Ga naar de inhoud

WTO . ZIP nr. 66

WTO-zip nr. 66 is van 21 maart 2006

29 min leestijd
Placeholder image

Inhoud:

A) De WTO, drie maanden na Hong Kong:
Geen wezenlijke vooruitgang en de tijd dringt steeds meer

Drie maanden na afsluiting van de Hong Kong-top hebben de Doha-onderhandelingen nog weinig concreets opgeleverd. Debet daaraan is het uitblijven van een compromis over landbouw en industriegoederen tussen een handvol belangrijke WTO-lidstaten. Voortdurend wordt onderstreept dat de kans op een definitief mislukken van de Doha Ronde groot is zonder een spoedige doorbraak….

B) Demonstratie London 10 maart: “Stop WTO-besprekingen !”

Het Britse War-on-Want riep op om in London te demonstreren tegen besprekingen van zes grote WTO-lidstaten. Deze bijeenkomst achter gesloten deuren toont volgens de organisatie het anti-demokratische en anti-ontwikkelings karakter van de WTO aan.

C) Uitgelekt: G8 wil biljoenen investeren in olie, gas en kernenergie!
Schokvrij energiesysteem vereist verzwakking wet-en regelgeving

Uit een op 14 maart uitgelekt document blijkt dat de G8 de komende 25 jaar 17 duizend miljard dollar wil investeren in fossiele brandstoffen en kernenergievermogen. Dat leidt tot grotere milieuschade, schuldenlast, meer privatisering en de afbraak van wet- en regelgeving.

D) Uitgelekt: VS misleidt de wereld met “biotech-voedsel overwinning”
WTO-uitspraak verbiedt beperking van of verbod op GM-voedsel niet

Friends of the Earth International kreeg via een lek de WTO-uitspraak over het handelsgeschil inzake genetisch gemanipuleerd voedsel in handen en plaatste deze op haar website. Opzienbarende conclusies, en perspectief.

E) 8 April: GM Oppositie Dag 2006
4 en 5 April: anti-GM debat olv. EU-lidstaat Oostenrijk

F) XminY Globaliseringscafé, 2e editie
‘Levend tijdschrift’ over globalisering en acties
Amsterdam, 27 mrt (vanaf 20 uur)

G) Activisten aangeklaagd wegens lobby en mediawerk tegen boskap

Eind 2004 klaagde Gunns Ltd. twintig activisten aan voor “het onmogelijk maken van de bedrijfsvoering” wegens lobby en ongunstige persverklaringen. Het bedrijf eist een schadevergoeding van 6,3 miljoen Australische dollar. De zaak dient nu voor de Hoge Raad en wordt vergeleken met de McLibel’-zaak.

H) Rapport WIDE-FOEE: handelsbeleid EU gaat voorbij aan sociale en gender rechtvaardigheid en ondermijnt milieuduurzaamheid

I) Europese elite verzamelt in Brussel voor 4e European Business Summit

Op 16 maart ging in Brussel de tweejaarlijkse European Business Summit van start. Vijftienhonderd vertegenwoordigers van Europese multinationals bogen er zich samen met politici over de nationale hervormingsprogramma’s die van Europa de meest competitieve economie van de wereld moeten maken.

J) Uitgelekt: EU kiest op 22 maart voor MVO-alliantie met bedrijven
Civil Society op zijspoor bij Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

De Europese Commissie werkt in het geheim aan een alliantie met het bedrijfsleven rond Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) om de concurrentiepositie van Europese bedrijven te verbeteren. Het beperken van negatieve effecten van bedrijfsactiviteiten op de samenleving en het milieu verschuift hiermee naar de achtergrond.

K) “Meeste Nederlanders negatief over liberalisering”
Peiling aan vooravond van de gemeenteverkiezingen

L) Symposium ‘Samen werken aan gezondheid’
Ter gelegenheid van Wereldgezondheidsdag
Utrecht, 7 april 2006 (van 10 tot 12.30 uur)

M) Mexico en Brussel: Protest tegen drinkwaterprivatisering
Demonstratie Brussel, 22 maart: “Ons water is niet te koop !”

Van 16 tm 22 maart vindt in Mexico City het Vierde Wereld Water Forum plaats waar transnationale ondernemingen bij regeringen zullen lobbyen voor de privatisering van publieke drinkwatervoorzieningen. Activisten en maatschappelijke bewegingen organiseren in de stad demonstraties, tribunalen en een tegentop. In Brussel is er op 22 maart een demonstratie ter gelegenheid van Wereldwaterdag.

