corporate power

Amazon, het omstreden wereldomspannende bedrijf dat een steeds groter deel van de markt opslokt, middenstanders wegconcurreert en gruwelijke arbeidsomstandigheden gepaard laat gaan met beleid tegen vakbonden, en ‘s werelds grootste belastingontwijking, was lange tijd niet echt in Nederland aanwezig. Wie in Nederland iets bestelde bij de gigant, kreeg dat veelal uit magazijnen in België of Duitsland aangeleverd. Daar komt nu verandering in, met dank aan opmerkelijke 'partners in crime'. (Toegevoegd: correctie over Duits minimumloon)

Tijdens de corona crisis deden velen in een opwelling de uitspraak dat het anders moest worden. Open, transparanter, eerlijker waren onder andere de gebezigde termen. Laten we eens één aspect nader bekijken. Eerlijk. Uitgedrukt in belasting betalen. Winsten en kapitaal meer belasten en arbeid minder. Met Amazon als voorbeeld.

Ik schrijf dit terwijl ik op het gras zit tegenover het hoofdkantoor van Shell. Vandaag (18 mei) was de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering (AGM), waar het bestuur van het destructieve bedrijf het opnieuw voor elkaar heeft gekregen om de aandeelhouders voor te spiegelen dat hun laffe greenwashing genoeg is om “licence to operate” te behouden.

Maak een einde aan het systeem van privé-octrooien! Voor een farmaceutische industrie onder controle van de bevolking en een vrij, universeel en publiek vaccinatiesysteem. Dat eist een indrukwekkend aantal organisaties uit de hele wereld.

De koepel van supermarktorganisaties en vakbond FNV laten onafhankelijk onderzoek doen in de productieketen van de ingeblikte tomaten uit Italië. Ze willen weten welke specifieke risico’s op schendingen van mensenrechten zich in die keten voor doen en welke verbeteringen nodig zijn. Tenslotte komen er aanbevelingen hoe Nederlandse afnemers en producenten een positieve verandering in gang kunnen zetten.

Miljardenwinsten van multinationals worden nauwelijks belast. Daar lijkt nu verandering in te komen.

De derde aflevering van Crash Course over Big Tech, ‘technofeudalisme’ en democratie gaat over ‘de platformen en hoe beleid om concurrentie te bevorderen (mededinging) daar zijn grenzen heeft. Spreekster is Farwa Sial van Eurodad. Het webinar is op 20 mei (om 16:00) gratis toegankelijk. De spreektaal zal Engels zijn. (English version below)

“Iedere bom die wordt afgeworpen en elke kogel die wordt afgevuurd moet ergens gemaakt worden en waar dat ook is, dat kan bestreden worden.” Leuze gebruikt door actiegroep Smash EDO en Campaign Against Arms trade, zie p. 50. Chris Rossdale’s Resisting Militarism: Direct Action and the Politics of Subversion (Edinburgh, 2019) heeft een aantrekkelijke titel voor iemand die zoals ik 35 jaar geleden begon als vredesactivist binnen de zogenaamde radicale tak (gericht op directe actie) van in de jaren tachtig omvangrijke beweging. Het boek gaat wel over de actiebeweging in Engeland tegen wapenexporten en oorlog deze eeuw (en die is veel groter dan hier).

Onthou even de naam Vincent Bolloré. Deze Bolloré is de baas van Vivendi, met onder meer de nieuwszender CNews die zich berucht maakt als de stem van al wat reactionair is in Frankrijk. Bolloré is op veroveringstocht, hij wil enkele pronkstukken innemen van het teloorgaande mediarijk Lagardère. Een verhaal van lijkenpikkerij onder (zeer) rijke lui dat een rol kan spelen in de presidentsverkiezingen van 2022. De architect van dat alles: Nicolas Sarkozy, oud-president.

Op 9 maart ging het college van Heerlen in polonaise door het gemeentehuis van Heerlen: webgigant Amazon komt naar Heerlen. Deze indruk gaf wethouder De Beer bij de aankondiging dat de vestiging van Amazon een belangrijke stap is in het creëren van nieuwe werkgelegenheid met economisch belang voor de hele euregio. Echter de komst van één van de grootste bedrijven ter wereld biedt niet alleen reden tot vreugde, maar ook tot zorg.

Op 18 mei is de aandeelhoudersvergadering van Shell. Lokale groepen in Nederland en andere landen komen op deze dag in actie voor een toekomst zonder de oliereus.

