bezuinigingen

Het beruchte Europese Stabiliteits-en Groeipact werd in maart 2020, bij de uitbraak van de coronacrisis, tijdelijk opgeschort. Het was maar al te duidelijk dat begrotingstekorten ver de 3% zouden overschrijden, en dat staatsschulden – die al in de meeste gevallen boven de 60-procentgrens van het Stabiliteitspact lagen –  daar nog een heel pak zouden bovenuit gaan; het gemiddelde in de eurozone is nu 100%….

Crashcourseeconomics verzorgt op 7 oktober een eenmalige ‘uitzending’ over de debatten die nu oplaaien over het Europese fiscale beleid. De regels over hoe landen hun begrotingen kunnen opstellen en waar ze geld voor mogen vrijmaken, zijn nu zeer strikt. Dat voert automatisch in de richting van bezuinigingen en biedt weinig ruimte voor ‘robuust klimaatbeleid’ en dat soort zaken. Maar dat beleid staat onder druk, zeker nu er voor coronacrisisbeleid plotseling heel andere koersen gevaren werden.

(Update 1 oktober). Een grote meerderheid (ruim 90%) van de leden van FNV Spoor en VVMC hebben de krimpplannen van de NS-directie verworpen. De FNV-leden willen nu dat FNV Spoor een eisenpakket bij de NS neerlegt. Mocht de NS daar niet op willen ingaan dan is de overgrote meerderheid van de leden bereid tot het voeren van actie.

Europese economen voor een alternatief economisch beleid in Europa: De COVID-19-crisis - een keerpunt voor het Europese project. 400 wetenschappers en onderzoekers in heel Europa roepen op tot Europese solidariteit.

Op maandag 9 maart implodeerden de markten voor financiële activa: Amerikaanse aandelen stortte met zes procent in (Dow zakte onder de 1650, Nasdaq >500). Dito de Aziatische en Europese aandelenmarkten die eveneens -6% gingen. Ze waren vorige week al sterk dalende als gevolg van door het coronavirus geïnduceerde schokken in de toeleveringsketens (vermindering van de productie) vanuit vooral China (*1) en India van de grote transnationale ondernemingen (in bijvoorbeeld de auto-industrie). En door toenemende schokken in de vraag (een krimp in de consumentenbestedingen in bepaalde bedrijfstakken zoals reizen, hotels, entertainment) - die allemaal waren voorspeld door de grote beleggers die nu besloten om de ondernemingswinsten (dat wil zeggen: gestegen aandelenkoersen en dividenden) van de afgelopen 2 jaar te gaan verzilveren.

Na een week van dalende beurskoersen, gingen ze deze maandag pas echt naar de kelder. Financiele media hebben het over een ‘bloedbad’ op de beurzen, een heuse ‘crash’ en het ‘instorten van de oliekoersen’. Wat er aan de hand is, is dat investeerders inschatten dat door de corona-virus-maatregelen de wereldeconomie in een crisis terecht zal komen. En als ‘de markt’ die inschatting maakt, is er echt wat aan de hand. Een intern bericht van Sequoia, een van de grootste investeerders in Silicon Valley, spreekt boekdelen.

Het primair- en voortgezet onderwijs staakt op donderdag 30 en vrijdag 31 januari voor investeringen in het onderwijs. Op de die dagen houdt de AOb samen met andere bonden marsen en manifestaties van Amsterdam tot Zutphen en Groningen tot Maastricht. Een overzicht van alle tot nu toe bekende bijeenkomsten. Dit overzicht wordt voortdurend uitgebreid en bijgewerkt met nieuwe informatie over routes van de marsen, starttijden en het programma.

De WRR kwam onlangs met een plan om langdurig werklozen aan een basisbaan te helpen. Een origineel idee, behalve dan dat het wel erg veel lijkt op de Melkertbanen van vroeger. Ik geef hieronder een aantal redenen waarom dit plan niet gaat werken.

30 december 2019 – Tijdens de eindejaarsperiode worden in veel steden feestmaaltijden aangeboden aan mensen die het jaar in armoede, en wat er vaak bijhoort: eenzaamheid, doorgebracht hebben. Natuurlijk bieden zulke initiatieven geen structurele oplossing voor de armoede en neigen ze soms naar liefdadigheid, maar terzelfdertijd is het een gebaar van daadwerkelijke solidariteit die door de ‘feestelingen’ erg geapprecieerd wordt (*1)

Superfijn, natuurlijk, dat de PvdA nu ook de basisbeurs voor studenten terug wil invoeren. De druk op studenten is momenteel te groot, en zonder financiële steun voor studenten komt de toegankelijkheid van het hoger onderwijs in gevaar.

