De Uruguayaanse schrijver en ‘bewegingshistoricus’ Eduardo Galeano overleed op 13 april 2015. Veel van zijn boeken zijn ook in Nederlandse vertaling verschenen. Maar dat geldt niet voor een van zijn laatste werken, Children of the Days: A Calendar of Human History uit 2013.
De schrijvers van het boek “Anti-nihilisme” (Arthur en Jarmo Berkhout) presenteren hun boek in boekhandel het Fort van Sjakoo in Amsterdam op vrijdag 13 januari vanaf 17:00.
Guillermo del Toro’s versie van het vele malen verfilmde verhaal van Pinokkio is sterk en heeft een onverwachte politieke lading. Het is een film voor kinderen. Maar volwassenen zullen er ook veel uit kunnen halen. De film heeft veel te bieden.
De tekst is al meer dan een halve eeuw oud, maar kan nog steeds gelezen worden, te weten: De transformatie van de democratie (1967, Nederlandse vertaling 1971) van de hand van Duits-Italiaanse ketterse marxistische politicoloog Johannes Agnoli (1925-2003). Hij verwoordt daarin onder meer het volgende: ‘Het parlementaire regeringsstelstel is de weerspiegeling van de reducering van antagonisme [fundamentele belangentegenstellingen] tot pluralisme’(p.26). ‘Dit pluralisme formaliseert zich en de politieke partijen worden willekeurig verwisselbaar’ (p. 41)..
Vorig jaar, op 13 maart 2021, overleed Igor Cornelissen, 85 jaar oud, na een leven als journalistiek chroniqueur van de radicaal linkse geschiedenis. Hij heeft meer dan dertig jaar lang voor Vrij Nederland verhalen opgediept van sleutelfiguren in de Nederlandse linkse politiek. Maar hij heeft ook zijn eigen leven in boeken vastgelegd, in een reeks van vijf lijvige memoires die een feest zijn om te lezen. Zijn laatste, vijfde deel, Mijn Opa Rookte Ook een Pijp verscheen in 2020.
Het boek van uitgeverij Verso wordt aangeprezen met de onliner “Revolutionaire woorden uit drie millennia van rebellie en verzet”. Laat het boek die pretentie nou volledig waarmaken.
Afgelopen jaar zijn er drie boeken verschenen over armoede in Nederland, anno nu. Dat is geen toeval, de ongelijkheid neemt hard toe en een steeds groter deel van de bevolking vervalt in armoede. Een vergelijking tussen de drie boeken is goed te maken, onder meer omdat ze alle drie gepresenteerd werden met een debat in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam.
Recentelijk verscheen Algerijnse kronieken (1939-1958) van Nobelprijswinnaar Albert Camus (1913-1960) bij Uitgeverij Vleugels (2022). Het betreft zijn reportages, speeches en beschouwingen uit die tijd, die nu voor het eerst in het Nederlands vertaald zijn. Voor ons een aanleiding om de schrijver opnieuw voor het voetlicht te plaatsen zoals de Duitse anarchosyndicalist Helmut Rüdiger dit een halve eeuw geleden deed in zijn artikel ‘Albert Camus als politieke denker’ (in: Arbetaren nr, 2/1960). Johny Lenaerts vertaalde het artikel van Rüdiger. [ThH]
Op 25 oktober overleed de linkse onderzoeker en schrijver Mike Davis. Langzaam komen de teksten ter herdenking nu naar buiten. We vertaalden er twee voor u.
“Zijn democratie en ecologie onverenigbaar? We horen vaak dat er iets elitairs is aan ecologie, iets dat in strijd is met de wensen van de meerderheid. Of wanneer het nodig zou zijn, om het ecologische tij op tijd te keren, dat de toevlucht tot autoritaire methoden gebruikt moet worden.” In haar essay getiteld, Ecologie en democratie, probeert de Franse filosofe Joëlle Zask aan te tonen dat er niet alleen geen tegenstelling tussen ecologie en democratie bestaat, maar ook dat het een, democratie, niet zonder het ander (ecologie) kan.
