Ga naar de inhoud

Kapitalistisch-Communistische Partijtop aan het werk. Viraal Alert

Xu Zhangrun, hoogleraar constitutioneel recht aan de Tsinghua Universiteit (China). Althans dat was hij voordat hij uit zijn ambt gezet werd, vervolgens gevangen genomen en daarna onder huisarrest geplaatst werd. Waarom? Omdat hij in februari 2020 een tekst had gepubliceerd waarin hij de manier bekritiseerde van reageren op de coronavirus-epidemie die in Wuhan uitbrak. Hij klaagde in deze het autocratische systeem aan dat opgezet was door Xi Jinping (secretaris-generaal van de Communistische Partij van China).

4 min leestijd

(Door Thom Holterman, oorspronkelijk verschenen op Libertaire Orde)

Hij achtte de situatie ‘nog ernstiger dan in een totale oorlog’ en betreurde de ‘organisatorische wanorde’ en de ‘institutionele onmacht’ van een ‘moreel corrupt politiek regime’ dat slechts streeft naar ‘heerschappij over zijn rivieren en bergen’, ‘dat wil zeggen naar het behoud van zijn macht en belangen, terwijl het tegelijkertijd meer dan een miljard mensen verwaarloost, die geknecht zijn en aan hun lot en aan de wisselvalligheden van dat lot zijn overgelaten’. 

Ook spoorde hij het volk aan zijn ‘slavenmentaliteit’ te laten varen en zich niet te laten verpletteren, waarbij hij eraan herinnerde dat een woedend volk geen angst meer kent en dat ‘het minder gevaarlijk is de loop van een rivier te blokkeren dan een volk het zwijgen op te leggen’. Zijn tekst is in het Frans uitgegeven en besproken door Ernest London op Bibliothèque Fahrenheit 451, (Online). Hieronder de vertaling ervan. [ThH]

Hoewel het oude technocratische systeem niet ideaal was, had het volgens hem ten minste de verdienste dat het evenzeer werd gemotiveerd door ‘zorg voor het algemeen welzijn’ als door het eigenbelang van degenen die zich ten dienste van de staat stelden. Maar de komst aan de macht van ‘de nakomelingen van de oude ‘nomenklatura’’ ontmoedigde ‘de meest getalenteerde technocraten’ en bevoordeelde ‘middelmatige mensen, die tevreden zijn met hun erfenis en hun patroniem’, ‘absoluut ongeschikt voor de uitoefening van de macht’.

Tegenwoordig heersen overal middelmatigheid, dienstbaarheid en lafheid. Xu Zhangrun beschrijft de ongekende concentratie van alle macht in de handen van het staatshoofd door de fusie van regering en partij, die tot economische achteruitgang heeft geleid, en de slechte beslissingen die zijn genomen met betrekking tot Hongkong en Taiwan, de ‘naamloze puinhoop’ die China’s internationale betrekkingen zijn geworden, vooral met de Verenigde Staten, de druk van de censuur die ‘alles wat ook maar in de verste verte kan bijdragen tot de vorming van een civiele samenleving’ heeft geëlimineerd en die ‘digitaal totalitarisme met big data’ toepast via ‘WeChat-terrorisme’ (WeChat, een verwijzing naar het sociale netwerk op internet).

Hij legt uit waarom ‘dit totalitaire regime, dat pretendeert almachtig te zijn, in werkelijkheid onmachtig is’, en roept vervolgens met een beroep op artikel 35 van de Chinese grondwet (dat vrijheid van meningsuiting, persvrijheid enz. beloofd) dringend op tot de afschaffing van de censuur en de algemene bewaking, terwijl hij twijfelt aan een vreedzame overgang. Om China uit zijn internationale isolement te halen, pleit hij voor het volgen van ‘de grote en glorieuze weg van de universele menselijke waarden’ en het bevestigen van het grondbeginsel van volkssoevereiniteit op basis van het volk, teneinde ‘een constitutionele democratie en een echte volksrepubliek tot stand te brengen als noodzakelijke opmaat naar de totstandkoming van een werkelijk effectief staatsbestel’.

Hoewel zijn aanbevelingen naïef kunnen lijken, biedt Xu Zhangrun hier een kritiek van binnenuit die even zeldzaam als beknopt en precies is.

Ernest London

[Overgenomen van de Franse site Bibliothèque Fahrenheit 451 (Online); vertaald Thom Holterman.]

[Het gaat hier niet om een anarchist en er is ook verder geen verwantschap met het anarchisme aan te wijzen. Wel moge opvallen dat de elementen die deze Chinese constitutionalist ter verbetering van de levenssituatie in China aanprijst, precies de elementen zijn die via het neoliberalisme in het Westen als poten onder een stoel worden weggezaagd en die rechtstreeks van doen hebben met de geuite kritiek op de teloorgang van de rechtstaat en het onbruikbaar maken van de democratie;  maar het neoliberalisme is dan ook ‘systemisch autoritair’; oud echter niet verouderd, zie Britta Böhler, Crisis in de rechtstaat, 2004;; thh.]

Xu ZhangrunAlerte virale, Quand la colère est plus fort que la peur, Éditions Rouge & Noir, Paris, 2021, 78 blz., 10 euro. [Meer over Xu Zhangrum en de vermelde tekst, zie de site Asialyst:  Online.]