Ga naar de inhoud

Achtergrond nieuwe wateropstand Bolivia

Verschillende stukken over de nieuwe opstand die in Bolivia uitgebroken is rond (verzet tegen) de privatisering van het drinkwater in El Alto. Onderaan een protestbrief die u in kunt sturen.

27 min leestijd
Placeholder image

(Vergeet AUB. ook niet dat de strijd tegen de privatisering van het drinkwater in CXochabamba nog niet achter de rug is. Een Spaans bedrijf eist nog steeds 25 miljoen dollar schadevergoeding. Zie hier meer informatie.)

Protesten in El Alto gaan door
Marten, Ojala (marten@ojala.nl)

El Alto 3 maart, 2005

“De staking in El Alto heeft weinig kracht” kopte de Boliviaanse krant La Razon vandaag. De staking voor onbepaalde tijd blijkt inderdaad niet in heel El Alto gehoor te krijgen. Veel winkels blijven open, blokkades in bepaalde wijken zijn opgeheven en ook de minibussen rijden nog op sommige trajecten. Desalniettemin waren er vanochtend in La Ceja, op de rand van El Alto waar de snelweg naar La Paz begint, weer protesten en bovendien waren er meer manifestanten dan gisteren. De Minister van Arbeid, Audalia Zurita, stelde voor de Boliviaanse televisie dat El Alto absoluut niet gemilitariseerd werd en dat iedereen die dat wilde dat zelf kon gaan controleren. Wie dat gedaan zou hebben, zou hebben gezien dat la Ceja vandaag, net als gisteren, weer groen zag van de militairen. Zo is er een cordon gevormd rond het kantoor van de Federatie van Buurtcomités (Fejuve) die de protesten in El Alto organiseert. Bovendien hebben de militairen toegang tot de snelweg naar La Paz afgeschermd en de bruggen bezet die over de snelweg lopen. Daarbij kreeg het leger vandaag hulp van laag overscherende gevechtsvliegtuigen.

Net als gisteren kwam het vanochtend ook weer tot een confrontatie tussen het leger en de manifestanten: Onder leiding van De la Rosa, de voorzitter van de Regionale Vakbond (COR), werden de twee toegangswegen naar La Paz geblokkeerd. Een groep militairen scheen de zaak in het begin onder controle te krijgen, aangezien de manifestanten maar met een paar tientallen waren. Toen echter een andere manifestatie naderde die versterking kwam bieden werd er zo’n 15 traangaskogels in de menigte geschoten. Een persoon werd door de kogels geraakt en werd met een ambulance afgevoerd. Een oudere dame die geen lucht meer kon krijgen door het gas werd later afgevoerd. De manifestanten reageerden furieus met het gooien van stenen naar de politie, het blokkeren van de wegen, en het afsteken van dynamiet. Dit resulteerde weer in 5 gewonden aan de kant van de militairen. Deze reageerden wederom met het afschieten van traangas en aan het eind van de middag bleken de militairen de situatie weer machtig te zijn.

Ondanks dat de Fejuve (nog) niet op de steun van alle inwoners van El Alto kan rekenen, blijven ze bij hun actiepunten: Het vertrek van Aguas de Illimani (een dochteronderneming van de Franse transationale bedrijf Suez); de doorvoering van de wet op de nationalisering van het gas; het doorvoeren van een regeringsvorm waarbij naast de politieke partijen ook sociale en civiele organisaties toegang krijgen tot de politieke besluitsvorming (assamblea consituente) en berechting van de voormalige president Sanchez de Lozada. De protesten dreigen inmiddels ook het graf te worden van de burgemeester van El Alto “Pepelucho” Paredes. Hij steunt de actielijst van de Fejuve niet waarop de manifestanten zich vandaag ook tegen hem keerden: ‘we willen geen burgemeester die aan de kant van de neo-liberalen staat’. Pepelucho reageert door in grote getale radio spotjes uit te zenden waarin wordt verteld welke successen hij allemaal wel niet heeft behaald.

