theorie

Onnozel', zo noemt Volkskrant-columnist Erdal Balci de gedachte dat de wereld andermaal op weg zou zijn naar het fascisme. 'Het hele fascisme-debat is tijdverlies. Het populisme van de 21e eeuw is ons ding en is uniek.' (1) En hij stelt populisme en fascisme tegenover elkaar.

De tegenstelling tussen klasse en identiteit is volgens Didier Eribon een valse tegenstelling.

Marx is dood, leve Marx kopt Spanning, het wetenschappelijke blad van de Socialistische Partij, september 2018. De associatie met het ‘reëel bestaande socialisme’ in de Sovjet-Unie stond, volgens de redactie van Spanning, lange tijd een onbevooroordeelde blik op het werk van Marx in de weg. De 200-ste geboortedag is echter ook voor de SP een aanleiding om de vraag te stellen naar de huidige betekenis van Marx. Heeft de partij een antwoord gevonden?

In 2013 kwam bij de Amerikaanse uitgeverij AK Press het boek The Value of Radical Theory: An Anarchist Introduction to Marx' s Critique of Political Economy uit. In dat boek probeert Wayne Price uit te leggen wat het denkwerk van Marx – en co – behelst. Dat levert een handig leesbaar overzicht op van de belangrijkste ontdekkingen van Marx over economie en de bijbehorende vaktermen. Het origineel is immers dermate hermetisch geschreven dat het voor velen niet te doen is. Maar daarnaast is Price anarchist, en geeft hij ook commentaar en duiding vanuit die invalshoek. De belangrijkste reden om het boek te schrijven, blijft echter volgens Wayne Price dat Marx baanbrekend theoretisch werk heeft verricht om de wetmatigheden van de kapitalistische economie te begrijpen. Daar kunnen ook anarchisten hun voordeel mee doen en die zouden zich niet moeten laten misleiden door de politieke vete die is ontstaan tussen communisten en anarchisten.

Tientallen jaren lang werd het eerstejaarsonderwijs van de Geschiedenisopleiding aan de Erasmus Universiteit geopend met een cursus die in de loop der jaren verschillende namen heeft gehad, maar neerkwam op een inleiding in de Westerse geschiedenis vanaf 1750. Deze cursus werd gegeven door Dick van Lente en Bert Altena. Zij schreven daarvoor zelf een handboek: Vrijheid en Rede, omdat zij de economische, politieke en culturele aspecten van de geschiedenis geïntegreerd wilden benaderen. De studenten vonden de cursus moeilijk, want Bert en Dick stelden eisen, maar tot in de doctoraal-, later de MA-scriptie werd het werk geregeld aangehaald.

Massacommunicatie In De Moderne Maatschappij. Een Bombardement Van Lulkoek. ‘Internationale Situationniste’ (II)

De Franse arts en geëngageerde psychiater Jean-François Le Goff heeft in een opmerkelijk boek, verschenen na zijn overlijden, twee heel verschillende persoonlijkheden met elkaar in contact gebracht. De een is de Engelse schrijver George Orwell (1903-1950), pseudoniem voor Eric Blair. De ander is de Engelse kinderpsychiater en psychoanalyticus Donald W. Winnicott (1896-1971). In werkelijkheid hebben deze twee elkaar nooit ontmoet. Wat mag dan wel de reden zijn van de exercitie van Le Goff?

De dynamiek van geweld in de context van de G20-protesten in Hamburg 2017. Presentatie onderzoeksproject en debat op 18 oktober in Berlijn.

Meer dan tweehonderd wetenschappers publiceerden deze week een open brief om te pleiten voor een economisch model waarin de groei niet langer centraal staat. De reden voor hun vraag ligt bij de superdringende en noodzakelijke ecologische transitie. In het Europees Parlement werd hierover een tweedaagse conferentie gehouden en donderdag organiseerden de Europese vakbonden een soort ‘de-briefing’ van de conferentie. Allemaal hoogst interessant.

De filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het gaat er echter om deze te veranderen.

Is de anarchistische beweging vastgelopen? Erkend moet worden dat meer dan een eeuw van intense strijd om een maatschappij zonder overheersing en onderdrukking op te bouwen, zonder resultaat is gebleven. Dit inzicht vormt het uitgangspunt voor overdenkingen omtrent het anarchisme in een actuele context. In nummer 40 van het Franse libertaire tijdschrift Réfractions (voorjaar 2018) treft men die overdenkingen in een aantal bijdragen aan, verzameld onder het thema ‘Anarchisme als veelvormig verzet’.

