Voor van de aanvaarding van de staat zijn er in de loop van vele eeuwen allerlei legitimerende verhalen ontwikkeld en opgediend. Ooit zouden ‘we’ (ja, wie?) bijvoorbeeld hebben afgesproken dat we ‘ons’ zouden onderwerpen aan de wil van een soeverein (sociale contractstheorie, Hobbes). Wel, van dat verhaal blijft geen spaan heel. Dat werd honderd jaar geleden al duidelijk gemaakt door een Duitse geleerde, Franz Oppenheimer (1864-1943) in zijn boek Der Staat (1907).

Op vraag van Youth for Climate brachten Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck en voormalig IPCC-vice-voorzitter Jean-Pascal van Ypersele een panel van meer dan 90 wetenschappers samen. Zij stellen nu hun rapport voor. Volgens de auteurs volstaat oplapwerk niet, maar moeten we 'onze economie en levenswijze radicaal herdenken'.

Deze maand is het precies honderd jaar geleden dat er een hardhandig einde kwam aan de Radenrepubliek in München. Wie het Beieren van tegenwoordig kent zal mogelijk verbaasd zijn over de radikaal linkse geschiedenis van deze deelstaat. Maar toen, net na de gruwelijke eerste wereldoorlog, waren heel wat arbeiders, soldaten en huisvrouwen voor een revolutionaire verandering waar ze desnoods de wapens voor op wilden nemen.

Het werk van klassieke anarchisten kan men op verschillende manieren bestuderen. Soms leent het zich voor actualisering. In menig geval is het zinvol om na te gaan hoe zo’n iemand dacht en waarom er aandacht werd geschonken aan een bepaalde maatschappelijke constellatie. Wat daarvan wordt opgestoken kan in het heden methodisch worden gebruikt. Het werk van Peter Kropotkin is geëigend om alle drie manieren toe te passen.

Politiek organiseren is zwaar werk, maar politieke vorming hoeft dat niet te zijn. Maak kennis met Lava’s eerste boek: Kapitalisme voor beginners.

‘Wie niet in beweging komt, merkt zijn eigen ketenen niet op’. Het is een uitspraak van Rosa Luxemburg (1871-1919), die door de Nederlandse filosofe en auteure Joke J. Hermsen wordt aangehaald. Dit doet zij in haar recente, goed leesbare essay getiteld Het tij keren met Rosa Luxemburg en Hannah Arendt. Hermsen is door Hannah Arendt (1906-1975) op het spoor van Rosa Luxemburg gekomen. In de zomer van 2018 in Frankrijk boog zij zich voor het eerst over het werk van Luxemburg.

In het kader van het 100-jarige jubileum van de Novemberrevolutie in Beieren loopt in de stadsbibliotheek van München (Monacensia) tot 30 juni 2019 een overzichtstentoonstelling met betrekking tot de rol die schrijvers en dichters  in de revolutie en de radentijd hebben gespeeld. De leidende vraag is: Wat is de relatie tussen literatuur en politiek? De tentoonstelling vindt plaats in het Hildebrandhaus, Maria-Theresia-Str. 23, 81675 München (BRD); toegang is vrij.

Volk, populisme, termen die in het hedendaagse politieke debat veelvuldig worden gebruikt in heel verschillende zin. Aldus behoren ze tot de categorie ‘containerbegrippen’. Het woord volk wordt in de politieke filosofie omgesmeed van ‘een veelheid’ tot een ‘politiek instituut’, de demos (te herkennen in democratie: regering door het volk). In dit geval kent het geen nationale verwijzing, maar de mogelijkheid bestaat wel het nationale element eraan toe te schrijven: de ethnos, het ‘genationaliseerde’ volk.

Monsters of the Market (Zombies, Vampires and Global Capitalism) is een geweldig boek dat een paar jaar geleden uitkwam maar nog steeds het lezen meer dan waard is. Nu is er ook een mooi interview met de auteur, David McNally waarin hij uitlegt waarom het nodig is om goed te begrijpen wat 'de markt' met eenieder vermag uit te spoken.

Een documentaire over de parlementaire coup die tot de verkiezing van Bolsonaro leidde.

"Houd jij je nog steeds met het anarchisme bezig? Zie je dan niet in dat wat je voorstaat een onmogelijkheid is?" Neen, zei ik tegen mijn oud-collega die ik al een kwart eeuw niet meer gezien had. Het bestaande is voor mij geen onveranderlijke vanzelfsprekendheid. Voor hem was de staat een noodzakelijk politiek verschijnsel, ook de liberale staat want er moet een dwangorganisatie bestaan om mensen in het gareel te houden.

Net uit is de Engelse vertaling van een uitgebreid rapport van de Spaanse activistische onderzoeksgroep ODG: Zorgschuld: patriarchaat en kapitaal in de aanval, feministische economie als een voorstel” door Blanca Bayas  ("Care debt: patriarchy and capital on the offensive, feminist economics as a proposal").

Zowel in het Koerdische Rojava als bij de Zapatisten in het Mexicaanse Chiapas als in het municipalisme van de Spaans rebelse steden zijn invloeden die teruggaan op het denken van Peter Kropotkin aanwezig. ‘Kleine revoluties’ beginnen niet morgen, maar vandaag: in het 'hic et nunc'. Dat gebeurt nu met vallen en opstaan in Chiapas, in Koerdistan, in Barcelona, Madrid en andere rebelse steden. Kropotkin zou zich zeker tevreden in zijn weelderige baard krabben, mocht hij dat nog kunnen meemaken.

De beweging van de gele hesjes levert een voorbeeld van een actuele sociale opstand (althans in Frankrijk). Het feminisme daarentegen is tegelijk een actuele en langlopende aangelegenheid van vrouwen met het oog op hun bevrijding maar ook van mannen gelet op de noodzakelijke ontmanteling van het patriarchaat. Bij dit alles kan je niet wachten op anderen of welke instituties ook die zeggen voor jou in de bres te springen (zoals gebureaucratiseerde politieke partijen en vakbonden).

‘De wereld staat in brand. Letterlijk. Als je kijkt naar wat er verstookt wordt en de lucht in gaat. Rook en smog van kolencentrales, van houtvuurtjes in Afrika, van bosbranden, van auto’s in steden, van ontdooiende moerassen. Maar meer nog figuurlijk. Voedselprijzen schieten omhoog, biodiversiteit daalt schrikbarend, oceanen plastificeren, het aantal weer-gerelateerde rampen stijgt onrustbarend, de Arabische wereld is in rep en roer, culturen en religies polariseren, migrantenstromen groeien, de werkloosheid onder jongeren is in veel landen torenhoog, de economie van de geïndustrialiseerde wereld is een puinhoop.’