cao

Eerder werd het nieuws bekend dat Gorillas. het trendy bezorgbedrijf, zijn internationale hoofdkantoor naar Amsterdam heeft verplaatst. Dit als onderdeel van een strategie om organisatie te bemoeilijken van de mensen die bij het bedrijf werken. Nu blijkt dat ze ook, samen met andere internet-bezorgbedrijven, een speciale ondernemersorganisatie hebben opgericht voor CAO-onderhandelingen. Daarmee proberen ze vakbonden buiten spel te zetten.

Het Europees Vakverbond maakt cijfers bekend over de evolutie van het aantal werknemers die gedekt worden door een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). Daartoe wordt de toestand in 2000-2002 vergeleken met die in 2016-2018.

 CNV Vakmensen en de supermarkten werden het op 8 januari eens over een nieuwe cao voor de grootwinkelbedrijven, franchisers en zelfstandige supermarkten. Deze week stemden de CNV-leden in de supermarkten in met de cao die een looptijd heeft tot 1 april. De FNV trok zich in december terug uit de onderhandelingen en noemt het een slecht akkoord.

De staking bij Deliveroo in Frankrijk voegt zich bij een lange lijst van sociale mobilisaties in de digitale economie. De onderzoeker Christophe Degryse wijst er in een opinie-artikel in Le Monde op, dat de youtubers van Google, de heftruckchauffeurs van Amazon, de moderatoren van Facebook, de chauffeurs van Uber, ook nieuwe vormen van sociaal conflict hebben uitgevonden om hun eisen kracht bij te zetten.

De ondernemingsraad van slijterijketen Gall & Gall wil dat de directie weer met de vakbonden gaat onderhandelen over een nieuwe cao. Na verschillende gespreksrondes zijn directie en OR niet nader tot elkaar gekomen over de ´modernisering´ van de arbeidsvoorwaardenregeling. Volgens de OR leidt het laatste bod van de werkgever zelfs tot achteruitgang van de positie van de werknemers. Vakbondsbestuurders hebben een betere postitie om te onderhandelen.

De onduidelijkheid over de cao bij de Jumbo distributiecentra duurt voort. Gisteren meldden CNV en FNV dat de cao-rechten nog steeds gelden voor al het distributiepersoneel van de retailer, want Jumbo´s avr-operatie van 2018 zou onrechtmatig zijn geweest. Ook zouden alle werknemers recht hebben op de loonsverhoging die de avr-ondertekenaars eerder kregen. Jumbo liet echter weten ¨onaangenaam verrast¨ te zijn door deze verklaringen. De 2,5% werknemers die volgens de retailer expliciet kozen voor de cao krijgen geen loonsverhoging of andere voordelen uit het avr-pakket. Ook benadrukte het bedrijf dat er geen onderhandelingen over een nieuwe cao komen, zoals de bonden suggereren.

De strijd om het behoud van de cao spitst zich toe bij de Jumbo distributiecentra. De onrust onder het personeel neemt toe. Jumbo beschuldigt de FNV van gestook en de FNV beschuldigt Jumbo van chantage en gegoochel met cijfers.

Volgens de kantonrechter is de cao Jumbo Logistiek van 1 april 2016 nog steeds van kracht bij Jumbo. En uitzendburo Otto liet ´besmet werk´ uitvoeren tijdens de staking van april 2017 in het distributiecentra in Woerden. Een uitspraak over een grote financiële claim door CNV en FNV volgt later. De vakcentrales behaalden weliswaar een juridische overwinning, maar Jumbo wil nu echt af van de cao. En de kans op een aanzienlijke schadevergoeding lijkt klein.

Rechtbank: Deliveroo-koeriers zijn werknemers en vallen onder de cao. Gevolgen voor de ´platformeconomie´? Op 15 januari oordeelde de kantonrechter in Amsterdam dat de maaltijdbezorgers van Deliveroo geen zzp-ers zijn en dat ze onder de cao vallen. De vraag is of en hoe dit gevolgen zal hebben voor andere platformbedrijven. Terwijl Deliveroo in beroep gaat en Haags beleid tegen schijnzelfstandigheid op zich laat wachten, worden in enkele andere Europese landen al maatregelen genomen.

Met enige regelmaat bezoek ik Latijns Amerikaanse landen om vakbonden te adviseren. Vaak (of meestal) worden die openlijk tegengewerkt door werkgevers. Dat gebeurt doorgaans niet heel subtiel maar verder niet wezenlijk anders dan in Nederland. Waar zij een “pactos collectivos” sluiten, doen Nederlandse werkgevers het met een Arbeids Voorwaarden Regeling (AVR). Ik heb het eens opgeschreven hoe dat vanuit werkgeversperspectief werkt.

Overal ter wereld, en tegenwoordig ook in België, horen we de bewering dat we via openingsclausules moeten toestaan dat op bedrijfsniveau wordt afgeweken van sectorale cao’s. Dat zou noodzakelijk zijn om het economisch herstel te bevorderen en de werkgelegenheid te bevorderen, in het bijzonder van de meest kwetsbare groepen in onze maatschappij.

De supermarkten ontduiken de cao. Veel jongeren die daar werken worden onderbetaald, doen onbetaald overwerk en moeten zelf hun ziektevervanging regelen. Honderden klachten kwamen binnen bij een meldpunt van FNV Jong, en NOS Mashup sprak met 200 slachtoffers van de cao-ontduiking. Op 20 juli voerde FNV Jong actie bij het hoofdkantoor van AH en op 1 augustus bij een AH-filiaal in Zutphen. De acties nu nog lief, maar worden misschien gemener. ¨We willen gewoon onze euro’s terug.”