Gesprekken met Chomsky over Venezuela.

Het interview werd gehouden door Eva Golinger, en is terug te vinden op haar weblog vertaling: Tijn van Beurden

Eva: Ik las
een citaat van u waarin werd gesteld dat macht altijd illegaal is tenzij ze
zichzelf als legitiem kan bewijzen. In Venezuela zijn we nu in een proces van
constitutionele hervorming. Door die hervorming zal de hoogste macht bij het
volk komen te liggen, feitelijk boven alle andere staatsmachten, de
uitvoerende, wetgevende en rechtelijke macht. Daarnaast bestaat in Venezuela de
macht van de kiezers en burgers. Zou dit een voorbeeld zijn van macht die
legitiem wordt? Een volksmacht? En zou dit de kijk op macht kunnen
veranderen?Het gezicht van Latijns Amerika veranderen, gelet op de invloed op
andere landen in de regio?

Noam Chomsky: Het
begrip "zou kunnen" dat u gebruikte, is juist. Ja het "zou
kunnen," maar het hangt er vanaf hoe het wordt toegepast. In principe
lijkt het een sterk en overtuigend concept, maar alles hangt altijd af van de
toepassing. Is er werkelijk authentieke deelname van het volk in de
besluitvorming en vrije bijeenkomsten van bevolkingsgroepen? Dat zou zeer
belangrijk zijn. Het is in essentie het traditionele ideaal van anarchisten.
Dat werd alleen maar gerealiseerd voor ongeveer een jaar in Spanje in 1936,
voor het werd neergeslagen door buitenlandse machten. In feite werkten alle
buitenlandse machten samen om het te vernietigen: stalinistisch Rusland, Hitler
in Duitsland, Mussolini's fascisme en de westerse democratieën. Ze waren er
allemaal bang van. Maar het was iets zoals u nu beschrijft en als het kan
functioneren en overleven en echt macht naar beneden verspreiden naar de
deelnemers en hun groepen, dan zou het heel erg belangrijk kunnen zijn.

Denkt u
dat het een idealistische illusie is of dat het echt kan worden verwezenlijkt?

Ik denk
dat het mogelijk is. Het wordt meestal neergeslagen door krachten van buiten
omdat men het zo gevaarlijk vindt.

Maar in
dit geval, waarin de regering het propageert? De staat die het propageert?

Dat zal
het cruciale probleem zijn. Komt het van de staat of komt het vanuit de
bevolking? Mogelijk kan het door de staat worden begonnen, maar tenzij de
energie echt vanuit de bevolking komt, zal het waarschijnlijk vervallen in een
soort van boven naar beneden gericht model, dat is het echte probleem. In het
Spanje van 1936 was het een redelijk succes, omdat het vanuit de bevolking kwam
en dat is een wezenlijk verschil met de situatie in Venezuela. Spanje had een
diep gewortelde anarchistische traditie. Daar had men 50 jaar vorming en
experimenten, pogingen die werden gesmoord, ik bedoel het zat in het geheugen
van de mensen. Toen dus de mogelijkheid zich voordeed, ontwikkelden ze wat al
in hun hoofden zat, wat ze al vele keren hadden willen doen, het was niet
spontaan, het was het resultaat van tientallen jaren vorming, organiseren en
basisactivisme. De situatie in Venezuela is anders, het initiatief komt van
boven, de vraag is of het kan leiden naar volksdeelname, vernieuwingen, energie
etc. Het is een echt historisch experiment, ik weet het antwoord niet.

Ik denk
dat het een combinatie is, want de reden dat de coup tegen Chávez werd
overwonnen was door de steun van het volk.

Dat is
juist.

Het was
ongestructureerd en heel spontaan, zodat het idee achter dit alles is om het te
structureren, maar vanuit anarchistische perspectief vraag ik me af, als die
krachten worden gestructureerd, zullen ze dan……

Verdwijnen……..

Of
corrumperen, illegitiem worden, of verdwijnen?

