europese-unie

Nederland kreeg zware kritiek van Spanje en Italië voor zijn weigering een Europees corona-steunfonds op te richten. Minister van Financiën Hoekstra pareerde die kritiek met verwijten van financieel wanbeheer door de vragende landen maar krabbelde later terug met een mea culpa. Hij was niet voldoende 'empathisch'. Er is meer aan de hand. De Nederlandse spreekwoordelijke spaarzaamheid heeft een aantal onfraaie kanten, die de Nederlandse regering liever onbesproken laat.

Europese economen voor een alternatief economisch beleid in Europa: De COVID-19-crisis - een keerpunt voor het Europese project. 400 wetenschappers en onderzoekers in heel Europa roepen op tot Europese solidariteit.

Het pleidooi van Nederlandse economen voor een Europese financiering van de aanpak van de coronacrisis zal voor meer schulden zorgen, zo betogen Thomas Bollen en Martijn Jeroen van der Linden. Volgens hen is er een betere oplossing: monetaire financiering.

De regeringen van de EU-lidstaten proberen het zo goed mogelijk te verbergen, maar de chaos en tekorten in hun gezondheidszorg zijn nu voor iedereen zichtbaar. Tientallen jaren werd de neoliberale politiek van bittere  bezuinigingen, privatiseringen, loonmatiging, flexibilisering van banen en snijden in de sociale zekerheid als oplossing voor alle problemen gepresenteerd. Nu er echt een crisis heerst zijn de neoliberale maatregelen het probleem. De crisis die ze gecreëerd hebben is tevens een crisis van het neoliberale kapitalisme. De politieke en mediale elite roepen ons nu op te applaudisseren voor de werkers in de gezondheidszorg, de verpleeghuizen en thuiszorg, die nu de spits afbijten en zich kapot werken. Het zijn dezelfde politici die de lonen gekort, de pensioenleeftijd verhoogd en de ziekenhuizen afgeslankt hebben. En de journalisten van de ‘kwaliteitsmedia’ hebben het toegejuicht.

Nederlandse regering wil zuidelijke landen EU uitknijpen, Wopke Hoekstra doet een ‘Dijsselbloem’.

Europa is het epicentrum geworden van de coronacrisis, maar de Europese Unie speelt nauwelijks een rol in het beheer van de crisis. Deze crisis toont aan dat de belangrijkste instrumenten van staatsmacht op het gebied van politiek, financiën, wetgeving en cultuur nog steeds bij de natiestaat liggen. De EU, die sinds 2008 in een permanente staat van crisis verkeert, staan nog moeilijker tijden te wachten.

Voor extreem rechts vormt de pandemie een kans om grenscontroles in te voeren en de rechtsstaat uit te hollen. Het kan ook hun totale onbekwaamheid blootleggen.

(12 februari 2020 – update 200217) foodwatch en The Council of Canadians vroegen CETA-documenten op via een WOB-procedure. En wat blijkt? Europese ambtenaren deden geheime toezeggingen aan Canada over afzwakking van wetgeving over dieren en planten, regelgeving over bepaalde pesticiden en onkruidverdelgers en het voorzorgsbeginsel! Hoezo is de claim van transparantie en een gelijk speelveld nog vol te houden? Vandaag debatteert het Nederlandse parlement over CETA en op 18 februari volgt de stemming. Je kunt nog meedoen aan de emailactie tegen CETA (zie onderaan). Met update over zware druk op Europese Commissie om gevaarlijke pesticideresten op voedsel en veevoer toe te laten (rapport CEO).

U herinnert zich toch nog TTIP, het Transatlantic Trade and Investment Partnership, het geplande vrijhandels- en investeringsverdrag tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten waar zoveel protest tegen gerezen was? Tot een overeenkomst is het niet gekomen, en de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dit maar gedeeltelijk aan het protest te danken is. De laatste onderhandelingsronde had plaats in oktober 2016, dat was dus de maand voor Trump tot president van de Verenigde Staten verkozen werd.

In haar intentieverklaring als nieuwe Commissievoorzitter kondigde Ursula von der Leyen in oktober 2019 aan een ‘conferentie over de toekomst van Europa’ te zullen beleggen, startend in 2020 en met een looptijd van twee jaar; het idee was in feite al gelanceerd in de aanloop van de Europese verkiezingen door de Franse president Macron. Deze conferentie moet “burgers, en in het bijzonder jongeren, de civiele samenleving en de Europese instellingen bijeenbrengen als gelijkwaardige partners”.

