische beweging met maatschappijveranderend potentieel, kan niet slechts een aanvulling zijn op onze huidige praktijk. We moeten vanuit de gemeenschappelijk bediscussieerde kritiek doelen formuleren en gezamenlijk onze praktijk bevragen en deze waar nodig consequent aanpassen.

Dat vraagt andere en nieuwe zwaartepunten en een bereidheid om met onze huidige gewoontes te breken, ook als dit ongemakkelijk is of soms zelfs beangstigend. Dat wil niet zeggen dat de inspanningen voor deelstrijden of verdedigingsstrijden overbodig waren. We maken zelf ook mee hoe moeilijk het is om de steeds scherper wordende verhoudingen aan te zien en niet te vervallen in onze normale gewoontes en het reactieve ‘actionisme’. Ook omdat de opbouw van langdurige structuren niet direct zichtbare resultaten met zich mee brengt.

De fundamentele heroriëntatie van linksradicale politiek vraagt van iedereen de bereidheid tot verandering, ook op individueel vlak. Revolutionaire verandering sluit ook het persoonlijke mee in, omdat het ook kan betekenen dat men prioriteiten moet stellen en buiten de gemoedelijke omgeving en gewende sociale structuren moet treden. Daarom vraagt organisatie en daadwerkelijke verandering ook serieusheid, verbondenheid en discipline. Hoeveel tijd en capaciteit iedereen heeft voor zo’n project, hangt natuurlijk sterk af van de verschillende maatschappelijke omstandigheden en het verschil in ieders levenssituatie af.

Epiloog

Wij hebben geen illusies over de huidige maatschappelijke situatie. We denken niet dat het ontstaan van een revolutionaire massabeweging alleen afhangt van hoe wij onze politiek vormgeven. De aanwezige potentie in de maatschappij en de huidige strijdvormen van radicaal links sluiten echter naar onze mening niet op elkaar aan. Daardoor blijft veel van die potentie onbenut of wordt niet serieus genoeg genomen.

De in deze elf thesen geformuleerde voorstellen voor een grondige heroriëntatie van ons handelen zullen geen garantie zijn tot succes. We denken echter dat gemeenschappelijke discussie, organisatie en de ontwikkeling van strategieën de basis zijn voor een politiek die daadwerkelijk kan bijdragen aan maatschappelijke verandering en dat we, als we dat niet doen, blijven wat we zijn: (in het gunstigste geval) een progressieve correctie op de misstanden van het burgerlijk-kapitalistische systeem.

We hopen op een gemeenschappelijke uitwisseling, en kijken uit naar reacties.

Je kunt ons bereiken op kollektiv@riseup.net