Verdwijnen…daarom
is de vergelijking met Spanje zo interessant, omdat het daar van onderen kwam,
niets kwam van boven en het kwam er omdat het volk er al decennia achter stond
en het had uitgeprobeerd, georganiseerd etc.. Er was een levendige
anarchistische traditie. Feitelijk is er een levendige anarchistische traditie
in Latijns Amerika, maar het is herhaaldelijk neergeslagen in Mexico,
Argentinië, Chili en op meer plaatsen. Ik heb nu zelfs een boek hier op mijn
bureau over de geschiedenis van het anarchisme in Chili, dat niet zo bekend is,
maar het is er, verborgen, maar ik denk niet dat deze ideeën erg diep in het
bewustzijn verborgen zitten, dat geldt voor bijna alle plaatsen, inclusief de
Verenigde Staten. Als je met mensen uit de arbeidersklasse praat begrijpen ze
waar het over gaat. Ofschoon er in de Verenigde Staten nooit een machtige goed
georganiseerde linkse beweging bestond, was het toch in veel opzichten een van
de meest linkse samenlevingen van de wereld, wat niet zo algemeen bekend is. In
het midden van de 19e eeuw, in het begin van de industriële revolutie bestond
er hier direct rond Boston een rijke arbeidersklasse literatuur. Het ging over
wat fabrieksmeisjes werden genoemd, jonge vrouwen die van boerderijen kwamen om
in de fabriek te werken en Ierse immigranten uit Boston. Heel rijke literatuur,
het was een periode met de vrijste pers ooit in het land en heel radicaal. Ze
hadden geen verbinding met de Europese radicalen en nog nooit van Marx of
anderen gehoord. Men was het erover eens dat loonarbeid niet veel verschilde
van slavenarbeid, en als je jezelf verhuurt aan iemand dan is er niet veel
verschil met jezelf verkopen. In de burgeroorlog in de Verenigde Staten waren
ook feitelijk een hoop arbeiders uit het noorden die onder die vlag vochten,
tegen slavernij en loonslavernij. En de standaard slogan van het volk was
"werkers in een fabriek moeten haar bezitten en besturen". Het heeft
lang geduurd om dat uit de hoofden van mensen te krijgen. Rond 1890 waren er
steden als Homestead, Pennsylvania, die waren overgenomen door de arbeiders met
die opvattingen en de ideeën zijn er nog. Ze zijn min of meer onderdrukt door
propaganda en repressie, maar het zit net onder de oppervlakte en ik kan me
voorstellen dat dit hetzelfde is in Venezuela. Het zijn natuurlijke opvattingen
en er is een mogelijkheid dat ze onder de juiste omstandigheden tot bloei
komen.

Het
concept van arbeiderszelfbestuur in steden en ondernemingen is ook opgenomen in
de grondwetsherziening. Het is interessant om te volgen hoe zich dat zal
ontwikkelen.

Zeer
interessant.

En hoe
dan de krachtsverhoudingen in de regio zullen veranderen.

Als het
uitgevoerd kan worden. In het verleden is het ook gebeurd, maar is er met
geweld een einde aan gemaakt en zelfs hier in de Verenigde Staten is het
neergeslagen door staatsgeweld.

Die
opmerking over beëindiging met geweld brengt me bij de veranderingen in Latijns
Amerika, de invloed van Venezuela en het feit dat president Chávez bemiddelt in
het vredesproces in Colombia. Hoe ziet u die rol als bemiddelaar? En denkt u
dat de VS echt vrede zal toestaan in Colombia nu het "Plan Colombia"
is uitgebreid en Colombia het steunpunt van de Verenigde Staten en zijn
militaire macht in Zuid Amerika blijft? Zouden ze op een agressievere manier
reageren?

Ik denk
dat de VS zal doen wat het kan om zeker te zijn dat Colombia min of meer een
cliëntstaat blijft. Maar ik denk niet dat de VS zich gecommitteerd heeft aan de
interne oorlog in Colombia. Ze willen de FARC vernietigd hebben. De VS wil niet
echt dat paramilitairen het land besturen en de drugshandel runnen, ik bedoel
het is niet echt optimaal vanuit het gezichtspunt van een imperiale macht, ze willen
niet dat paramilitairen staatsactiviteiten ontplooien. Ze waren nuttig, en de
VS heeft ze niet alleen ondersteund, maar ook opgezet. In 1962 heeft president
Kennedy een militaire missie naar Colombia gestuurd die onder leiding stond van
generaal Yarborough, een generaal van de special forces, om Colombia te
adviseren bij het oplossen van zijn interne problemen, ze hebben paramilitaire
terreur geadviseerd. Ze adviseerden "paramilitaire macht tegen aanhangers
van het communisme." In de Latijns Amerikaanse context betekent
"aanhangers van het communisme" mensenrechten activisten,
vakbondsbestuurders, priesters die met boeren werken, ik hoef het u niet uit te
leggen. Men kan terugkijken en zeggen dat Colombia een gewelddadig verleden
heeft, maar door de massale terreur van de staat en de paramilitairen
veranderde alles in een monstruositeit de laatste tientallen jaren. Ofschoon de
Verenigde Staten het opgezet hebben en ondersteund tot en met het plan
Colombia, is het niet echt in het belang van de VS om er mee door te gaan. Ze
hebben liever een ordelijke, gehoorzame samenleving die ruwe grondstoffen
exporteert. Een plek waar de VS producenten goedkope arbeid ter beschikking
hebben enz., maar zonder intern geweld. Dus ik denk dat er mogelijk op zijn
minst een zekere gedogen van de bemiddelingspogingen zal zijn, die het interne
geweld moeten indammen en de paramilitairen controleren, die in de staat zullen
worden opgenomen en al zijn opgenomen.

