Sta Op Tegen De ‘Davos-klasse’

(Oorspronkelijk verschenen op libertaire orde)

Verdomme, Verenigt U !!

Samen een gemeente

In Nederland floreren de plaatselijke partijen, noem ze ‘stadspartijen’. Er zullen verschillen met de plaatselijke afdelingen van de landelijke partijen zijn. Maar de overeenkomst tussen beide is dat (bijna) alle vertegenwoordigers van die verschillende partijen van het pluche houden, aan vriendjespolitiek doen en de geldelijke voordelen van het raadslidmaatschap niet versmaden. Elders is dat niet anders. Evenwel, in een aantal kleinere gemeenten in Frankrijk komt daar verzet tegen. Siné Mensuel doet daarvan verslag.

Opgericht worden zogeheten ‘burgerlijsten’ die, hoe onderling verschillend ook, enkele punten gemeen hebben: verdedigen van de participatieve democratie, strijden tegen autoritarisme van de almachtige burgemeesters. In het plaatsje Eymontiers werd dus niet afgewacht wat de burgemeester of zijn eerste vervanger (soort wethouder) ging zeggen: men droeg onmiddellijk zelf een aantal agendapunten aan. De leden van de burgerlijst stelden hun gemeentelijke vergoeding ter beschikking van het ‘Centre communal d’action sociale’ en vroeg de overige leden hetzelfde te doen.

In een ander plaatsje richtte de lijst ‘Samen een gemeente’ een alternatieve gemeenteraad op, toegankelijk voor alle inwoners, om daarmee een instrument van directe macht te vormen. Een eind verder op in de streek had men in een andere gemeente al de directe democratie ingevoerd. Dit alles vond plaats in de streek Limousin, ter hoogte van Limoges, op wat het ‘plateau des Millevaches’ heet.

Dat in die streek deze initiatieven worden genomen is niet vreemd. Men vindt er de gemeente Gentioux. Daar wordt bijvoorbeeld jaarlijks een antimilitaristische manifestatie georganiseerd, rond een monument met de woorden ‘Vervloek de oorlog’. Ook komt men de gemeente Tarnac tegen, bekend geworden door de ‘affaire Tarnac’ (zie elders op deze site).

De houding van de burgers ten opzichte van autoritaire burgemeesters op het plateau des Millevaches?

“Voor holle frasen is een alternatief: de taal van de tekens!”

Economische macht

De hierboven beschreven verandering in houding ten opzichte van de bestaande macht heeft een kleinschalig karakter. Het past echter wel in de grootschalige analyse van de economische macht waartegen opstand wordt gepredikt. Dat maakt het interview in Siné Mensuel met de Frans-Amerikaanse politicologe en activiste, schrijfster over mondiale en sociale rechtvaardigheid, Susan George, duidelijk.

Aan haar de vraag of zij begrijpt waarom het massale verzet alsmaar uitblijft tegen een economie die in zijn winsthonger alles vernietigt dat blokkerend werkt? In de eerste plaats, zo analyseert zij, is er het probleem van de eenheid onder mensen. De afwezigheid ervan hangt samen met het spel dat de economische macht speelt. Neem bijvoorbeeld het homohuwelijk, zegt zij. De politieke macht doet er alles aan om te maken dat mensen zich meer met hun persoonlijke identiteit bezighouden om daarmee te voorkomen dat zij zich samenbundelen tegen de kapitalistische winsthonger. Dus mensen houden zich wel met het ‘huwelijk voor iedereen’ (‘homohuwelijk’) bezig en niet met de incompetentie van de president van de Franse republiek, François Hollande. Dus gaan zij niet de straat op omdat Hollande de banken niet splitst of omdat hij het proces wil versnellen om tot een verdrag over de Trans-Atlantische vrijhandelszone (Tafta) te komen.

Dit wil zeggen dat mensen niet hun ogen richten op wat politiek is. Wat mensen, Joden, moslims, rooms-katholieken, homo’s, hetero’s niet zien is dat ze economisch in dezelfde boot zitten. Als er sprake is van een overwinning van de neoliberale strategie, dan is het wel die van het zaaien van tweedracht in de bevolking. Geen revolutie dus?

“Als het de revolutie is, zeg je dat we niet thuis zijn.”

De Davos-klasse

Het is niet ongebruikelijk te spreken over ‘zij’ die de macht hebben. Maar wie zijn dan die ‘zij’? Het zijn de mensen, geeft Susan George als antwoord, die de zogeheten Davos klasse vormen. Dat is een echte, internationale sociale klasse. Het gaat hier over de mensen van het World Economic Forum, die jaarlijks in Davos (Zwitserland) vergaderen. Dat Forum heeft een heus programma, The Global Redesign, om de wereld te herstructureren. Daarvoor zijn meer dan 700 personen uit universiteiten en zakenwereld in de weer. Een hele kliek van lobbyisten dus.

Deze ‘kring’ vormt een groot aantal informele organismen, die ‘Ronde tafels van industriëlen’ worden genoemd (zoals de European Round Table of Industrialists). En het is zoals een van de leden van Davos zegt: ‘Het is veel meer dan een lobby. Ieder van de leden heeft onmiddellijk toegang tot regeringen op het hoogste niveau’.