De dialoog met de regering loopt voornamelijk vast op de eis van de Fevuje tot het aftreden van “superintendiente” (een superminister die de minister controleert) van Basis Voorzieningen Erico Navarro. De Fejuve eist het aftreden van Navarro aangezien hij in hun ogen een pion is van Aguas de Illimani: Zo heeft hij vorige week een voorstel gedaan om 2 maanden de tijd te nemen om te bestuderen of Aguas Illimani zich aan hun contact heeft gehouden, met de mogelijkheid dat, als die studie positief uitvalt, het bedrijf mag blijven. Voor de Fevuje echter is de stijging van het abonnementsgeld , de 200 dollar kostende aansluitkosten en de meer dan 200 families in El Alto die zonder water zitten genoeg reden om het directe vertrek van het bedrijf te eisen. Een ander struikelblok in de besprekingen is het creëren van een nieuw waterbedrijf zonder winstoogmerk onder met ‘sociale controle’. De Fejuve wil van het waterbedrijf een staatbedrijf maken wat gecontroleerd wordt door afgevaardigden van districten en gemeentes. Echter volgens de regering bezit te staatskas te weinig geld voor het opzetten en draaiende houden van zo’n bedrijf en hebben ze bovendien te maken met de eisen van internationale ‘hulpverlening’ zoals de Wereldbank. De besprekingen zitten dus vast en de Fevuje heeft aan het eind van de middag hun plan voor morgen afgekondigd: het versterken van de staking en demostraties en innemen van het waterbedrijf Aguas de Illimani om 8.00. Inmiddels (21.00) zijn de verschillende buurtorganisaties wederom gemobiliseerd en hebben hun wijken afgezet voor verkeer.

Alhoewel de Fevuje wat het punt van Illimani bestreft nog geen doorbraak heeft kunnen forceren, op een ander punt worden wel vorderingen geboekt. Vandaag besloot de regering aanstaande zaterdag te beginnen met het bespreken van de wet op de nationalisatie van het gas. Dit is echter niet alleen de verdienste van de Fejuve. Op de tientallen plaatsen in het land zijn inmiddels blokkades opgeworpen door lokale en nationale sociale bewegingen. Al een week zijn de wegen tussen de grootste steden in Bolivia La paz, Cochabamba, Oruro, Sucre, Santa Cruz geblokkeerd. De meeste hebben als voornaamste eis het doorvoeren van de wet op nationalisering van het gas en het doorvoeren van de asamblea constituyente. De Beweging tot het Socialisme, de tweede politieke partij van Bolivia, heeft zich inmiddels solidair verklaard en zijn ook begonnen met het opwerpen van blokkades rond Chuquisaca, Potisí en Eterazama. Ook de Nationale vakbond, COB, heeft zich in de strijd geworpen: ze wil gaan proberen de verschillende sociale bewegingen die nu onafhankelijk actie voeren, met elkaar te verenigen. Het lijkt erop dat ze met de besprekingen rond het gas een succesje behaald hebben. Wat er uit de besprekingen komt en wat er van de overige actiepunten overblijft is nog afwachten. In ieder geval hebben sociale bewegingen aangekondigd door te gaan met actievoeren totdat de eisen ingewilligd zijn.

Weer Wateropstand in Bolivia
RISQ – 01.03.2005 22:29
door Jeroen Warner

Lokale sociale bewegingen in El Alto, een dichtbevolkt en arm deel van Bolivia’s hoofdstad La Paz, hebben besloten later deze week het waterbedrijf Aguas de Illimani in handen te nemen.

Het is een nieuwe stap in een escalerend conflict tussen radicale basisbewegingen enerzijds en de liberaliserende overheid en internationale nutsbedrijven anderzijds.

Dit artikel komt van RISQ | Review of International Social Questions
Zie: website risq

Lees meer over globalisering en water issues, incl. gerelateerde links, in het RISQ Dossier Globalisering

Wateroorlog

De ‘wateroorlog’ van 2000 in Cochabamba herhaalt zich, en niet voor de laatste keer. Bolivia is sinds midden jaren tachtig een enthousiaste adept van liberalisering. Het spoor, de telefoon, energie, alles kon worden geprivatiseerd. De contracten lijken echter zonder al te veel reflectie over de sociale gevolgen getekend. Zo rijden er geen treinen meer in Bolivia Tot dusver heeft de Boliviaanse overheid nooit veel interesse getoond in water, maar toen er een lucratief contract voorbij kwam, zag zij er geen been in traditionele grondwaterrechten, die voornamelijk bij de lokale inheemse gemeenschappen berustten, op te schorten en de bevolking te laten betalen voor het water. In Cochabamba reageerde een monsterverbond van rurale en stedelijke NGOs met massale demonstraties die leidden tot een bezetting van de stad. De regering riep de hulp van het leger in, maar rekende buiten de internationale media. Toen de hele wereld kon zien dat het leger met scherp op jonge demonstranten schoot (een van hen kwam om), had de overheid de PR-slag.verloren.