Maar
door Chávez?

Dat
wordt interessant. Daar wordt hier eigenlijk nauwelijks over gesproken. Er zijn
nu ook onderhandelingen tussen Brazilië en Venezuela over gezamenlijke
projecten, het Rio Orinoco project, een gaspijp enz. Daar wordt hier nauwelijks
over geschreven. Mensen zijn er bang van. De opvattingen over Latijns-Amerika
moeten worden bijgesteld. Latijns-Amerika is sterk veranderd, het is niet meer
wat het was in 1960. Voor de eerste keer sinds de Spaanse invallen beginnen de
landen een paar van de interne problemen onder ogen te zien. Een van de
problemen is juist de desintegratie. De landen hebben weinig verbanden met
elkaar. Het kenmerkende was dat ze verbonden waren met het imperiale systeem
van buiten en niet met elkaar. Dat is zelfs te zien bij de transportsystemen.
Maar er is ook interne desintegratie, een enorme ongelijkheid, de grootste in
de wereld. Kleine elites en een grote verarmde bevolking. De elites waren eerst
op Europa georiënteerd en later op de VS. Daar was hun tweede huis en daar ging
hun kapitaal naar toe, daar gingen ook hun kinderen naar school. Ze hadden
niets met de bevolking. De elite in Latijns-Amerika had weinig
verantwoordelijkheidsgevoel voor hun landen. En deze twee vormen van
desintegratie worden langzaam overwonnen. Er is dus meer integratie tussen de
gemeenschappen en verscheidene landen nemen maatregelen tegen de
verschrikkelijke elite dominantie. De raciale aspecten zijn ook overduidelijk,
er is een sterk verband tussen rijkdom en blank zijn over het hele continent.
Dat is ook een van de redenen voor de vijandschap tegen Chávez, hij is niet
blank. Maar er worden maatregelen genomen om dat op te lossen, wat heel
belangrijk is. Het doctrinaire systeem in de USA, daarmee bedoel ik niet de
regering , maar de pers, de intellectuelen enz. hebben hun beschrijving van
Latijns-Amerika gewijzigd. Het is niet langer de democratie tegen de
communisten…Pinochet de democraat tegen…. Er is een verschuiving, er wordt
nu toegegeven dat er een beweging naar links is, maar er zijn goede en slechte
linksen. De slechte linksen zijn Chávez en Morales, misschien Kirchner,
mogelijk Ecuador, dat hebben ze nog niet beslist. De goeden zijn Brazilië,
mogelijk Chili enz. Om dat mooie beeld overeind te houden was het nodig wat
"zorgvuldig" onderzoek naar de historische feiten te doen. Het eerste
wat bijvoorbeeld de goede linkse Lula deed toen hij werd herkozen, was naar
Caracas gaan waar hij en Chávez een gezamenlijke brug over de Orinoco hebben
gebouwd. ….het werd hier niet eens vermeld, omdat je zoiets niet kan
vermelden, het gaat tegen de partijlijn in… the good guys and the bad guys.
En hetzelfde geldt voor de Braziliaans-Venezolaanse onderhandelingen die op dit
moment aan de gang zijn. Die zijn heel belangrijk denk ik. Colombia is heel
belangrijk, Als Chávez slaagt, is dat goed voor Colombia, maar de andere zaken
hebben een veel bredere betekenis. Dat Brazilië en Venezuela kunnen samenwerken
in grote gezamenlijke projecten, mogelijk uiteindelijk een gaspijp door heel
Latijns Amerika. Dat is een stap naar regionale integratie en een voorwaarde
voor verdediging tegen interventie van buiten. Je kunt geen verdediging tegen
interventie hebben, als landen van elkaar zijn gescheiden en als ze intern zijn
verdeeld , in elite en de rest van de bevolking. Daarom denk ik dat dit zeer
belangrijke ontwikkelingen zijn. Colombia kan ook stappen zetten op weg naar
verbeteringen voor het volk, als het geweldsniveau afneemt, maar ik denk dat
die andere onderhandelingen en discussies een diepere betekenis hebben en meer
invloed op lange termijn.