N) Vrouwen komen in aktie voor landbouwhervorming tijdens FAO conferentie

Op Internationale Vrouwendag voerden ruim 2000 activistes van La Vía Campesina aktie op een eucalyptusplantage en bij papierfabriek in Brazilië. Ze vernielden daarbij duizenden jonge bomen en sloegen een laboratorium “kort en klein.” De grootschalige kweek van productiebomen leidt tot verdrijving van arme boeren van hun land, tot gezondheidsproblemen en milieuverontreiniging.

O) Europees Parlement stemt in met geamendeerde dienstenrichtlijn
Brinkhorst pleit voor harde lijn

————————————

A) De WTO, drie maanden na Hong Kong:
Geen wezenlijke vooruitgang en de tijd dringt steeds meer
(door Rob Bleijerveld)

Drie maanden na afsluiting van de Hong Kong-top hebben de Doha-onderhandelingen nog weinig concreets opgeleverd. Debet daaraan is het uitblijven van een compromis over landbouw en industriegoederen tussen een handvol belangrijke WTO-lidstaten. Voortdurend wordt onderstreept dat de kans op een definitief mislukken van de Doha Ronde groot is zonder een spoedige doorbraak….

Na vijf dagen van intensieve besprekingen tussen WTO-lidstaten werd op 18 december 2005 in Hong Kong overeenstemming bereikt over het vervolg van de Doha-onderhandelingen van de Wereldhandelsorganisatie. De Ministeriële Verklaring werd echter scherp bekritiseerd door maatschappelijke groepen en activisten die de onderhandelingen nauw volgen. Zij zijn van mening dat de rijke staten relatief weinig “inleverden” maar veel concessies vroegen van arme landen [1].

De Ministeriële Verklaring valt zeer ongunstig uit voor de meeste arme staten, maar werd toch door hen ondertekend. De machtigste WTO-lidstaten – de EU en de VS – waren namelijk in staat om verschillende groepen van arme staten tegen elkaar uit te spelen [1]. De afzonderlijke groepen werd een vette worst voorgehouden en de top van de G20 werd met succes gecoöpteerd. Tegen het eind van de Hong Kong-top bleek het gros van arme staten te kiezen voor verdediging van individuele boven collectieve belangen. Vervolgens werden zij door China, Brazilië en India onder druk gezet om eventuele bezwaren in te trekken en akkoord te gaan met het voorstel voor de ministersverklaring. Critici als het Third World Network meldden dat ontwikkelingsstaten die tijdens het afsluitende pleniar nog steeds belangrijke bezwaren hadden door toedoen van WTO-voorzitter Lamy effectief monddood gemaakt werden.

Eindakkoord in 2006?

In Hong Kong werd het streven uitgesproken om de Doha Ronde eind 2006 af te sluiten. Sindsdien bevestigden handelsministers van de lidstaten keer op keer dat ze zich zullen inzetten om dit doel te halen. Daartoe is het volgens diverse waarnemers en diplomaten echter noodzakelijk begin 2006 vergaande en tastbare vooruitgang te behalen. Een aanblijvende stagnatie van de WTO-besprekingen zou tot een (ongunstige) politieke omslag kunnen leiden in een aantal belangrijke WTO-lidstaten waar binnen afzienbare tijd nationale verkiezingen op de rol staan, zoals Italië (voorjaar 2006), Brazilië en de VS (herfst 2006) en Frankrijk (begin 2007).

Daarnaast kan de Noordamerikaanse politiek de boel alsnog op losse schroeven zetten indien er eind 2006 geen Doha Akkoord ligt. Begin 2007 neemt het Noordamerikaanse parlement namelijk een besluit over de voortzetting van de Farm Bill, de landbouwregeling in de VS [2]. Bij het uitblijven van een WTO-akkoord met een ‘gunstige landbouwdeal’ kan het Congress de overdadige subsidieregelingen in stand houden. Toegeven aan de sterke politieke druk van de “verontruste” agro-industriële sector in de VS betekent tegelijkertijd het opgeven van elk (landbouw)perspectief voor de Doha Ronde.
Alom wordt gemeld dat de regering Bush ook serieus rekening moet houden met de afloopdatum van zijn ‘fast-track’ handelsmandaat – de Trade Promotion Authority (TPA) [3]. Tot juli 2007 levert ratificatie van internationale handelsakkoorden weinig problemen op voor Bush (sluitingsdatum indiening voorstel: februari 2007). Maar daarna krijgt het Congress het recht op amendering terug en de verwachting is dat dit de doodssteek zal zijn voor de Doha Ronde [4].