De overwinning van het volk smaakte naar meer. In 2002 verzetten duizenden in La Paz zich tegen de export van gas naar aartsvijand Chili. Tientallen doden later nam de liberale regering van Gonzalo Sanchez de Lozada ontslag, en zegde het contract maar weer op. Bij de presidentsverkiezingen werd Evo Morales, de kandidaat van de radicale oppositiepartij MAS, vertegenwoordiger van kleine cocaproducenten en armen, tweede. (Een strategische uitkomst, aangezien de V.S. met sancties hadden gedreigd als MAS had gewonnen). Zijn boodschap – emancipatie van de inheemse bevolking, behoud van traditionele rechten, decentralisatie en zelfbestuur – valt in goede aarde. De algemene woede om de privatiseringen wakkert ook sympathie aan bij degenen die minder van Morales zijn gecharmeerd.

Wat is er in El Alto aan de hand?

In 2002 werd de watervoorziening in El Alto geprivatiseerd en gegund aan Aguas de Illimani, een dochter van de Franse nutsgigant Suez. Het bedrijf wilde verwijzen dat het een ‘moeilijk’ gebied aan kon. De tarieven zouden omhoog gaan van 2 naar 12 Bolivianos (iets meer dan een euro) per m3. Het bedrijf zou 70,000 wateraansluitingen en 38 000 rioolaansluitingen verzorgen, maar toen bleek dat de aansluitkosten voor water en riool waren vastgesteld op $445, verdampte die doelstelling. De Federatie van Buurtcomités (Federacion de Juntas Vecinales, FEJUVE) van El Alto riep op tot staking, waarop de nieuwe president Carlos Mesa het contract opzegde.

Maar net als in 2000 in Cochabamba (toen ging het om het Amerikaanse Bechtel) laat het waterbedrijf zich niet wegjagen. Het dreigt een schadeclaim tegen Bolivia in te dienen bij het International Center for the Settlement of Investment Disputes (ICSID) van de Wereldbank. Het Franse bedrijf ziet niet waarom er zo’n stennis wordt gemaakt – het stelt dat het de laagste watertarieven in Bolivia vraagt en tot dusver goede diensten heeft geleverd. Nu Suez niet blijkt te willen onderhandelen willen de buurtcomités het bedrijf desnoods met geweld verjagen. Dit zal Mesa wederom in een lastig pakket brengen, en de internationale vrees voor ‘politiek risico’ bij investeringen in Bolivia alleen maar vergroten.

Het is tevens duidelijk dat er iets moet worden gedaan aan de abominabele watervoorziening in Bolivia, een land waar water niet schaars hoeft te zijn maar de distributie en kwaliteit rampzalig zijn. Als privatisering niet de oplossing is, zijn er niet veel opties over voor de straatarme republiek, die nu ook de Nederlandse ontwikkelingshulp gestaag ziet afnemen.

De oppositie heeft echter geen boodschap aan zulke argumenten. MAS scoorde ook goed bij de lokale verkiezingen afgelopen december, waardoor de partij op verschillende bestuursniveau meer invloed krijgt. De partij proeft de smaak van succes, lid van de Commisie voor Economische Ontwikkeling van de Kamer van Afgevaardigden stelt dat de huidige ontwikkelingen het noodzakelijk maken alle nutscontracten te herzien.

De uitholling van het centrale gezag komt niet alleen van de inheemse bevolking – Quechua in de vallei van Cochabamba of de Aymara van de altiplano en El Alto. . Intussen heeft Mesa ook in een ander conflict, met de stad Santa Cruz, een nederlaag moeten slikken – de relatief welvarende en blanke stad eist, en krijgt, een grotere mate van autonomie, en mag de eigen gouverneurs aanstellen, een mogelijke stap naar verdere federalisatie van Bolivia.

Is de revolutie nu aanstaande? Nauwelijks – de oppositie tegen de centrale overheid lijkt niet erg nationaal te zijn, eerder een samenraapsel van lokale initiatieven. Wel is duidelijk dat de zwakke overheid zijn greep op haar bevolking verliest. Een overmoedige oppositie zal dat vacuum graag uitbuiten.