De productie van kennis en het verspreiden hiervan is in elke maatschappij een belangrijk onderdeel van de handhaving van de heersende belangen. In een samenleving als Duitsland [of Nederland] wordt de kennisproductie en -overdracht sterk door staatsbelangen en de belangen van het kapitaal gestructureerd. Hierom is één van de doelen van het door de staat gecontroleerde onderwijssysteem om de heersende normen en waarden, denkwijzen en ideologieën uit te dragen en te verspreiden.

In de omgang met theorie zijn er onder linksradicalen grote verschillen. Er is een deel dat eerder praktijk-georiënteerd is: actiegerichte groepen en individuen die soms zelfs een zekere mate van vijandigheid hebben tegenover theorie – zij het als reactie op een theoretisch dogmatisme (vooral binnen voorgaande socialistische tendensen), als symptoom van een algemene depolitisering of als gevolg van verbreidende postmoderne “theorieën”. (...)

Subculturalisme, een reactie op de stukken van Tommy Ryan. Tommy Ryan uit het bezwaar, dat de moderne radicaal-linkse beweging, verzandt in een scene. Als het goed is, heeft ook Bookchin zich hiermee bezig gehouden. Het fenomeen van het lifestyle anarchisme, zo beschrijft Bookchin het. De hipster anarchist, een eerste wereldfenomeen.

“With friends like these, who needs enemies?” Die uitdrukking schoot me de laatste week regelmatig te binnen, nu het debat rond Vrij Links opnieuw is opgelaaid. Directe aanleiding was het verschijnen van een interview met Vrij Links-oprichters Keklik Yücel en Eddy Terstall. Net zoals eerder dit voorjaar in hun manifest, betoogden de twee dat links moet terugkeren naar haar “seculiere, vrijzinnige wortels”. Wat daar precies mee bedoeld wordt, blijft nog altijd wat vaag. Maar in ieder geval betekent het dat men pleit voor een “herwaardering van individuele vrijheid”, en voor een kritischer houding tegenover de rol van religie in onze samenleving.

We menen dat er in de samenleving geen gebrek is aan ontevredenheid en ongenoegen over de heersende verhoudingen. Het geloof in de beloftes van het kapitalisme over welvaart en vooruitgang is bros geworden – de vernietigende kracht van dit systeem treedt meer en meer aan het daglicht, of dit nu is via de groeiende armoede en ellende van mensen, verslechterende arbeidsomstandigheden (precariteit, stijgende werkdruk et cetera), de enorme milieuvervuiling en -vernietiging of de voortschrijdende oorlogen. Toch verhinderen depolitisering en de verdeling van de maatschappij (door bijvoorbeeld racisme en nationalisme) dat mensen hun ontevredenheid in samenhang brengen met de manier waarop de maatschappij is georganiseerd. Als gevolg hiervan blijven in de maatschappij onzekerheid, angst en een gevoel van onmacht achter.

Het is onherroepelijk en onvermijdelijk. Oude mensen verlaten ons, mensen die ons veel hebben geleerd, waar we naar opkeken, waar we het ook oneens mee waren … Het lijstje van de belangrijke intellectuelen die we voortaan zullen moeten missen is deze week iets langer geworden. Samir Amin is niet meer.

Hoewel we onszelf graag afsluiten van de waarden en omgangsvormen die in de meerderheidsmaatschappij heersen, is het zo dat binnen onze eigen structuren het er uiteindelijk niet veel anders aan toe gaat. Een revolutionaire cultuur die in zich draagt wat we politiek uitdragen en eisen, is in onze eigen structuren ook niet altijd aanwezig. Vaak zijn cool zijn, afstandelijkheid, afweer, uitsluiting, competitie en het onvermogen om met conflicten om te gaan de maat, en het elkaar meten aan de “radicaalste ideeën” en het “militantste optreden” zijn breed verspreid. Deze omgangsvormen binnen “de scene” weerspiegelen in grote mate de neoliberale waarden van de samenleving.

Tijdens het Code Rood kamp verzorgt 2.Dh5 drie workshops/debatten. Deze zullen plaatsvinden in het weekend van 25 en 26 augustus. De kamplocatie is in het bevingsgebied in Groningen en zal bekend worden gemaakt op de website van Code Rood

We hebben in de vorige thesen gesteld dat voor ons de sterking van maatschappelijke organisatieprocessen en de strijd van onderop binnen linksradicale politiek centraal moeten staan. De huidige afstand tussen de linksradicale beweging en de maatschappij is hiervoor een wezenlijk obstakel.