Chávez
is nu in Manaus, en gisteren………..

Juist

Een van
de tactieken van de VS agressie tegen Venezuela en tegen de opkomst van het
nieuw links of het socialisme in Latijns Amerika is verdeeldheid zaaien. En
tegenwerken wat Venezuela onder Chávez tot stand heeft gebracht in de regio,
o.a. soevereiniteit en Latijns Amerikaanse integratie. Kijk je naar de media
dan zie je dat een van de agressieve tactieken tegen Venezuela en andere landen
in de regio psychologische oorlogsvoering is. In Venezuela zelf en internationaal,
om te voorkomen dat mensen over de hele wereld te weten komen wat er werkelijk
gebeurt. In Venezuela zijn onder Chávez honderden nieuwe mediaposten gecreëerd.
Dat hielp ons intern de mediamanipulatie te bestrijden, maar op internationaal
niveau, hebben we niet veel vooruitgang geboekt om de media conglomeraten te
bestrijden. Hoe doen we dat?

 
De
geschiedenis van de media in het westen is interessant. Ik vertelde al dat het
midden van de 19e eeuw de periode met de vrijste pers in Engeland en de US was,
en het lijkt nogal op wat u beschrijft. Er waren honderden kranten uit alle
richtingen, arbeidersklasse, etnisch, allerlei soorten gemeenschappen, met
directe actieve participatie, werkelijke participatie. Mensen lázen toen, ook
de arbeiders. Zoals een smid in Boston die een 16-jarige betaalde om hem voor
te lezen terwijl hij werkte. Die fabrieksarbeidsters die van de boerderij
kwamen hadden een redelijke ontwikkeling, ze lazen eigentijdse literatuur. En
een deel van hun bittere veroordeling van het industriële systeem kwam doordat
het hun ontwikkeling wegnam. Er bestonden hele interessante, levendige en
opwindende kranten en ze werden maar langzaam teruggedrongen, zeker in Engeland
en de Verenigde Staten, die toen de vrijste landen in de wereld waren. In Engeland
hebben ze censuur geprobeerd, dat werkte niet, er waren teveel mogelijkheden om
die te omzeilen. Ze probeerden onderdrukkende belastingen, dat werkte ook niet
erg goed, net als in de VS. Wat uiteindelijk werkte was kapitaalsconcentratie
en afhankelijkheid van adverteerders. Het is duidelijk dat je door
kapitaalsconcentratie allerlei dingen kunt doen die kleinere kranten niet
kunnen doen. Maar afhankelijkheid van adverteerders betekent dat de krant door
adverteerders wordt beheerd. Als advertenties de hoofdbron van inkomsten zijn,
heeft dat natuurlijk een buitensporige invloed. Dat is nu dicht bij de 100%.
Als we de televisie aanzetten, levert dat op zich geen geld op voor CBS, ze
maken geld door de adverteerders. De ondernemer verkoopt kijkers aan adverteerders,
zodat de nieuwsproducten grotendeels de belangen van de onderneming en de
adverteerders weerspiegelen. Over een langere periode heeft dat samen met de
kapitaalsconcentraties de levendige, onafhankelijke, lokale media
uitgeschakeld. En dat is vrij ernstig. In de Verenigde Staten waar geen echte
socialistische beweging bestaat, waren er desondanks tot 1950 ongeveer 800
'arbeids'kranten, met een bereik van waarschijnlijk ongeveer 30 miljoen mensen.
Die labor-kranten waren vergeleken met onze begrippen tamelijk radicaal, de
macht van ondernemingen werd aan de kaak gesteld en ze veroordeelden de
omgekochte lakeien die de media beheerden. Lakeien die door de ondernemingen
werden opgekocht om een ander beeld over de wereld te verschaffen. In Engeland
duurde het tot 1960. Toen hadden de tabloids, die nu te afschuwelijk zijn om
naar te kijken, een tamelijk linkse koers. De belangrijkste krant in Engeland,
die de grootste oplage had, was de Daily Herald. Die krant had een
sociaal-democratische koers en gaf een heel andere kijk op de wereld. Die krant
ging ten onder, niet door gebrek aan belangstelling van lezers, ze had
waarschijnlijk het grootste lezersbereik van alle kranten, maar omdat ze geen
adverteerders kon krijgen en geen kapitaal kon inbrengen. Wat u dus beschrijft
is eigenlijk een deel van de geschiedenis van het westen, dat langzaam is
verdwenen is door de standaard processen van kapitaalsconcentraties en
natuurlijk de afhankelijkheid van adverteerders.