E-Mail:
Website: http://www.risq.nl

Verzet in Bolivia radicaliseert
(06/03/2005 Marten, marten@ojala.nl)

Na een wat lauw begin van de protesten in El Alto, besloot afgelopen donderdag de Federatie van Buurtcommités (Fejuve) van El Alto hun acties te radicaliseren. Inmiddels hebben de afzonderlijke buurtcomités hadden hun wijken hermetisch afgesloten voor verkeer, winkels zijn gesloten en groepjes van de buurtcomités patrouilleren met stokken, stenen en chicottes (zwepen) in de hand door de straten om te controleren of de verordeningen van de Fevuje wel worden nageleefd. De Fejuve heeft steun gekregen van diverse andere sociale bewegingen die in andere delen van het land actievoeren: de toegangswegen tot de belangrijkste steden van Bolivia zijn gebarricadeerd en oliebronnen zijn ingenomen. Aanstaande maandag in een protestmars afgekondigd om het aftreden van de regering te eisen

Na een wat lauw begin van de protesten in El Alto, Bolivia besloot afgelopen donderdag de Federatie van Buurtcommités van El Alto hun acties te radicaliseren. De regering komt nog steeds niet tegemoet aan de eisen van de Fejuve: het direct uitwijzen van het geprivatiseerde waterbedrijf Augas de Illimani; het doorvoeren van de wet op nationalisering van het gas; het berechten van de ex-president Sanchez de Lozada en 15 ministers van zijn voormalige regering en het doorvoeren van de asamblea constituente (via de Asamblea Constituente krijgen naast de traditionele politieke partijen ook sociale en civiele organisaties toegang tot de politieke besluitvorming).
In de bijeenkomst van afgelopen donderdag werden de 8 districten van El Alto opgeroepen zich aan de civiele staking te conformeren, meer wegblokkades op te werpen en massaal de protestmars van vrijdag bij te wonen. De strenge woorden van de voorzitter van de Fejuve, Abel Manani aan het adres van de buurtcommités hadden resultaat. De volgende ochtend hing er in El Alto een oorlogssfeer: de afzonderlijke buurtcomités hadden hun wijken hermetisch afgesloten voor verkeer door straten te barricaderen met stenen, vuilnis en brandende autobanden. In heel El Alto was er geen verkeer te bekennen. Op verordening van de buren waren ook alle winkels gesloten. Groepjes van de buurtcomités liepen met stokken, stenen en chicottes (zwepen) in de hand door de straten om te controleren of de verordeningen van de Fevuje wel werden nageleefd. Wie het toch waagde zijn winkel te openen moest het ontgelden: zo werd op Plaza 16 de Julio een winkelier door de buren in elkaar geslagen voor het te laat sluiten van zijn slagerij.

Zo rond 10.00 groepeerden de eerste wijken zich, net als de twee voorafgaande dagen, op de rand van El Alto. Wederom was het doel de snelweg te blokkeren door het innemen van de post waar voertuigen tol moet betalen om toegang te krijgen tot de snelweg naar La Paz.
Rond 11.00 werd de omvang duidelijk van de oproep van Abel Manani: van alle kanten stroomden de duizenden boze Alteños La Ceja binnen. Behalve een indrukwekkende mensenmassa, ook een zee van kleuren: Iedere wijkorganisatie droeg zijn vlag, met daartussen tientallen wiphalas (de kleurrijke Aymará vlag) en het rood geel groen van de nationale vlag. De eerste groepen formeerden zich nog voor de tolpost. Daar werden ze opgewacht door tientallen militairen waarvan sommige al met gasmaskers op en geweren in de aanslag. Echter al snel bleek dat de militairen ver in de minderheid waren: de mensenmassa zou uiteindelijk aanzwellen tot 6000 demonstranten. Bovendien lukte het de buurtbewoners van de wijken gelegen langs de rand van El Alto, via de bergwand af te dalen tot de snelweg. Vervolgens marcheerden zij in tegengestelde richting naar de tolpost toe, waarbij de militairen ingesloten raakte tussen twee protestmarsen in. Ingesloten en ver in de minderheid besloten de militairen zich terug te trekken.