Ook al moest Rusland zich geprovoceerd voelen, dan rechvaardigt dat niet de invasie in Oekraïne. Kan men tegenover het Russisch imperialisme nog het pacifisme blijven verdedigen? Misschien kunnen we iets leren uit de houding van George Orwell? Orwell was een pacifist, maar voor de oorlog tegen Hitler zou hij een uitzondering maken.
Jos van Dijk, onder andere redacteur van website sargasso.nl, heeft zich van de ondankbare taak gekweten om tegen de wil van de staatsinstellingen en de bureaucratie in op te graven wat de BVD - de voorloper van de huidige AIVD - heeft lopen uitspoken om linkse politieke partijen te ondergraven. En dat was nogal wat, en veelal zonder of buiten elke legale basis.
Wat zou er van George Orwell geworden zijn als hij niet op 47-jarige leeftijd overleden was? De Duitse anarcho-syndicalist Helmut Rüdiger waagt zich kort na het overlijden van de schrijver in 1950 aan een interessante hypothese.
In het najaar van 1951 verscheen L’homme révolté (De mens in opstand) van de beloftevolle Franse schrijver Albert Camus (1913-1960), die in 1957 de Nobelprijs voor literatuur zou krijgen. Het boek zou aanleiding geven tot hevige debatten en tot de definitieve breuk met Jean-Paul Sartre. – Wat te doen als alle revoluties uitgelopen zijn op een versterking van de Staat?
In een pas verschenen boek (*) klaagt de Franse journalist Edwy Plenel het Russisch imperialisme aan als een conservatieve ideologie die haaks staat op de democratische idealen, die door Poetin als een product van ‘de westerse decadentie’ beschouwd worden.
Jarmo en Arthur Berkhout, activisten van de nieuwe generatie, verklaren in hun nieuwe boek de dwingende neoliberale slogan There Is No Alternative dood. Ondertussen is de erfenis van opstapelende existentiële crises urgent genoeg om de moed op te brengen naar radicale verandering te streven.
Pablo Iglesias is niet langer politicus, maar hij blijft van onderuit wel zeer intens met het politieke bezig. Misschien meer dan ooit. Hij had zich in mei 2021 teruggetrokken uit het institutionele politieke leven na een zware nederlaag bij de regionale verkiezingen in Madrid. Vandaag is Pablo Iglesias, 43 jaar en medeoprichter in 2014 van het linkse Podemos, eerder een politiek analist geworden: hij schrijft voor de onafhankelijke online krant Ctxt en host een “tegeninformatie” podcast dat La Base heet van de uitstekende, links-kritische nieuwssite Público. De basis dus.
Toen ik meer dan dertig jaar geleden mijn toevallige carrière in de journalistiek begon, als stagiaire bij tijdschrift Mother Jones, was een van mijn eerste opdrachten het op feiten controleren van een column van Barbara Ehrenreich. Ik kan me het onderwerp nog herinneren: een karakteristieke bijtende en geestige takedown van het dwaze begrip "omgekeerd seksisme" en enkele van zijn kenmerkende wendingen. (Een terloopse verwijzing naar mannen als de categorie mensen die verantwoordelijk is voor haar dat uit hun oren groeit, maakt me nog steeds aan het lachen als ik deze onzalige waarheid moet overdenken).
Ja, dat wordt toch een dingetje bij mijn boekrecensies – hoe lang na het verschijnen van een boek kun je nog aan komen kakken met je recensie? In dit geval is het wel erg gortig, ook omdat ‘Maar dat mag je niet zeggen’ van Nikki Sterkenburg zo goed verkoopt dat het inmiddels in de derde druk zit (hoop ik – het zou inmiddels ook de vierde of vijfde kunnen zijn). En dat terwijl de uitgever me niet alleen een mooi recensie-exemplaar toestuurde, maar zelfs één van de gesigneerde versies!