De Britse journalist Paul Mason is ook in onze contreien geen onbekende in linkse kringen: het hart aan de linkerzijde, prima commentator, auteur van een reeks sociaal-kritische boeken en in 2015 druk beluisterd voor zijn verslaggeving over de wederwaardigheden van de regering Tsipras in Griekenland. Hij definieert zichzelf als een ‘radicale sociaaldemocraat’ en stond de voorbije jaren aan de kant van Corbyn en de Momentumbeweging achter Corbyn.

Het nieuwe nummer van het halfjaarlijkse magazine HeSaMag (Health and Safety at Work) van het Europees Vakbondsinstituut (ETUI, European Trade Union Institute) is voor een groot gedeelte gewijd aan migranten en Europa.

30 december 2019 – Tijdens de eindejaarsperiode worden in veel steden feestmaaltijden aangeboden aan mensen die het jaar in armoede, en wat er vaak bijhoort: eenzaamheid, doorgebracht hebben. Natuurlijk bieden zulke initiatieven geen structurele oplossing voor de armoede en neigen ze soms naar liefdadigheid, maar terzelfdertijd is het een gebaar van daadwerkelijke solidariteit die door de ‘feestelingen’ erg geapprecieerd wordt (*1)

De nieuwe Europese Commissie lanceerde op 11 december de 'Green Deal', een plan op hoofdlijnen met "als doel om de economie, onze manier van produceren en consumeren te verzoenen met de planeet, en om het te laten werken voor de bevolking". Van verschillende kanten kwam echter stevige kritiek. Volgens sommigen komt de Green Deal te laat en is het onvoldoende om de versnellende klimaatcrisis af te remmen. Anderen voorzien problemen op belangrijke deelgebieden als landbouw, energie en financiering. Wat de Green Deal in elk geval doet, is het instandhouden van een falend economisch groeisysteem met (wederom) de Europese transnationale bedrijven in de hoofdrol.

De EU wil op wereldvlak een leidende rol spelen op het gebied van de strijd tegen de klimaatopwarming, en men kan niet ontkennen dat ze op dat vlak belangrijke initiatieven nam. Maar één ding verhindert de EU om die rol consequent en effectief te spelen: haar huwelijk met de kapitalistische bedrijfsbelangen.

Water stroomt van hoog naar laag, en Europees geld van West naar Oost, dat lijkt een evidentie. Moeten die eeuwige kankeraars in Oost-Europa dan niet eindelijk eens enige dankbaarheid betuigen aan onze Unie, en vooral aan de West-Europese lidstaten die jaarlijks miljarden pompen via structuur-, cohesie- en ik weet niet welke andere Europese fondsen om die ex-communistische dictaturen er beetje bij beetje bovenop te helpen?

Zijn er regeringen die een bedrag van 14 miljard € voor hun schatkist zouden weigeren? Zeg niet dat het onmogelijk is, want de Ierse regering doet er alles aan om te verhinderen dat Apple een verschuldigde belasting van die grootte zou terugbetalen! De Europese Commissie had immers in 2016 berekend dat de Ierse belastingsregeling met de IT-gigant (in het Engels gepast een sweetheart deal genoemd) neerkwam op ‘illegale staatssteun’ ten bedrage van 13 miljard, een som die vermeerderd moest worden met 1,3 miljard rente. Dublin heeft ondertussen al meer dan 7 miljoen € aan consultants en juridisch advies uitgegeven om die 14.3 miljard toch maar niet te krijgen (*1) [leestijd 8 minuten]

De klimaatstaking van 27 september 2019 was een groot succes. Wereldwijd, in Den Haag en elders in Nederland. Er is alle reden voor stakingen, want klimaatbeleid ontwikkelt zich met een slakkengang en het wordt steeds moeilijker de klimaatcrisis onder controle te krijgen. De volgende klimaatconferentie van de Verenigde Naties is in zicht: Van 2 tot 13 december in Madrid. De vijfentwintigste Conference of the Parties (COP25) maakt daar deel vanuit. Vijfentwintig jaar vergaderen, goede voornemens, plannen, tegenwerking, vertraging, desinformatie en tegenvallende uitvoering. Geen wonder dat scholieren er schoon genoeg van hebben.

Op vrijdag 8 november ging ik naar de openingsmeeting van het ‘European Forum’ in Brussel. De locatie voor het drie dagen durende forum was goed gekozen, de auditoria van de Brusselse Koninklijke Musea voor Schone Kunsten zijn aangenaam en goed bereikbaar. Over de boodschap van dit European Forum ben ik minder enthousiast.

Vanavond (11 november, NPO2, 22.50) begint de zesdelige documentaire-serie van Ingeborg Beugel ‘Hotel Athene’ over de economische en politieke mishandeling van Griekenland. Dit schreef ze op de website joop.nl over