Toen de tolpost en daarmee de snelweg naar La Paz, in handen was van de Alteños werd de menigte toegesproken door de voorzitter van de Federatie van Buurtcommités, Abel Manani. In zijn toespraak riep hij op tot het directe vertrek van het geprivatiseerde waterbedrijf Aguas de Illimani, zoals dat al in januari door de regering verordend iss. Bovendien riep hij op tot het aftreden van de burgemeester van El Alto, José Luis Paredes. Paredes is volgens Manani een verrader omdat hij zich keerden tegen het alternatief wat de Fejuve voor ogen heeft voor het huidige geprivatiseerde Augas de Illimani: een bedrijf onder sociale controle en zonder winstoogmerk. Paredes daarentegen gaf openlijk steun aan het voorstel van de regering, waarbij het toekomstige waterbedrijf in handen zou zijn van een mix van publiek en particulier initiatief. Ook riep Mamani op tot het aftreden van de minister van Basis Voorzieningen Erico Navarro. Deze bleek in onderhandelingen op de hand te zijn van het Franse transnationale bedrijf Lyonnaise des Eaux (Suez) die het waterbedrijf Aguas de Illimani in handen heeft. Ook onthulde Mamani de verdere actieplannen van de Fejuve: een massale bijeenkomst van aanstaande maandag in La Ceja om per direct Aguas de Illimani uit te wijzen en daaropvolgend een protestmars van El Alto naar het regeringsgebouw op Plaza Murillo in La Paz om het sluiten van het parlement te eisen totdat de parlementariers bereidheid tonen tot het doorvoeren van de Assablea Constituyente en de nationalisering van het gas. In zijn oproep tot een massale protestmars kreeg Mamani steun van Solares, de voorzitter van de Nationale Arbeiders Vakbond van Bolivia (Central Obrera Boliviana). Hij verklaarde zich solidair met de actiepunten van de Fevuje en kondigde aan dat hij de leden van de COB uit de regionale departementen opriep om ook aanstaande maandag op La Paz te demonstreren. Inmiddels zijn leden van de vakbond uit verschillende delen van Bolivia op weg naar El Alto, waaronder de mijnwerkers van Potisí en Oruro.

Niet alleen de Fejuve en de COB, maar ook de tweede politieke partij va Bolivia, de Beweging tot het Socialisme (MAS), kondigde voor aanstaande maandag massale protesten aan. Ook zij eisen de Asamblea Constituyente en het doorvoeren van de nationalisering van het gas. De MAS heeft aanstaande maandag massale blokkades afgekondigd op de belangrijkste trajecten van het land en zo alle toevoerwegen tot de belangrijste steden af te snijden. Momenteel zijn er al tien blokkades opgeworpen die een aantal van de belangrijkste steden isoleren zoals La Paz, Cochabmaba, Santa Cruz, Oruro, Potosi en Tarija. De effecten beginnen al voelbaar te worden: De blokkades beginnen effect te krijgen op de beschikbaarheid van benzine en voedingmiddelen, zo schreef La Razón gisteren.
De vorige keer dat er op zulke schaal wegen werden gebarricadeerd en dat arbeiders uit heel het land afstevenden op El Alto was in oktober 2003 tijdens de Guerra del Gas. Deze oorlog eindigde in meer dan 60 doden, de vlucht van ex-president Goni en de val van de Boliviaanse regering.

De regering begint inmiddels ook de ernst van de zaak in te zien. President Mesa heeft verdere werkzaamheden opgezegd en zich volledig aan de zaak El Alto gewijd. Door de media wordt hij echter niet als capabel gezien voor het oplossen van de problemen: Mesa wordt omgeven door een veelheid van sociale conflicten en is niet in staat die op te lossen schrijft El Diario vandaag. De machteloosheid van de regering bleek ook uit besprekingen die gisteravond werden gevoerd tussen de Fejuve en de regering, bemiddeld door El Defensor del Pueblo (een semi staatsorgaan wat bemiddeld in geschillen tussen de staat en de burgers). Tijdens deze besprekingen stelde de regering voor een overgangscommisie op te stellen voor het vertrek van het waterbedrijf Aguas de Illimani. In deze overgangscommisie zouden het voormalige Boliviaanse waterbedrijf Samapa, het ministerie van Publieke Werken en Auguas Illimani participeren. Na analyse van het voorstel wees de Fejuve deze af en verliet de besprekingen. Een offieciele reactie ontbreekt nog, maar er wordt aangenomen dat de Fejuve niet akkoord gaat met verdere inmenging van Augas de Illimani in het waterbeheer van El Alto. Wel heeft de Fejuve inmiddels aangekondigd hun acties verder te radicaliseren met de oproep tot een massale protestmars van morgen en het plan om het regeringsgebouw in te sluiten. In de rest van het land gaan de protesten ook door. Zo zijn er vanochtend Bulo Bulo minstens 4 oliebronnen van het bedrijf Chaco S.A ingenomen, met als eis om het gas te nationaliseren.