Agenda en sluitingsdata

Op een besloten minitop tijdens het World Economic Forum op 27 en 28 januari in Davos maakten de uitgenodigde WTO-lidstaten (ongeveer 25 stuks) een mooi overzicht van de sluitingsdata die al in Hong Kong vastgesteld waren voor zo’n 33 technische kwesties [5]. Hun aandacht ging vooral uit naar proces en agendering voor het komende onderhandelingsjaar en niet naar het oplossen van inhoudelijke knelpunten.

– Landbouw en Industriële Goederen
Voorafgaand aan de minitop hadden de VS, EU, India, Brazilië, Australië en Japan een inhoudelijk onderonsje. Deze 6 machtige staten – voor de gelegenheid aangeduid met de G6 – spraken af om op 10 en 11 maart in London bilaterale spijkers met koppen te slaan over Landbouw (AG) en Industriële Goederen (NAMA). De harde kern VS-EU-India-Brazilië-Australië – ook wel de Five Interested Parties (FIP) – gijzelen al sinds het voorjaar van 2004 de besprekingen over AG en NAMA en daarmee over de gehele Doha agenda [6]. Hun London-top zou de weg vrij moeten maken voor het behalen van de eerstvolgende belangrijke sluitingsdatum, 30 april 2006 [7]. Dan moeten voor AG en NAMA namelijk de volledige ‘modaliteiten’ bepaald zijn, ofwel de strukturen en cijfers voor subsidie- en tariefreducties, alsmede afspraken over de daaraan verbonden flexibiliteiten.
Aansluitend moeten op 31 juli de coefficiënten en reductiepercentages voor AG en NAMA vastgesteld zijn. De lidstaten worden geacht voorafgaand aan die datum voorstellen in te leveren over hun inzet voor de eindfase van onderhandelingen over AG en NAMA.

– Diensten
Op 28 februari moesten de lidstaten die dat willen plurilaterale verzoeken [8] indienen voor dienstenliberalisering. Dit komt bovenop de bilaterale aanbod-vraagronde die al eerder ingezet is. (Inmiddels zijn de meeste verzoeken al ingediend).

– Ontwikkelingskwesties
Overeenkomstig de machtsverhoudingen is de definitieve besluitvorming voor het gros van ontwikkelingskwesties naar ‘achteren’ geschoven (december). En overeenkomsten op dat gebied worden dus impliciet afhankelijk gemaakt van vooruitgang op andere terreinen en van de tijdsdruk om de Doha Ronde af te sluiten.

– Algemene Raadsvergaderingen en ‘Onderhandelingsweken’
In mei, juli en oktober komen de WTO-lidstaten in de Algemene Raad bijeen om gezamenlijk besluiten te nemen over voorstellen en proces. Met regelmatige tussenpozen worden er speciale, themagerichte onderhandelingsweken gehouden, waarbij de nadruk ligt op Landbouw en Industriële Goederen.

Davos, Genève, Paris, London… nergens een doorbraak

Noch het veelgeroemde model van de minitop in Davos kon voorzien in inhoudelijke vooruitgang, noch de voortdurende werkbesprekingen van onderhandelaars en hun ambtenaren in Genève leverden veel op. Alle ogen waren daarom vervolgens gericht op London waar op 10 en 11 maart de “harde kern” (VS-EU-India-Brazilië-Australië) en Japan bijeen zouden komen voor topoverleg. De inzet: afspraken maken over het weghalen van de blokkades op het gebied van landbouw, industriële goederen (en diensten).

Voorafgaand aan de top in London werden er gedurende enkele weken ‘simulaties’ gehouden: diverse modellen van tariefreductie werden op ingewikkelde, mathematische wijze doorgerekend, met de economieën van de G6, Egypte, Maleisië, Noorwegen en Canada als uitgangspunt [9]. Van 27 februari tm 1 maart waren er voorbereidende onderhandelingen in Paris over industriële goederen en van 7 tm 9 maart vergaderde de G6 met Canada, Noorwegen, Maleisië, Egypte en Kenia in Genève over landbouw. Voor de 10e maart werd echter duidelijk dat dit geen resultaat opleverde en dat de kans op succes in London dus uiterst gering was. De aanvankelijk optimistisch klinkende publiekelijke uitingen van de handelsministers veranderden in aarzelingen en voorbehoud. Mandelson en Portman deden in de pers het belang van ‘London’ af en suggereerden dat er nog voldoende tijd was tot aan 30 april.