 “Een andere wereld is mogelijk!…”

“…om wat te doen?…”

Multinationals en staten

Of de multinationals de staten zullen vervangen is de vraag. Susan George denkt van niet. De multinationals hebben de staten namelijk nodig als façade. Want bij die berust de formele macht. Tenslotte zijn het de regeringen, die de zaken kunnen doorvoeren. Maar alles is al van te voren bekokstoofd met de ondernemingen en hun lobby’s. Daarvoor zijn allerlei kleine eenheden in het leven geroepen, zoals de Transatlantic Business Dialogue. Die is geheel samengesteld uit de grootste firma’s. Zo bestaat er ook de Transatlantic Political Dialogue, die 60 Europese vertegenwoordigers en leden van het Amerikaanse Congres telt – om er aan te werken dat hun ideeën zegevieren.

De vertegenwoordigers van de multinationale bedrijven zijn over de vorderingen van bijvoorbeeld het Trans-Atlantische vrijhandelsverdrag beter geïnformeerd dan de ministers van buitenlandse zaken. De bedrijven willen een absolutie vrijheid voor hun investeerders en zij willen vooral het aantal regels zo klein mogelijk houden. Die kosten miljarden zeggen zij…

Het verdrag zet de deur wagenwijd open voor zaken als hormonen, kip in chloor gedompeld, genetisch gemanipuleerd voedsel, zoeken naar en exploiteren van schaliegas. Duidelijk is dat men nog niet alles weet over wat het verdrag gaat brengen voor het arbeidsrecht, de ziekenhuizen, de scholen…

Er bestaan, zo vertelt Susan George, reeds bilaterale verdragen die het transnationale bedrijfsleven mogelijk maken een rechtsgeding te beginnen tegen staten, als die regels opstellen, die hun actuele of zelfs toekomstige winsten in gevaar brengen. Zo’n zaak heeft al tot een uitspraak geleid tegen de staat Equador. Die is veroordeeld tot het betalen van 1,1 miljard dollar omdat de regering van dat land een bedrijf had geweigerd in een beschermde zone naar olie te boren…

Waar zou dat allemaal aan liggen? Aan het onbenul van politici? Wat daarvan ook zij, de politici zitten tot hun nek in het neoliberalisme, aldus Susan George. En de lobby’s doen de rest. Dat is de verdienste van de Davos klasse. Susan George is de financiële gang van zaken rond de ideologische actie van ‘Davos’ nagelopen: hoe grote Amerikaanse fondsen, gevoed door industriële fortuinen, daar geld in hebben gestoken. Dan zie je hoe de neoliberalen in alle domeinen hebben geïnvesteerd, waar hun ideeën worden ontwikkeld en verspreid – universiteiten, media, denktanks…

Zijn de politici dan blind? Je zou kunnen denken dat de Europese leiders niets van economie begrijpen, dus moet je als missionaris onder hen gaan. Maar Susan George denkt aan iets anders dat speelt. Die politici begrijpen het heel goed. Alleen, de Davos klasse weet steeds en overal tussen beide te komen en weet dat de crisis het ideale moment is om alles terug te draaien dat de arbeiders in hun klassenstrijd sinds de Tweede Wereldoorlog hebben weten te bereiken.

Wanneer de huidige voorzitter van de werkgeversvereniging (in Frankrijk) voorstelt werkende jongeren onder de bijstandsnorm te betalen, is dat schandalig, maar het provoceert niet eens meer algemene verontwaardiging!

Op de barricade dus…of…

 “We zitten aan het plafond!”

“…gauw naar de volgende crisis dus!…”

Een uitgever voor allen

Moet er altijd veel geld worden verdiend? Kan er niets omvangrijks en nuttigs worden opgezet, zonder daarbij onmiddellijk aan het grote geld te denken? Natuurlijk wel. Een voorbeeld mag illustratief en instructief zijn. Het gaat om Vincent Safrat die de Franse uitgeverij Lire (Lezen) oprichtte. Hij had (en heeft) als doelstelling om voor 80 eurocent een kinderboek op de markt te brengen. Hij hoopt kinderen, die nooit een boek zien, er mee aan het lezen te krijgen. Het lukt, zo blijkt uit het artikel in Siné Mensuel.

Hij levert de boeken direct aan de scholen. De catalogus kent 120 titels en er is sprake van een afname van 2 miljoen boeken per jaar. Alle tussenpersonen zijn uit het proces gelaten. Vincent rijdt zelf met een bus door Frankrijk om de scholen van boeken te voorzien. Als hij met zijn bestelling langskomt is het altijd een feest. Ook zonder destructieve economie is het gezellig leven.

Thom Holterman

SINÉ MENSUEL nº 31, mei 2014, 32 blz., prijs 5,50 euro.

[Beeldmateriaal afkomstig uit het besproken nummer van Siné Mensuel.]

Aanvulling

Meer weten over het Trans-Atlantische verdrag Tafta?; klik HIER.