Op dit moment patrouilleren de wijk commités nog steeds door de straten van El Alto, in afwachting van de massale bijeenkomst van morgen. De bewoners van El Alto zelf hebben inmiddels weinig vertrouwen meer in besprekingen met de regering: Meestal is het zo dat er eerst bloed moet vloeien voordat de regering aan onze eisen voldoet, vertelt een inwoner van El Alto.

Marten – 07.03.2005 16:35
Massale protesten in Bolivia dwingen president van Bolivia tot aftreden.
(Marten@ojala.nl 07/03/2005)

Onder druk van de aangekondigde massale protesten tegen zijn regering heeft Carlos Mesa gisteren zijn ontslag ingediend als president van Bolivia. Zelf stelde Mesa dat hij persoonlijk geen oplossing meer zag voor de gekte waarin het land zich verkeert: het innemen van 4 olieposten in Bulo Bulo, de blokkades van de toegangswegen tot de belangrijkste steden in het land en de massale protesten in El Alto. Op dit moment beslist het Nationale Congres of ze zijn ontslag aanvaarden of niet, terlijkertijd zijn massale protesten pro en contra bezig in het hele land.

In zijn toespraak haalde Mesa fel uit naar de verschillende sectoren die hem momenteel onder druk zetten: ten eerste moest de politieke elite van Santa Cruz het ontgelden. Deze kondigden aan zich onafhankelijk te willen verklaren van de rest van Bolivia omdat de regering niet zou handelen naar hun economische belangen. Maar vooral Evo Morales, leider van de politieke partij Beweging tot het Socialisme (MAS), en Abel Mamani voorzitter van de Federatie van Buurtorganisaties (Fejuve) van El Alto kregen er van langs. Deze twee leiders kondigden afgelopen vrijdag aan het land plat te leggen om hun gezamenlijke eisen ingewilligd te zien: het vertrek van het geprivatiseerde waterbedrijf Aguas de Illimani uit El Alto, het doorvoeren van de nationalisering van het Boliviaanse gas, het doorvoeren van de Asamblea Constituente en het berechten van de ex-president Sanchez de Lozada en zijn 15 ministers van zijn voormalige regering.

Het hoofd argument van Mesa is dat het hem onmogelijk is geworden te regeren in dienst van de achterlijke voorstellen die elke willekeurige sector tegenwoordig met geweld opeisen. Ook herinnerde hij iedereen aan zijn beloften die hij deed, toen hij de presidentiele post aanvaarde in navolging van de Gas Oorlog, dat hij geen geweld zou gebruiken om sociale conflicten op te lossen. Echter in de huidige situatie zie ik geen mogelijkheid deze belofte vast te blijven houden en daarom prefereer ik het Nationale Congres mij ontslag aan te bieden.
Het aftreden van de president lijkt echter vooral een laatste poging van de president om zonder geweld de sociale problemen van het land op te lossen. Zo stelt Evo Morales in een eerste reactie: Ik zie dit aftreden als een vorm van chantage. Het ontslag is niet definitief en Mesa kan dus gewoon aanblijven als het Nationale Congres daarom vraagt. Het lijkt er dan ook sterk op dat Mesa met zijn eventueel aftreden wil testen in hoeverre de bevolking achter hem staat, of dat ze zich scharen achter de leiders van de MAS en de Fejuve. De toegestroomde aanhangers op Plaza Murillo konden dan ook rekenen op een Carlos Mesa die hen vanaf het balkon toe zwaaide.