Maar
het herleeft in het westen door internet en goedkope publicatie technieken.
Desktop publishing is nu veel goedkoper dan grote oplages. Nieuwe technologieën
bieden zo mogelijkheden om de effecten van kapitaalsconcentraties te
overwinnen, wat weer een grote invloed heeft op de aard van media, scholen en
andere zaken. Er is dus een opleving en de belangrijkste strijd die nu
plaatsvindt, om wie internet gaat beheren, is cruciaal. Internet werd
ontwikkeld op een plek zoals hier, de MIT dat is de staatssector van de
economie, zoals de meeste nieuwe economie uit de staatssector voortkomt.
Internet is een karakteristiek geval; het werd ontwikkeld met fondsen van het
Pentagon en was 30 jaar lang in staatshanden voor het aan de private sector
werd gegeven in 1995 onder Clinton. Nu wordt er gestreden over de vraag of het
vrij is of niet. De grote ondernemingen zoeken nu wegen om internet op de een
of andere manier te beheren, om de toegang voor zaken die in hun ogen verkeerd
zijn te beperken. Er zijn nu belangrijke grassroot bewegingen die dat
bestrijden. Dat media moeten worden beheerd door ondernemingen is niet inherent
aan een kapitalistische democratie. Het zou de founding fathers van de
Verenigde Staten shockeren. Het is eigenlijk niet te geloven…….

Daarom
is de ether publiek.

Dat
klopt daarom blijft de ether publiek en is het een gift aan de ondernemingen om
die te mogen gebruiken. Kijken we terug ,dan zien we dat Jefferson, Madison, en
zelfs Hamilton en de anderen voor een publieke subsidiering van kranten waren,
om ze in staat te stellen te overleven als onafhankelijke bronnen van
informatie.De posttarieven waren gunstig voor kranten zodat het publiek toegang
had tot zo veel mogelijk informatie. De Bill of Rights die technisch gezien het
recht op persvrijheid vastlegde, sprak zich niet uit over de mogelijkheid van
regeringssteun voor de media. Het is niet alleen mogelijk, maar het is ook wat
de ontwerpers van de grondwet beoogden. In de loop der jaren zijn de houdingen
en de dominante cultuur zoals Gramsci dat noemde veranderd, zodat het idee van
vercommercialisering van de media heel gewoon lijkt. Maar dat is het niet, het
is een creatie van de kapitalistische doctrine die daarbij hoort………het
hoeft niet zo te zijn.

De
Venezolaanse regering heeft een paar maanden geleden, om meerdere redenen
besloten de zendvergunning van een van de media ondernemingen niet te
verlengen. Daarbij ging het o.a. om belastingovertredingen, het niet betalen
van sociale premies en ook betrokkenheid bij de coup. Denkt u dat de staat zo
garandeert dat de ether in de publieke sfeer blijft?

U heeft
het over RCTV. Dat is in mijn ogen een zaak met zijn voors en tegens. Formeel
denk ik dat het een tactische vergissing was, en verder denk ik dat er een heel
zware bewijslast moet zijn om een station te sluiten, zodat ik daar nogal
kritisch tegenover sta………

Maar
moeten ondernemingen dan een onvoorwaardelijk recht op concessies hebben?

