In mijn artikel over Wolfgang Streecks opvattingen i.v.m. vluchtelingen en migratie had ik per abuus gesproken over het Schengen-akkoord waar het in feite het Dublin-akkoord betrof. Uit de context was dit eigenlijk wel duidelijk (*1). Op mijn abusievelijke vermelding van Schengen reageerde Francine Mestrum: “overigens, wie Schengen ziet als ‘nefast’ – vrij verkeer van personen – ja, die heeft een groot probleem…” Het klinkt nogal verontrustend, alsof Schengencritici dringend een psychiater of neuroloog zouden moeten raadplegen, maar zoals gezegd, ik hoefde me niet aangesproken te voelen aangezien ik Dublin en niet Schengen bedoelde.

De opstand zal nooit reageren op de orders van een verlichte regisseur, een even verlichte avant-garde of een handleiding als De revolutie voor dummy’s. Spontaan zal die zijn, de opstand, Kameraad!’. Aldus opent het redactioneel van het Franse anarchistische maandblad Le Monde libertaire(nr. 1808, juli-augustus 2019). Het speelt in op het dossier ‘Strijdtonelen van volksklassen’.

Op 31 augustus is Donald Rooum overleden. Hij is de tekenaar van de strip wildcat, die in het Britse anarchistische tijdschrift Freedom verscheen. Rooum was een overtuigde anarchist en een groot tekenaar. Hij werd 91 jaar.

De Frans-Griekse filmregisseur Konstantinos (Costa) Gavras is een van de belangrijkste filmmakers over politieke actuele zaken. Hij maakte vooral in de jaren ‘70 thrillers die gebaseerd waren op de werkelijkheid en koos bijna altijd de grote politieke schandalen als onderwerp, vanuit een links perspectief. Nu heeft hij Adults in the Room klaar, naar het boek van de voormalige minister van Financiën Yannis Varoufakis.

De in 2017 overleden socialistische schrijver Mark Fisher over de manier waarop het neoliberalisme de arbeiders van hun macht beroofde, het falen van links om daarop te reageren en de uitdaging van de wederopbouw van een klassenpolitiek. 

Op de website De Correspondent wordt uitgelegd dat neoliberalisme bestaat en wat het probleem ervan is. Maar Foppe de Haan is niet tevreden over de analyse en wijst erop dat de analyse tekort schiet.

Het verenigd Europa waar idealisten kort na het einde van de Tweede Wereldoorlog van droomden is een Europa van de bedrijfsleiders en de technocraten geworden, ‘met het verstand van een geldla’, zoals Raoul Vaneigem het zo plastisch uitdrukt. De democratische inspraak moest ervoor wijken. Het is een thema dat momenteel terug opgepakt wordt. En dat het zelfbeheer van de gemeenten terug op de agenda plaatst. De uitwerking die de letterkundige en politicus Hendrik Brugmans (1906-1997) daaraan gaf past binnen het kader van het libertaire constitutionalisme. De Belgische libertaire auteur Johny Lenaerts levert hieronder een leerzame samenvatting van de denkbeelden van Brugmans. [ThH]

Hannah Arendt is een markante Duitse politieke denker en filosofe. Zij maakte onder meer naam met haar The Origins of Totalitarianism (1951). De belangstelling voor haar werk in ons tijdperk is niet vreemd, gelet op allerlei extreemrechtse tendensen, waarbij openlijk wordt gewezen op verwantschap met denkbeelden van Mussolini (Italiaanse fascisme) en Hitler (Duits fascisme of wel nazisme). De Duitse politicologe Maike Weißpflug, die zich vooral met politieke theorie bezighoudt, heeft het denken van Arendt bestudeerd.

Onlangs beluisterde ik een radioprogramma waarin, gelet op de aangekondigde zenderproblematiek, allerlei radioprogramma’s de revue passeerden. Daarbij kwam ook langs een Nederlandse presentator die toentertijd als grappig bedoeld consequent met een gemaakt chinees accent sprak. Een van de hedendaagse presentatoren zei toen: ‘Dat zou nu natuurlijk niet meer kunnen’. Ik denk dat zij gelijk had. Haar uitgesproken oordeel leverde mij spontaan een associatie op.

Het moet niet gekker worden. Vanmorgen een radioreclame, waarin een adviesbureau ondernemers een antistresspakket aanbood om het leven van hun 'medewerkers' te gerieven. Het 'product' bleef onuitgewerkt, goedkoop en toch opvallend, maar de suggestie was dat het ging om een baanbrekende innovatie. In de trant van: staand vergaderen, de trap nemen in plaats van de lift, met een gezonde levensstijl het goede voorbeeld geven, na acht uur 's avonds de iPad uitzetten en niet de hele dag aan je bedrijf denken. De boodschap was kort na het nationale stressdebat geprogrammeerd. De tijd was kennelijk rijp voor meer dan het hart voor de zaak.

Een nieuw boek over de honger-business in de VS stelt dat de afhankelijkheid van liefdadigheidsinstellingen op het gebied van voedselverstrekking van giften van bedrijven, het onmogelijk maakt om de honger daadwerkelijk op te lossen.

Een oplossing voor de milieuproblemen waar onze samenleving tegenaan loopt, zoals klimaatontwrichting en verlies aan biodiversiteit, wordt vaak gezocht in ‘groene groei’. De bedoeling daarvan is dat onze economie zo kan blijven draaien als hij deed, want omdat we efficiëntere technologieën gebruiken kan – in theorie - de economische groei die we ‘nodig hebben’ samengaan met een kleiner beslag op het milieu. Het rapport 'Decoupling debunked - evidence and arguments against green growth as a sole strategy for sustanability' van het European Environmental Bureau (EEB) maakt echter duidelijk dat deze strategie ongeschikt is om de genoemde problemen op te lossen.

Bespreking "Op safari naar Armoeland" van Darren McGarve. Een harde les voor links en de 'professionals'

 In 2018 verscheen een Engelstalig boek onder de titel Make Rojava green again (Maak Rojava weer groen) met een voorwoord van Debbie Bookchin en illustraties van Matt Bonner. Het boek speelt in op de activiteiten van de Internationale commune van Rojava. Daarop volgde een Franse editie in 2019 door het Atelier de création libertaire (Lyon). De Franse libertaire jurist Pierre Bance, die zich al langer met de problematiek in Rojava bezighoudt, bespreekt de bovengenoemde tekst in het licht van het bestaan van de Internationale commune.

Net een boeiend boek uit dat weer eens tot peinzen leidt over de vraag versterkt Links rechts in plaats van zichzelf. Of wat moraliserend gezegd: in hoeverre draagt Links bij aan, of is zelfs ten dele verantwoordelijk voor de machtsuitbreiding van rechts en dat niet alleen in de parlementaire politiek. Zware vragen die niet wegvallen achter de veronderstelde, argeloze burger die zich om de tuin laat leiden door (extreem) rechtse praat over bijvoorbeeld het (dreigende) kwaad dat 'buitenlanders' aanrichten.