Ik was van plan om, zoals veel collega’s, hier nog eens een ronkend betoog te plaatsen over het maatschappelijk belang van sociale- en geesteswetenschappen. Over hoe saai en kleurloos de wetenschap – en de samenleving als geheel – wordt zonder onze disciplines. Ik doe het niet.

Het budget dat de regering van Syriza (*1) (de Coalitie van Radicaal Links) in 2019 heeft gepresenteerd, blijft bezuinigingen afdwingen ten behoeve van de crediteuren (*2) van de natie bij de wereldwijde financiële instellingen en de Europese Unie (EU).

Bosbranden hebben tientallen doden in Griekenland veroorzaakt in de ergste branden sinds meer dan een decennium. Hier vertalen we een verklaring van ANTARSYA (het Front of the Greek Anticapitalist Left) waarin wordt opgeroepen middelen te gebruiken voor verdediging tegen branden en overstromingen, en te stoppen met terugbetalingen van schulden en militaire uitgaven.

Ongekende taferelen in Buenos Aires en andere steden in Argentinië, waar honderdduizenden mensen de straat op kwamen om te proberen een hervorming van de pensioenen te verhinderen. De hervorming zou een sterke achteruitgang van het inkomen van gepensioneerden betekenen.

Donderdag 14 december organiseert de Tweede Kamer op initiatief van SP, GroenLinks en PvdA een hoorzitting over de dividendbelasting. Een onderwerp waar SOMO al eerder over schreef. Het gaat om 1,4 miljard euro per jaar. En dan hebben we het dus niet over de 1,4 miljard euro die basisschoolleraren van dit kabinet vragen om de werkdruk te verlagen en salarissen te verhogen. Nee, vandaag gaat het over de 1,4 miljard die de Nederlandse schatkist verliest met het afschaffen van de dividendbelasting. De eerdere uitleg van minister-president Rutte, minister Hoekstra en staatssecretaris Snel over waaróm de dividendbelasting zou moeten worden afgeschaft, rammelt aan alle kanten.

Degenen die het in economische en politieke zin voor het zeggen hebben, hebben de wereld willens en wetens zo vormgegeven dat zij het onderste uit de kan kunnen halen en de rest maar mag uitzoeken hoe hij of zij overleeft (*). Dit heeft echter - ook voor hen - het nadeel dat we op een onvoorspelbare vulkaan bouwen, die elk moment weer tot uitbarsting kan komen. Dat moment is binnenkort weer aangebroken en de gevolgen zullen verstrekkend zijn.

Vandaag werd bekend dat de Eurogroep, onder leiding van onze minister van Financien Dijsselbloem, vooralsnog weigert om het toegezegde noodgeld aan Griekenland uit te keren omdat ze 'nog niet tevreden zijn' over de bezuinigingen die Syriza uitvoert.

Afgelopen zomer werd, na de 'coup in Griekenland' van de EU, op het jaarlijkse Festival de la Humanité door een aantal prominente linkse politici opgeroepen tot een 'Plan B'  voor een Europa dat stopt met bezuinigingen en allerlei andere onrechtvaardig beleid. De conferentie ging niet door vanwege de aanslagen. Maar er is nu een nieuwe gepland.

Van donderdag 15 tot en met zaterdag 17 oktober was er een uitgebreid menu aan protestacties en informatiebijeenkomsten in Brussel, uit protest tegen het vrijhandelsakkoord TTIP en het bezuinigingsbeleid van de EU. Het gebeuren was niet zozeer heel massaal maar wel zeer divers en interessant. En had nog wat onverwachte resultaten.

Ook in Nederland/Amsterdam werd er gedemonstreerd om steun te betuigen aan de Griekse poging om iets beters te verzinnen dan de neoliberale ellende van Dijsselbloem en co. De opkomst was mager. Maar er waren wel twee spetterende optredens/speeches en een tamelijk opgewekte en korte demonstratie door de binnenstad. Een van de speeches staat hieronder gekopieerd. En daaronder een vertaling van het persbericht van de organisatoren van de demonstratie in Berlijn, waar wel 10.000 mensen de straat op kwamen.