Ik weet
het, dat is de andere kant. Het probleem is wat er voor in de plaats komt. Ik
ben het op een cruciaal punt eens met de westerse critici, als ze zeggen dat
zoiets hier nooit zou kunnen gebeuren, dat is op zich juist. Maar wel op een
andere manier. Wat ze niet zeggen is dat na gebeurtenissen zoals bij de RCTV,
de eigenaren en managers in de Verenigde Staten, Engeland, of West Europa, voor
het gerecht zouden worden gebracht, geëxecuteerd in de Verenigde Staten en in
Europa levenslang worden opgesloten. Men kan zich niet voorstellen dat de New
York Times of CBS een militaire coup zou steunen die de regering omver zou werpen,
ook niet voor een dag. De reactie zou zijn: 'zet ze voor een executiepeloton'.
Maar dat zou in het westen niet zijn gebeurd omdat het niet zover zou zijn
gekomen. Ik denk dat daar meer nadruk op moet liggen. Maar wat betreft het
afnemen van de zendvergunning, denk ik dat u zou moeten vragen wat er voor in
de plaats is gekomen. Ik heb de indruk dat het geen populaire maatregel was in
Venezuela, maar dat weet u beter dan ik. En het volk zou op dit punt
zeggenschap moeten hebben, veel zeggenschap, daarom denk ik dat er veel
aspecten zijn aan deze zaak. Maar veel zal afhangen hoe het wordt uitgewerkt.
Krijgen jullie echt volksmedia bijvoorbeeld?

Zou de bevolking over zendvergunningen moeten beslissen?

Ik denk
het wel ja, in technische zin doet het volk dat eigenlijk ook, zelfs in de
Verenigde Staten. Neem de ether, dat is publiek eigendom. Ondernemingen hebben
daar geen recht op, het wordt aan hen om niet gegeven en de belastingbetaler
weet dat niet. Het punt is bereikt waarop mensen denken dat het de natuurlijke
gang van zaken is. Dat is het niet, het is een belangrijke gift van het
publiek. Als we kijken naar de geschiedenis van de telecommunicatie, radio en
televisie, dan zien we interessante zaken. De radio kwam in 1920 en in het
grootste deel van de wereld werd die publiek. De Verenigde Staten, en dat is
het interessante, is bijna het enige belangrijke land waar radio werd
geprivatiseerd. En er werd over gestreden. De vakbonden, de
onderwijsorganisaties en de kerken wilden het allemaal publiek houden, maar de
ondernemingen wilden privatisering. Het was een flinke strijd en het wekt geen
verwondering dat de zakenwereld won in een land waar ondernemingen zo ongeveer
het beleid bepalen. Toen televisie opkwam, was het bijna overal ter wereld
publiek. Daar werd in de Verenigde Staten niet eens over gepraat, in die door
de zakenwereld gedomineerde cultuur werd dat publieke gebied ook weggegeven.
Tenslotte werden publieke radio en televisie op een heel klein gebied
toegestaan, omdat onder druk van het publiek de mediaondernemingen verplicht
werden iets van publieke verantwoordelijkheid op zich te nemen, zoals een paar
onderwijsprogramma's voor kinderen en dat soort zaken. De ondernemingen hielden
er niet van, want ze wilden geen enkele publieke verantwoordelijkheid, zodat ze
uiteindelijk een heel klein publiek bedrijf toe stonden. Daardoor konden ze
claimen, wij hebben geen enkele verantwoordelijkheid meer, want zij doen het,
er wordt trouwens niet zoveel gedaan, want het wordt betaald door de
ondernemingen. Dat is een markant verschil tussen de Verenigde Staten en andere
gelijksoortige samenlevingen. De Verenigde Staten zijn een heel vrij land,
mogelijk het vrijste in de wereld, maar het wordt ook op een unieke manier door
ondernemingen bestuurd, en dat heeft enorme effecten op alles.

Het
thema van de boekenbeurs in Venezuela dit jaar is: "De Verenigde Staten,
is een revolutie mogelijk"? Wat denkt u van die mogelijkheid?