Voorzitter als voorhoede in de ivoren toren. Op 15 april 2021 brachten de FNV en VNO-NCW (ondernemers) een gezamenlijke verklaring uit. Zij willen een nationaal herstelplan en dat samen met de regering opzetten. De kersverse voorzitters (Tuur Elzinga en Ingrid Thijssen) gaven een sappig interview in het Algemeen Dagblad met een fotoshoot bij het scoutingcentrum in de westelijke batterij in Muiden en daarna werd het stil.

De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie (EU) hebben bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO) de toegang van arme landen tot betaalbare COVID-19-vaccins effectief geblokkeerd. Het voorstel van India en Zuid-Afrika - om af te zien van de Overeenkomst inzake de ‘handelsaspecten van het intellectuele eigendom’ (TRIPS) - zou hebben afgezien van octrooien om de wereldwijde productie van vaccins aanzienlijk te verhogen. Meer dan 100 landen steunden het voorstel voordat het in maart werd geblokkeerd, en op 14 april stuurden meer dan 170 Nobelprijswinnaars en voormalige staatshoofden en regeringsleiders een open brief waarin zij er bij president Joe Biden op aandrongen de ontheffing te steunen. Ondanks de toenemende druk hebben de VS geen toezeggingen gedaan met het oog op de volgende WTO-bijeenkomst op 22 april.

Op 30 december 2020 maakten de Europese Commissie en de Chinese Volksrepubliek bekend dat ze een akkoord hadden bereikt over een EU-China investeringsovereenkomst. Er waren zeven jaar en 35 onderhandelingsrondes  voorafgegaan aan het China-EU Comprehensive Agreement on Investment (CAI), maar de eindfase lijkt toch in een holderdeboldersfeertje te zijn verlopen. Daar wijst niet alleen het tijdstip van de bekendmaking op  – ook Westerse diplomaten zitten rond die tijd van het jaar liefst bij de kerstboom – maar in het akkoord zitten verschillende belangrijke hiaten, waarvoor naar toekomstige besprekingen wordt verwezen. Vanwaar dan die haast?

In Frankrijk is er in de herfst van vorig jaar gekozen tussen milieubescherming en ‘soevereiniteit’ op het gebied van landbouw en voedingsmiddelen. Dat heeft geleid tot tijdelijke herinvoering van een insecticide dat ook bijen en andere bestuivers doodt. Dit betekent dat er NIET gekozen is voor milieubescherming, maar voor het soevereine belang van een sector van agrarische monocultuur.

Meer dan 80 gerenommeerde inheemse en frontlinie activisten zijn bijeengekomen om verantwoording te eisen van 's werelds grootste investeerders die klimaatchaos veroorzaken

Duitsland, Italië, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Nederland waren binnen de EU tussen 2005 en 2017  samen verantwoordelijk voor 80% van de import van grondstoffen gelinkt aan ontbossing. In die periode is gemiddeld elk jaar vijf miljoen hectare (groter dan de oppervlakte van Nederland) natuur in tropische gebieden omgezet voor landbouwproducten.

Dit is het tweede essay van Perry Anderson waarvan we de samenvatting door David Elstein vertaalden. Het eerste publiceerden we op 22 maart, zie De Europese ‘coup’. U vindt er ook de verwijzing naar de bronteksten en een korte voorstelling van de auteur. De samenvatting van het tweede essay door D. Elstein verscheen op 14 maart 2021 bij OpenDemocracy onder de titel How all-powerful institutions keep Europe in gridlock.

Een kritische beschouwing van de stand van zaken van de Nederlandse economie, prime time op de Nederlandse televisie. Wanneer zie je dat ooit? Scheefgroei in de Polder beoogt dat in twee afleveringen te doen. Met Jeroen Pauw als presentator. Het resultaat, te zien in de eerste aflevering, was nogal mager: goede cijfers en grafieken, maar vervolgens nauwelijks duiding en diepgang. En als oplossing werd alleen geopperd dat de lonen van de onderkant hoger zouden moeten worden.

In oktober 2020 vroegen Zuid-Afrika en Indië aan de Wereldhandelsorganisatie (WTO) om tijdelijk het intellectueel eigendomsrecht (patenten e.d.)-op te heffen op coronavaccins en andere technologieën om het virus te bestrijden. De oproep kreeg de steun van Artsen zonder Grenzen en honderden andere organisaties, en ook de directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) sprak zich hiervoor uit.