grondstoffen

(19 juli 2018) Het Europese Hof van Justitie vonniste dat de handels- en visserijverdragen tussen de EU en Marokko geen betrekking (mogen) hebben op het grondgebied van West-Sahara. De EU probeert echter de formuleringen in die verdragen zodanig aan te passen dat de handel in producten en diensten vanuit dit bezette gebied gewoon door gaan. Onze minister Blok van Buitenlandse Zaken ondersteunt deze poging en heeft daarover gelogen in de Tweede Kamer.

Vandaag (de datum was 15 juni, GI) publiceren we een uitgebreid artikel van Mark Akkerman en Greetje Witte-Rang over de vele relaties tussen economie en geweld. De publicatie vind je hiernaast als PDF. Hieronder lees je een samenvatting van het artikel.

Terwijl grote fusies en overnames de toon zetten in de koffie-industrie, gaat er amper aandacht naar de steunpilaar van de sector, de koffieproducent zelf. Zonder ernstige inspanningen om effecten van klimaatverandering tegen te gaan en leefomstandigheden van koffieboeren en loonarbeiders te verbeteren, berust elke verdere groei van de koffiesector op drijfzand.

Ymke Hoeyberghs woont en werkt sinds enige tijd in Brazilië. Grootschalige landbouwprojecten van multinationals vernietigen het leefmilieu van de lokale bevolking in de Cerrado, een immens savannegebied - 2,5 maal zo groot als Frankrijk - in het centrum van Brazilië. Dit is haar persoonlijk verslag van wat zij daar vaststelde

Zowaar een uitgebreid item op tv over de wandaden van Shell op inheems grondgebied in Argentinië

Op zaterdag 2 juni aanstaande gaan in Harlingen actie- en belangengroepen uit meerdere provincies samen met verontruste bewoners uit onder andere Friesland, Groningen, Drenthe en Utrecht en verschillende politieke partijen hun krachten bundelen in een grote manifestatie tegen gas- en zoutwinning die mijnbouwschade veroorzaakt. We zijn het zat!

Drie afleveringen vanaf dinsdag 8 mei 2018, 22.55 uur op NPO 2. Het koninkrijk Saoedi-Arabië is rijk, machtig en heeft veel invloed. Maar de Saoedische koninklijke machthebbers - het Huis van Saoed - worden ervan beschuldigd radicale ideologieën te verspreiden en zelfs gewelddadige extremisten te steunen. De nieuwe kroonprins Mohammed bin Salman (32) heeft gezworen hervormingen in zijn land door te voeren. In de BBC-serie House of Saud komen de uitdagingen waar hij voor staat aan bod.

Nieuw bewijs van de systematische plundering van Afrika, van een steeds schizofrenere wereldbank. Een gloednieuw rapport van de Wereldbank, The Changing Wealth of Nations 2018, biedt bewijs van hoeveel arme Afrika wordt dankzij de ongebreidelde winning van delfstoffen, olie en gas. Toch blijft het beleid en de praktijk van de Bank gericht op afdwingen van de terugbetaling van buitenlandse leningen en de repatriëring van winsten van transnationale ondernemingen (TNC's), waardoor de plundering blijft doorgaan.

Zoals eerder aangekondigd, willen we in Nederland zeep van de Griekse producenten-in-zelfbeheer VIO.ME gaan (door)verkopen. We verdienen er zelf niets aan. Op het 2dh5-festival hebben we een stand waar je de verschillende soorten zeep alvast kunt zien en proberen.

Steun VIOME-Griekenland: De arbeiders van VIOME in Thessaloniki zijn opgestaan tegen werkloosheid en armoede. Ze hebben hun eigen fabriek bezet en bedrijven die nu in zelfbeheer. Koop hun producten - via ons -Aftrapfeest/film op 24 november, in Nautilus, Eef kamerbeekstraat 1006 Amsterdam (Zeeburgereiland) Vanaf 19:00 (English version at bottom)

De Europese Commissie wil nieuw beleid ontwikkelen om het functioneren van de voedselketen te verbeteren. Ondanks bestaand beleid is er nog steeds sprake van gebrek aan marktevenwicht en scheve winstverdeling die vooral de primaire producenten hard raakt. Commissaris Hogan wijst in dit verband naar de grote inkoopmacht van supermarkten. Hij wil nieuw beleid dat oneerlijke handelpraktijken effectief aanpakt, markttransparantie stimuleert en een zekere samenwerking tussen boeren en telers toestaat. Daarom vraagt hij om ervaringen met machtsmisbruik in de keten. Het Fair Trade Advocacy Office in Brussel steunt dit initiatief en biedt aan om (geanonimiseerde) klachten te verzamelen en door te sturen.

Maken we het einde mee van de draai naar links in Latijns-Amerika ? En zo ja, welke lessen kunnen we daaruit trekken? Is er een alternatief ontwikkelingsmodel in wording? Het antwoord verdeelt de sociale bewegingen enorm en leidt tot twee tegengestelde visies.