Ik denk
dat het onder de oppervlakte broeit. Er is een enorme ontevredenheid. Een grote
meerderheid van de bevolking voelt dat ze de laatste jaren niet door de
regering is vertegenwoordigd, maar dat slechts speciale belangen worden
vertegenwoordigd. In de Reagan jaren gold dat voor ongeveer 80% van de
bevolking. Als we kijken naar de opvattingen van de bevolking en de algemene
politiek, dan is daar een grote kloof tussen. Beide politieke partijen zijn ver
rechts van de bevolking op een flink aantal onderwerpen. Laten we wat
voorbeelden bekijken. Lees bijvoorbeeld de column van Paul Krugemann van
vandaag 21 september in de New York Times, die is nogal links voor
mediabegrippen. Feitelijk een wat links liberale commentator, een zeer goede
econoom, die al enige tijd schrijft over het gezondheidssysteem in de Verenigde
Staten, wat rampzalig is. De kosten zijn twee keer zo hoog als die van elk
ander land, maar de uitkomst hoort bij de allerslechtste van de industriële
wereld. Hij begon zijn column vanmorgen met te zeggen dat nu blijkt dat een
universeel gezondheidssysteem politiek tot de mogelijkheden is gaan behoren.
Dat is een heel interessant commentaar van iemand die tot de linkervleugel van
de media behoort. Wat betekent dat, tot de politieke mogelijkheden is gaan
behoren? Al tientallen jaren wordt het door een overweldigende meerderheid van de
bevolking gesteund, maar het was nooit politiek mogelijk. Waarom? Hij zegt niet
waarom, maar de reden is dat producerende ondernemingen ernstige schade oplopen
door het hopeloos inefficiënte en dure gezondheidssysteem in de Verenigde
Staten. Het produceren van een auto in Detroit kost veel meer dan in het enkele
mijlen noordelijk gelegen Windsor in Canada, omdat ze daar een efficiënt
functionerend gezondheidssysteem hebben. Dus nu is er een druk van
ondernemingen uit de productiesector om dat uitzinnige gezondheidssysteem op te
knappen. Daarom wordt het politiek mogelijk. Als een grote meerderheid van de
bevolking het wil, is het politiek niet mogelijk. Politiek mogelijk betekent
niet dat de bevolking het steunt, het betekent dat enkele sectoren van het grootkapitaal
het ondersteunen.

Dus als
de farmaceutische industrie en de financiële instellingen tegen zijn, is het
politiek niet mogelijk. Maar als de farmaceutische industrie voor zou zijn, dan
begint het misschien tot de politieke mogelijkheden te behoren. Dat zijn de
algemene veronderstellingen, we praten nu niet over het links liberale
commentaar. Ik praat ook niet over de Wall Street Journal die een reeks
meningen weergeeft. Iets is politiek mogelijk als het ondersteund wordt door de
belangrijkste sectoren van het grootkapitaal. Het maakt niet uit wat het
publiek denkt, je ziet dit ook bij internationale kwesties. Nemen we
bijvoorbeeld wat nu waarschijnlijk de belangrijkste internationale kwestie is:
komt er een invasie van Iran door de Verenigde Staten? Dat zou een volslagen
monstruositeit zijn. Iedere kansrijke presidentskandidaat, niet Dennis
Kucinich, maar degenen die echt kansrijk zijn, heeft al verklaard dat we het
recht hebben om een invasie te plegen. De manier waarop ze dat zeggen is
"alle opties liggen op tafel" , wat betekent "willen we ze
aanvallen, dan doen we dat". Dat standpunt wordt door bijna alle politici
ingenomen, maar wat denkt de bevolking? Ongeveer 75% van de bevolking is tegen
elke bedreiging van Iran en wil diplomatieke betrekkingen aanknopen met Iran.
Maar dat valt buiten de opvattingen van de politici, feitelijk wordt daar niet
eens over geschreven. Hetzelfde geldt voor Cuba. Al sinds het begin van de
opiniepeilingen in 1970, wil een aanzienlijk deel van de bevolking dat er normale
diplomatieke relaties met Cuba worden aangeknoopt. En dat er een einde komt aan
de economische wurging en terreur, waar de mensen dan wel niet veel van weten,
maar waar ze wel tegen zouden zijn. Het is echter geen optie, omdat belangen
van de staat het niet toelaten. Het strookt niet met wat het volk wil, en wordt
ook niet bediscussieerd. Onderzoek de media en de kranten maar, ook de linkse
kranten, men zal het niet vinden. Het is een vrij land, maar gecontroleerd door
de zakenwereld.

Maar
hoe zou die verandering tot stand komen?

Het kan
gebeuren door een beweging die de publieke opinie in een georganiseerde kracht
verandert. Wat eerder is gebeurd………..

Dus
uiteindelijk is controle van de media nodig?

