verkiezingen

Het kan hier niet gebeuren. Dat is de zelfgenoegzame mantra van een samenleving met langdurige 'democratische' instellingen waar de gedachte heerst niet te kunnen bezwijken voor een autoritaire dictatuur. Sinclair Lewis gebruikte deze uitdrukking als titel voor zijn roman in 1935, waarin hij zich de opkomst van een fascistische dictatuur in de Verenigde Staten voorstelde. Zelfs als een aspirant-dictator in aanzien stijgt en een paramilitair leger mobiliseert, weigeren velen het te geloven.

'Niemand zou er in moeten trappen': Sanders veroordeelt het plan van Trump om op de verkiezingsavond valselijk de overwinning op te eisen. 'Dat laten we niet gebeuren. Elke stem moet en zal worden geteld.'

Alles wijst erop dat we bij de verkiezingen in de VS, dinsdag/woensdag in de chaos zullen belanden. Trump en zijn kamp zullen alle trucs uit de kast trekken om zich alsnog tot overwinnaar te verklaren, en de democraten zijn niet voorbereid op een verdediging van Biden.

21 januari 2006 is een belangrijke datum in de Boliviaanse geschiedenis. Toen vond de inauguratie plaats van Evo Morales tot Boliviaans president. Hij werd daardoor de eerste inheemse president van Zuid-Amerika. Dat gebeurde op een rituele manier in Tiwanaku, dicht bij het Titicacameer, waar de Aymara’s al eeuwen thuis zijn. De half ingestorte piramides en indrukwekkende poorten van deze pre-Incastad vormden het impressionante decorum voor de plechtigheid. Na Cuba, Brazilië, Venezuela, Chili, Argentinië en Uruguay kwam nu ook dat Andesland de roze golf in Latijns Amerika versterken en in 2007 zou daar ook nog Ecuador met Rafael Correa bij komen.

"Het is heel belangrijk dat ieder van ons rustig wacht tot elke stem wordt geteld," zei Evo Morales, de democratisch gekozen leider van de natie, uit ballingschap in Argentinië. (aanvullingen)

De nederlagen van Jeremy Corbyn en Bernie Sanders hebben de grenzen van de linkse electorale politiek blootgelegd. Het is tijd om terug te kijken op de verrassende opkomst en de plotselinge ondergang ervan.

Trump´s voorman in Nederland, Pete Hoekstra, is overgestapt van Wilders naar Baudet. Steunde hij in 2015-2017 nog Wilders´ anti-islam campagne, sinds bijna een jaar zet hij zich intensief in voor het Forum voor Demagogie. Deze maand – een half jaar voor de Tweede Kamerverkiezingen - arrangeerde hij zelfs een FvD fondswervingsbijeenkomst in de Amerikaanse ambassade. Is dit de opmaat naar verkiezingsmanipulatie betaald met (illegale) Amerikaanse  fondsen?

Het woord populisme wordt al jaren in ons tijdperk misbruikt. Een politicus die zich van demagogie of van racistische opmerkingen bedient, wordt populist genoemd, niet demagoog of racist. Wat is dat voor een onzin. En dan te weten dat het woord populisme al als scheldwoord werd gebruikt voor midden negentiende eeuwse Russische socialisten, de narodniki.

Met de nederlaag van Bernie Sanders wordt een tijdperk afgesloten en is er nood aan een herbronning ter linkerzijde. De recepten die de afgelopen tien jaar werden uitgeprobeerd hebben immers nauwelijks vruchten afgeworpen. Tegelijk opent de doortocht van het coronavirus en de zich voltrekkende klimaatcrisis nieuwe mogelijkheden en perspectieven.

Sommige bij links dromen al van het einde van het kapitalisme, terwijl de FDP (het D'66 van Duitsland, vert.) de revolutie van de middenklasse uitroept. Niets van dit alles zal waarschijnlijk gebeuren, maar misschien biedt het huidige gevaar ook een kans: voor meer democratie in plaats van minder

Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 behaalde ‘Autrement pour Saillans…tous ensemble’ een klinkende overwinning. Even daarvoor had een burgercollectief de strijd gewonnen tegen de komst van een supermarkt. Dit rustige dorpje in de Vercors met 1.200 inwoners werd ineens bekend in Frankrijk en ook daarbuiten. Een heuse burgerbeweging in het gemeentehuis. Kon dat wel? De democratie heruitvinden? Niet weinig ambitieus. Intussen zijn we zes jaar verder en het voorbeeld van Saillans is inspirerend. Via het netwerk van ‘La belle démocratie’ wordt deze praktijk van ‘municipalisme’ verder verspreid.