Afgelopen zondag werd in Venezuela een door de regering georganiseerde verkiezing gehouden voor een nieuwe grondwetgevende vergadering. De maatregel wordt al maanden bestreden door een door de VS gesteunde oppositiebeweging, die letterlijk geen middel schuwt. In de westerse media krijgt die oppositie een merkwaardig prettige voorkeursbehandeling. Terwijl activisten in Europa, bijvoorbeeld in Hamburg bij de G20-top afgelopen maand, bij het minste verzet als relschoppers worden afgeschilderd, worden die in Venezuela stelselmatig afgebeeld als moedige slachtoffers van een tirannieke regering.

Klimaatverandering gaat sneller dan politici en bedrijven maatregelen nemen. Daarom zal op 24 juni 2017 een grote groep bezorgde mensen uit alle delen van de samenleving alarm slaan: het is CODE ROOD voor het klimaat! In Amsterdam, de grootste benzinehaven van de wereld en de een-na-grootse kolenhaven van Europa, zullen zij onder de naam CODE ROOD het heft in eigen hand nemen met een massale bezettingsactie om een grens te trekken tegen de fossiele brandstoffen-industrie. 

Vanaf augustus 2011 heeft de Movement on the Road ’96 (MOR96) de verantwoordelijkheid op zich genomen om de Imider-bevolking te vertegenwoordigen in haar strijd om de bevestiging en erkenning van hun legitieme mensenrechten en burgerrechten. De strijd, die al jaren eerder begon, richt zich tegen het onrecht dat de plaatselijke bevolking in de dorpen rond de Imider zilvermijn in Marokko moet ondergaan. Zo wordt het milieu en de drinkwaterhuishouding door de mijnbouw vernietigd.

In Westerse parlementaire democratieën wordt al langere tijd de filosofie aangehangen dat het eigenlijk niet meer uitmaakt wat je stemt en wie er wint, want de TINA (‘There Is No Alternative’) van Margaret Thatcher en nazaten als Rutte regeert toch. Alle partijen lijken op elkaar, op wat populistische nieuwkomers na, die er in ieder geval een ander vocabulaire op nahouden dan de andere collega's. De enige andere optie – naast het leg-je-maar-neer-bij de neoliberale realiteit – is dan dus extreem rechts. De rest is het ' extreme midden'. (De Britse Trotskist Tariq Ali schreef een interessant boekje over het fenomeen).

Duurzame palmolie: papieren werkelijkheid van RSPO en Unilever die kinderarbeid en uitbuiting toedekt. Volgens Amnesty International vinden er grove schendingen van mensenrechten plaats in de keten van Wilmar International, een hele grote producent van landbouwgrondstoffen in Singapore. Het concern levert onder meer palmolie aan negen andere bedrijven (waaronder Unilever) die dat verwerken in levensmiddelen, cosmetica en schoonmaakmiddelen. Wilmar en zijn afnemers profiteren zo van de opbrengst van kinder- en dwangarbeid op palmolieplantages in Indonesië die zijn gecertificeerd als ´duurzaam´. Amnesty International verwijt de voedingsmultinationals bovendien dat zij hun klanten onterecht voorhouden dat ze duurzame palmolie gebruiken.

Al maanden proberen inheemse bewoners in Noord en Zuid Dakota de aanleg van een pijplijn voor doorvoer van olie door hun grondgebied te stoppen. Er zijn meerdere actiekampen, waar duizenden activisten wonen. Afgelopen donderdag 27 oktober begon een harde ontruiming door een politie-leger, maar de protesten houden stand. Er is een oproep voor internationale solidariteit (die hieronder vertaald staat). Twee banken uit Nederland (ING en ABN-Amro) behoren tot de financiers van het project.

Anarchisten wijzen het parlementarisme af zonder dat zij tegen het instituut ‘algemene vergadering’ zijn waarin mensen over hun eigen wel en wee beslissen, ook al zouden die mensen dat instituut ‘parlement’ noemen. Overleg tussen aan elkaar gelijken en consensusvorming prijzen zij aan. Zij bepleiten een zodanig sociaal faciliteren van materiële zaken, dat iedereen een gelijkwaardig bestaan kan vinden (noem het ‘socialisme’). Het technisch kunnen en de voorhanden zijnde totale wereldrijkdom, zouden dat doel gemakkelijk kunnen realiseren. Het bestaande parlementarisme werkt evenwel als een obstructiestelsel tegen een dergelijke realisatie. En daar sta je dan als anarchist. Zijn er voorbeelden te vinden om de moed erin te houden dat een fundamentele maatschappijverandering mogelijk is buiten de politieke partijen en de overheid om? Het ziet er naar uit dat de zapatisten van Chiapas (zuidoost Mexico) indicaties voor een positief antwoord kunnen leveren.

Het mooie boek van Sven Beckert over de wereldgeschiedenis van de katoen maakt ook de ondertitel grotendeels waar: "A new history of global capitalism". Er zijn meer productgeschiedenissen geschreven, bijvoorbeeld over het zout, het papier of de gloeilamp, maar de teelt, de verwerking, de handel, de productie en verkoop van katoen en alles wat daarbij komt kijken, is een centrale factor geweest in de geschiedenis van het kapitalisme op wereldschaal ("zonder katoen geen moderne industrie" - Marx, 1846).