Het argument van chantage wordt versterkt door de verschillende onwaarheden die Mesa in zijn toespraak aan het adres van schuldigen van de sociale onrust uitte. Zo stelde hij dat Abel Mamani vandaag het vliegveld van El Alto en verschillende andere instituties wilde innemen. Echter Abel Manani heeft op geen enkel moment de vertegenwoordigers van El Alto tot dit doel opgeroepen. Deze uitspraak lijkt dan ook vooral bedoelt om angst onder de bevolking te zaaien en zodoende de bevolking achter hem te scharen in plaats van achter Mamani.
Als laatste lijkt Mesa in zijn uitspraken vooral de sociale bewegingen de schuld te geven van de sociale onrust in het land. Immers hij stelt dat het onmogelijk is geworden te regeren in dienst van de achterlijke voorstellen die elke willekeurige sector tegenwoordig met geweld opeisen. Hierbij gaat Mesa voorbij aan de rol van de staat in de sociale conflicten. De eisen die de sociale bewegingen stellen komen niet zomaar uit de lucht vallen. Het vertrek van Aguas de Illimani is al op 12 januari door de regering verordend. Echter tot dat de protesten begonnen had de regering geen één handeling ondernomen om dit ook daadwerkelijk uit te voeren. Ondertussen blijven de Altenos steeds maar meer betalen voor hun aansluiting en maandelijkse waterprijzen. De wet op de nationalisering van het Gas is besloten na het referendum in 2004. Echter pas afgelopen donderdag is hierover een beslissing genomen. Bovendien is er een wet goedgekeurd die ingaat tegen de beslissing die uit het referendum voorvloeide. Hierin werd besloten het gas voor 50 % te nationaliseren. Afgelopen donderdag is besloten dat officieel de transnationale bedrijven 50% van de opbrengst van wat ze aan gas in Bolivia onttrekken aan de Boliviaanse staat moeten betalen. Echter via een systeem van betalingen ingevoerd in de tijd van president Banzer, kunnen de transnationalen bij dezelfde Boliviaanse staat 13% van het betaalde bedrag terugvorderen. Hierdoor is het dus geen 50% maar 38% van het Boliviaanse gas genationaliseerd. Ook de asamablea constituyente is een verworvenheid van het referendum. Echter tot op de dag van vandaag is daar nog geen noemenswaardige vorderingen mee gemaakt.

Niet alleen heeft de regering dus mede schuld aan de sociale conflicten in het land, in zijn toespraak verscherpte Mesa zijn opstelling ten opzichte van de eisen van de sociale bewegingen. Zo stelde hij dat hij op geen enkele wijze zou meewerken aan een direct uitwijzing van de Franse Transnationaal Suez die het waterbedrijf Augas de Illimani in El Alto in handen heeft. Een van de redenen die hij aangaf was dat de Boliviaanse regering met dat uitwijzen 17 miljoen dollar schadevergoeding aan de Wereldbank moet betalen, die de privatisering van het waterbedrijf in de eerste instantie verordend heeft. Bovendien beloofde Mesa de economische elite in Santa Cruz iedere dag te vechten voor de incorporatie van Bolivia in de TLC: het vrijhandelsakkoord van de Latijns Amerikaanse landen met de VS. Juist tegen dit vrijhandelsakkoord zijn er nieuwe protesten op komst. De midden en klein bedrijven en de apothekers in El Alto hebben er zich al tegen uitgesproken omdat ze bang zijn te worden weggeconcureerd door bedrijven uit de VS. Mocht het aftreden van Mesa worden goedgekeurd dan lijkt het er dan ook op nog lang geen oplossing van de sociale conflicten in Bolivia geen einde is gekomen. Voorlopig gaan de protesten echter door: minstens 8 blokkades op de nationale snelwegen en momenteel zijn duizenden Altenos verenigd in een protestmars om als nog hun eisen ingewilligd te zien.

Brief naar machthebbers ivm El Alto

Dear Friends,
Below is an international sign-on letter to support the people of El Alto, Bolivia in their struggle for the basic human right to clean and affordable water. The situation is urgent! Key community leaders are now in the 10th day of a hunger strike. Police are threatening to intervene in the picket. Please sign on to this letter by sending your name, name of your organization, and country to prior to March 7, 2005. We also wish to encourage you to fax or e-mail the Spanish version of this letter (below) on your organizational letterhead to the addresses listed at the bottom of the page. For more background information on the struggle in Bolivia go to: www.democracyctr.org or
www.bolivia.indymedia.org
Thank you so very much for your support!

Dear Mr. Carlos de Mesa, Presidente de la Republica de Bolivia
Mr. José Luís Paredes, Alcalde de la ciudad de El Alto
Mr. Juan del Granado, Alcalde de la ciudad de La Paz
Mr. Eric Navarro, Superintendente de Saneamiento Básico

We, the undersigned, wish to express solidarity with the 200,000 inhabitants of the city of El Alto, Bolivia who do not have access to potable water. We condemn the activities of the water transnational Aguas de Illimani (majority shareholder, Suez) that raised water rates to unaffordable levels, imposed high connection fees, and left many using untreated water from rivers and streams.

