socialisme

Op vrijdag 8 november ging ik naar de openingsmeeting van het ‘European Forum’ in Brussel. De locatie voor het drie dagen durende forum was goed gekozen, de auditoria van de Brusselse Koninklijke Musea voor Schone Kunsten zijn aangenaam en goed bereikbaar. Over de boodschap van dit European Forum ben ik minder enthousiast.

‘De wereld staat in brand. Letterlijk. Als je kijkt naar wat er verstookt wordt en de lucht in gaat. Rook en smog van kolencentrales, van houtvuurtjes in Afrika, van bosbranden, van auto’s in steden, van ontdooiende moerassen. Maar meer nog figuurlijk. Voedselprijzen schieten omhoog, biodiversiteit daalt schrikbarend, oceanen plastificeren, het aantal weer-gerelateerde rampen stijgt onrustbarend, de Arabische wereld is in rep en roer, culturen en religies polariseren, migrantenstromen groeien, de werkloosheid onder jongeren is in veel landen torenhoog, de economie van de geïndustrialiseerde wereld is een puinhoop.’

Aandacht voor het boek “Actief socialisme en vrijheid” van Jasper Schaaf

De Franse arts en geëngageerde psychiater Jean-François Le Goff heeft in een opmerkelijk boek, verschenen na zijn overlijden, twee heel verschillende persoonlijkheden met elkaar in contact gebracht. De een is de Engelse schrijver George Orwell (1903-1950), pseudoniem voor Eric Blair. De ander is de Engelse kinderpsychiater en psychoanalyticus Donald W. Winnicott (1896-1971). In werkelijkheid hebben deze twee elkaar nooit ontmoet. Wat mag dan wel de reden zijn van de exercitie van Le Goff?

Het hoeft geen betoog: de klimaatverandering stelt de mensheid voor een existentieel probleem. Diluviale stormen, overstromingen, in zee zakkende eilanden, droogtes en verwoestijning worden ons deel. Alleen al in Zuid-Oost Azië verloren vorig jaar 40 miljoen mensen have en goed ten gevolge van metereologische catastrofes. Klimatologen verwachten dat tegen 2050 200 miljoen mensen meer leefbaare oorden zullen opzoeken – oorden die minder getroffen zijn door de klimaatverandering.

De twee jongste boeken van Rik Min, die respectievelijk handelen over de  Koude Oorlog en Socialisme 2.0, zijn samen te beschouwen als een nieuw handboek socialisme, met een overzicht van het in verschillende opzichten gewelddadig Westers verzet tegen deze maatschappijvorm, en een nieuwe manier van denken over socialisme, zoals dat gestalte krijgt in socialisme 2.0.

In het voorwoord van zijn boek Notre ennemi, le capital (Onze vijand, het kapitaal) wijst de Franse filosoof Jean-Claude Michéa op hetgeen Karl Marx in 1867 in de eerste Duitse uitgave van Das Kapital schreef: ‘Het doel van dit boek is economische bewegingswetten van de moderne maatschappij ontsluieren’. Michéa geeft daarbij met nadruk aan dat Marx de bedoeling had de arbeiders van zijn tijd intellectueel te wapenen tegen nieuwe vormen van knechtschap en vervreemding door een sociaal en economisch systeem dat zelf ook nieuw was. Vervolgens prent Michéa in dat Marx niet een keer – net zomin als de grote andere socialisten en anarchisten trouwens – gedacht heeft zijn politieke strijd in het teken van ‘links’ te voeren.

Henri Emmanueli is socialistische afgevaardigde van het departement Landes in het Franse parlement. Hij was voorzitter van de parlementaire enquête commissie over "de werking van speculatie op het functioneren van de wereld economie" die op 24 juni jongstleden ingesteld werd op initiatief van het linkse blok in de assemblee, dit naar aanleiding van de Griekse crisis. De commissie leverde haar rapport gisteren, dinsdag 21 december, in.  

Toen Hugo Chavez, president van Venezuela en leider van zijn door de staat gecreëerde politieke partij, in november 2009 op een conferentie van linkse politieke partijen opriep tot de vorming van een Vijfde Internationale, werd meteen meegedeeld dat de oprichting in april 2010 in Venezuela zou plaatsvinden. (Zie:stuk op greenleft.org)   (een ingekorte versie van dit stuk verschijnt in de komende editie van klasse!)Tegen de tijd dat je dit leest (de nieuwe uitgave van Klasse! verschijnt in mei, red.) is de Vijfde Internationale wellicht gelanceerd, uitgesteld of – vanwege een of andere nijpende lokale of regionale crisis – alweer vergeten(*). De oproep werd echter enthousiast ontvangen door de meeste aanwezigen bij de aankondiging in Caracas. En talloze linkse partijen en bewegingen in de hele wereld hebben het sindsdien ondersteund.

Einstein legde het - in 1949 - nog eens goed uit.