Op 23 januari loopt het grondwettelijk mandaat van interim-president Jeanine Añez af, maar zij wil langer aanblijven. Boerenorganisaties en mijnwerkersvakbonden plannen grote protestacties. Het leger en de politie bereiden zich voor op harde repressie, met mogelijk dodelijke gevolgen zoals in november 2019.

Bolivia is verdwenen uit de media. Er lijkt niets meer te melden na de tumultueuze verkiezingen van 20 oktober 2019. Een dictator-in-spe werd afgezet, orde en democratie hersteld en er volgen eerlijke verkiezingen op 3 mei 2020. In werkelijkheid schendt interimpresident Jeanine Añez voortdurend haar grondwettelijke mandaat en zakt Bolivia weg in de rechtse willekeur en chaos van voor 2006.

Het is tijd voor een nieuwe visie. Het tweede decennium van de 21ste eeuw is voorbij. Het gaat de geschiedenis in met als kenmerk de nieuwe, sociale ongerechtigheid. De basis van deze ongelijkheid is gelegd door de Duitse sociaaldemocratische partij (SPD) onder leiding van Gerhard Schröder met Agenda 2010 (ook bekend als Hartz IV, de hervorming/verslechtering van de sociale zekerheid).

De Franse libertaire communist en filosoof Claude Guillon (1952) behandelt in zijn boek getiteld La terrorisation démocratique twee decennia van ‘antiterroristische’ controle. Ik breng het onder de aandacht omdat in Nederland, als er al niet van een dusdanige tendens gesproken kan worden, het niet is uitgesloten dat met behulp van wat ik ‘argumentatieve willekeur’ noem, op termijn eenzelfde democratische ‘terreur’ is te verwachten. Het boek is van 2009 en is nu vrij te downloaden op de site van de Franse uitgever Libertalia. Op de site van Bibliothèque Fahrenheit 451trof ik een samenvatting van het boek aan, waaruit ik passages vertaalde en bewerkte.

De crisis van de voorbije zomer. Het gaat over onenigheid op het vlak van een der belangrijkste ecologische en sociale strijdthema’s in Italië, nl. het TAV-project voor een hogesnelheidstrein Turijn-Lyon, dat aanleiding gaf tot de val van de regering.

Stemmen, een plicht en heilig ritueel, dat in onze parlementaire systemen moeilijk is te bekritiseren. De Canadees Francis Dupuis-Déri, docent politieke wetenschappen en feministische studies (Universiteit Québec), kiest de kant van de onthouding van stemming. Hij opent een debat dat zelden en, indien al, dan immer gedeeltelijk plaatsvindt, waarbij hij de verschillende argumenten verwoordt en bestudeert en ze vervolgens confronteert met de geschiedenis en de actualiteit. Dupuis-Déri: ‘De vastberadenheid die wordt ingezet om onthouding van stemming tegen te gaan, suggereert dat de kiezers zich in de eerste plaats proberen te overtuigen van het belang van hun eigen stem en hun eigen morele en politieke waardigheid.’

Op 21 november stelde Jeremy Corbyn het ‘Labour Manifesto 2019’ voor. It’s Time for Real Change is een lijvig document waarmee Labour naar de verkiezingen van 12 december trekt. Niets bijzonders, zou men kunnen zeggen, iedere partij doet wel zoiets in de aanloop van verkiezingen, en is er nu zoveel te zeggen over het programma van een sociaaldemocratische partij die Labour uiteindelijk is?

De verkiezingen in Bolivia hebben tot grote onrust geleid. De regering van president Evo Morales wordt beschuldigd van fraude. Zijn tegenkandidaat Carlos Mesa roept zijn aanhangers op om te blijven protesteren zolang de autoriteiten niet akkoord gaan met het organiseren van een tweede en beslissende ronde. Ook verschillende landen en organisaties, waaronder de Europese Unie, hebben daar eveneens bij Bolivia op aangedrongen. In een interview met Pablo Solón wordt kritisch gekeken naar de ontwikkelingen onder de regeringen van Evo Morales.

Vijf jaar na zijn oprichting probeert Podemos toe te treden tot de socialistische regering van Pedro Sánchez. Maar de partij geleid door Pablo Iglesias is intern verdeeld en verliest aan slagkracht. Als er tegen 23 september geen akkoord gevonden wordt om een regering te vormen zullen er nieuwe verkiezingen zijn op 10 november. [De verkiezingen op 10 november werden op 17 september bevestigd]