We wish to stand in support of the courageous and admirable citizens of El Alto who successfully organized to demand the termination of the contract with the water transnational Suez. In specific, we wish to express our solidarity and support for the following:

1. We support the proposal of the citizen’s of El Alto who have called for a new, public water company with democratic governance, social responsibility and citizen oversight.

2. We support the citizens of El Alto in their total rejection of the government’s current proposal to create a supposed “New Model” of a public/private partnership where Suez would continue to hold 35% of the shares.

3. We condemn the actions of the transnational water company Suez that, because of the contract termination, is now threatening to initiate a lawsuit against the government of Bolivia in the World Bank-sponsored International Centre for the Settlement of Investment Disputes. This reflects a direct conflict of interest because the World Bank held 8% of the shares in the old water company Aguas de Illimani.

4. We call on the government of Bolivia and the mayors of El Alto and La Paz to ensure that the democratic and human rights of the citizens of Bolivia to peaceably assemble, protest and express their grievances be respected.

5. We urge you to take immediate action to resolve this situation. The serious of the crisis is reflected by the hungar strike that the leaders of the Federation of Neighborhood Associations, FEJUVE have been undergoing since February 21, 2005. The health of a key leader of FEJUVE is now in serious condition.

We wish to press upon you the greatest possible urgency. Please respond to the grievances of the citizens of El Alto and La Paz. We look forward to receiving your answer to this letter.

Cordialmente,

Addresses for fax and e-mail letters:

Señor
Carlos de Mesa
Presidente de la republica de Bolivia

Fax: (591-2) 2153829

Señor
José Luís Paredes
Alcalde de la ciudad de El Alto

Fax: (591-2) 2833341

Señor
Juan del Granado
Alcalde de la ciudad de La Paz
Fax: (591-2) 2202307

(Spanish version) Please send to fax & e-mail addresses above!

Señores Carlos de Mesa, Presidente de la Republica de Bolivia
José Luís Paredes, Alcalde de la ciudad de El Alto
Juan del Granado, Alcalde de la ciudad de La Paz
Erico Navarro, Superintendente de Saneamiento Básico

Nosotros queremos expresar nuestra solidaridad con los 200.000 habitantes de la población de El Alto, Bolivia que no tienen acceso al agua potable. Condenamos la actitud de la transnacional Aguas del Illimani (cuya accionista mayoritaria es la Suez) que ha elevado las tarifas a niveles impagables, impuesto altos montos a las instalaciones y dejado a gran parte de la población sin la posibilidad de acceso a este servicio.

Nos solidarizamos y apoyamos el admirable coraje de los habitantes de El Alto quienes se han organizado para demandar la cancelación del contrato con la transnacional Suez. Pero en especial, nos solidarizamos con ellos en lo siguiente:

1. Apoyamos la propuesta de los ciudadanos de El Alto que están buscando la creación de una compañía publica-social, con democracia, responsabilidad y control social.

2. Apoyamos a la población de El Alto en su total rechazo a la propuesta de crear un “nuevo modelo” con la llamada Sociedad Anónima Mixta y donde la Suez siga manteniendo el control del 35% de las acciones.

3. Condenamos las acciones de la transnacional del agua Suez porque después de la terminación del contrato esta amenazando con iniciar una demanda legal al gobierno de Bolivia en el Centro Internacional de Arreglo de Diferencias Relativas a Inversiones (CIADI), una corte del Banco Mundial. Esto refleja un directo conflicto de intereses debido a que el Banco Mundial cuenta con el 8% de las acciones de la compañía Aguas del Illimani.

4. Hacemos un llamado al gobierno de Bolivia y los alcaldes de El Alto y La Paz para asegurar que los derechos humanos y los que la democracia confiere a los ciudadanos de Bolivia, como el derecho a tener asambleas, protestar y expresar sus reclamos, sea respetado.

5. Les pedimos que tomen acciones inmediatas para resolver esta situación. La seriedad de este caso se refleja en la huelga de hambre iniciada por los lideres de la Federación de Juntas Vecinales, FEJUVE desde el 21 de febrero (y que esta extendiéndose a otros departamentos). La salud del máximo dirigente de la FEJUVE esta en riesgo.

Esperamos que atiendan de inmediato las demandas de los ciudadanos de El Alto y La Paz y esperamos recibir una respuesta a esta carta.

Cordialmente,

(ondertekening)

(Inititatief voor brief komt van:
Water for All Campaign
Public Citizen
Phone: (202) 454-5133
Website: www.wateractivist.org)

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door diversen.)