Dat is
er een deel van, maar media-controle is een deel van de resultaten van
volksbewegingen. Neem de Viëtnam periode, de media werden gematigd
kritisch over de oorlog, maar dat was het resultaat van massale
volksbewegingen. Ik ken zeer uitgesproken gevallen. Een geval dat ik zeer goed
ken, gaat over een van de belangrijkste kranten van het land, de hoofdredacteur
waar ik persoonlijk mee was bevriend, was nogal conservatief, het werd
vervolgens de eerste krant in de Verenigde Staten die opriep tot terugtrekking.
Het was hoofdzakelijk door de invloed van zijn zoon die ik kende door het
verzet tegen die oorlog. Dat is een individueel geval, maar het gebeurde
overal. De wijziging in opvattingen bij de bevolking en de volksbewegingen,
hebben tot een verandering bij de media geleid, geen grote verandering, maar
wel een belangrijke. Een van de redenen is dat journalisten mensen zijn die in
de cultuur leven, en als ze uit een cultuur komen van kritiek en doorvragen,
dan heeft dat toch een invloed op ze. Er was dus een verandering in veel opzichten
Er worden veel vergelijkingen gemaakt met de reactie op de oorlog in Irak en
die op de Viëtnamese oorlog. Maar er was bijna geen oppositie tegen de
oorlog in Viëtnam. Toen de Viëtnamese oorlog het niveau
bereikte van de Irakese oorlog nu, was er bijna geen oppositie. Publiek protest
tegen de Irakese oorlog was op elk moment veel groter dan die tegen de oorlog
in Viëtnam. De mensen zijn dat vergeten. Er was natuurlijk protest
tegen de oorlog in Viëtnam in 1968, maar tegen die tijd waren er een
half miljoen militairen in Viëtnam. Het kwam pas zes, zeven jaar na de
invasie in Zuid Viëtnam.

De
eerste oproep tot terugtrekking uit Viëtnam kwam pas in de belangrijke
media in het najaar van 1969. Dat is zeven jaar na het begin van de oorlog. Nu
staat het al in de New York Times, ze menen het niet, maar het staat er
tenminste. Dat zijn veranderingen, en dezelfde veranderingen zijn er op veel
andere gebieden geweest. Neem bijvoorbeeld vrouwenrechten, dat is heel
belangrijk, het betreft de helft van de bevolking. De omstandigheden zijn heel
verschillend dan in 1960. Dat kun je hier in dit instituut al zien. Als je door
de gangen loopt, zul je ongeveer voor de helft vrouwen aantreffen en ongeveer
eenderde minderheden, in vrije tijdskleding, terwijl de groepen goed mengen.
Toen ik hier 50 jaar geleden kwam was dat compleet anders. Goed geklede,
gehoorzame, witte mannen, "doe je werk en niks vragen". En dat is een
indicatie voor de veranderingen in de hele maatschappij. Volksbewegingen
veranderen de maatschappij. Als ze groot genoeg zijn kunnen ze fundamentele
zaken aantasten zoals klasse dominantie en economische controle.

Denkt u
dat de revolutie in Venezuela als een voorbeeld dient voor het volk in de
Verenigde Staten? Dat veranderingen vanaf de basis mogelijk zijn?

Dat
kan, als er twee dingen gebeuren: Een, als de revolutie succesvol verloopt en
twee als de mediaverdraaiing van wat er gebeurt doorbroken kan worden.
Afgelopen oktober was ik in Chili en het beeld wat daar in de media,
bijvoorbeeld in El Mercurio wordt gepresenteerd is ongeveer hetzelfde als het
zou zijn geweest onder Pinochet. Zo lang dat beeld blijft hangen, kan er niet
veel invloed zijn. Maar als het beeld kan worden veranderd en de zaken min of
meer correct worden weergegeven en als wat er gebeurt een voorbeeld zou vormen,
ja dan zou het mogelijk zijn.

Zou u
een boodschap willen meegeven aan de bevolking van Venezuela?

Ja,
zorg dat het slaagt. De taak van het Venezolaanse en Latijns-Amerikaanse volk is
zorgen dat al die verschillende programma's van integratie en overwinning van
onderdrukking, armoede, gebrek aan democratie in de diverse landen worden
uitgevoerd. Zet door tot er een doorbraak bereikt is en in samenwerking met de
bevolking van de rijkere machten. Probeer te bereiken dat het daar ook wordt
begrepen, beide kanten zijn nodig, ze beïnvloeden elkaar. De
bevrijdingstheologie bijvoorbeeld, dat was iets van Latijns Amerika, maar het
had een enorme invloed in de Verenigde Staten, in de kerk en in de samenleving,
hetzelfde kan gelden voor andere ontwikkelingen. Er is veel interactie
mogelijk. Nu nog meer dan vroeger, door het bestaan van communicatiestructuren
en solidariteitsbewegingen en dergelijke.