Op 11 maart gingen de heren uiteen en gaven elkaar de schuld van het gemeenschappelijk falen. De EU en VS zouden onvoldoende bereid zijn om landbouwconcessies te doen en India en Brazilië ‘bewogen’ te weinig op ‘industriële goederen’. Maar ook zijn er strubbelingen tussen de EU (althans een aantal lidstaten) en de VS [10].

Interne twijfels

Dit alles draagt zeker niet bij tot verbetering van publieke profiel en de geloofwaardigheid van de WTO en van de ‘grote spelers’. En het is de vraag of de arm(ste) WTO-lidstaten India en Brazilië zullen blijven beschouwen als hun ‘voorhoede’.
Een ding was al wel duidelijk: menig onderhandelaar in Genève gelooft niet dat de Doha Round eind 2006 afgesloten zal worden. Dat bleek in januari uit een onderzoek door het Institute for International Business, Economics and Law van de Universiteit van Adelaide. Van de ondervraagden dacht slechts 2 procent dat de eerstvolgend belangrijke sluitingsdatum van 30 april gehaald zal worden [11]. En die twijfels zullen nu niet weggenomen zijn….

* Verder lezen (inhoudelijk, onderhandelingstechnisch):
– “WTO deadlock persists as clock ticks on Doha talks,” Martin Khor (TWN), 13 maart 2006 (link)
– “The C4 should revise its argumentation to save African cotton producers at the WTO – Comments on the C4′ communication to the WTO on 1st March 2006,” door Jacques Berthelot (Solidarité) van 19 maart 2006 (zipfile)
– “State of Play: Critical WTO Negotiations Go Underground,” door Aileen Kwa van 8 maart 2006 (link)
– “G-6 Ministerial In London Fails To Break Deadlock In Doha Round,” en “Tariff Simulation Results Reveal Nothing New, Say Delegates,” door ICTSD van 15 maart 2006 in Bridges Weekly Trade News Digest Vol. 10, Nr 9 (resp. link en link)
– “Differences remain after week of NAMA talks,” door Kanaga Raja (SUNS) van 6 maart 2006 (link)
– “Can London Deliver What Hong Kong Couldnt?,” en “WTO Services Negotiations and Development: A Post Hong Kong Review,” en “Did LDCs Get a Good Deal in Hong Kong?,” Bridges Monthly Trade News Digest Year 10 No.1 January – February 2006, van 3 maart 2006 (link)
– “ACP Group wants development focus at WTO’s trade facilitation talks,” door Kanaga Raja (SUNS) van 17 februari 2006 (link)
– “Plurilateral requests aim at maximum opening of South’s services,” door Martin Khor (TWN) van 3 maart 2006 (link)

Noten:
[1] Zie: “Ministersverklaring Hong Kong: ongebalanceerde uitkomst – Ontwikkelingsstaten leverden veel in, kregen erg weinig.” door Rob Bleijerveld, in WTO.ZIP nieuwsbrief nr 65 van 3 januari 2006 (link).
De formulering van vele bepalingen uit de Hong Kong-tekst biedt desondanks voor ontwikkelingsstaten nog enige ruimte om ’terrein terug te pakken’.
[2] “Transcript of remarks by U.S. Trade Representative Rob Portman and EU Trade Commissioner Peter Mandelson,” Joint Media Availability Washington (DC), 22 February 2006 (link).
[3] “WTO Negotiations Put On Fast Track – Bush Administration aims to complete talks with Russia, others by the end of 2006,” 20 februari 2006 (link).
[4] Toch zijn er ook berichten dat Bush kan rekenen op verlenging van de TPA (mits hij bereid is om op andere gebieden consessies te doen).
[5] “Davos: Ministers reaffirm Hong Kong deadlines, and a bit more,” ICTSD, in Bridges Weekly Trade News Digest vol 10, nr 3, 1 februari 2006 (link).
[6] “Voorstel voor internationale ‘Ontspoor de WTO’-campagne – Het einde van een illusie: hervorming van de WTO, sociale bewegingen wereldwijd en de aanloop naar Hong Kong” in WTO.ZIP nieuwsbrief nr 54 van 26 april 2005 (link) en “Opzet van ‘July Approximations’ dreigt te mislukken, WTO-voorzitter slaat alarm – gaan onderhandelingen door?,” door Rob Bleijerveld in WTO.ZIP nieuwsbrief nr 57 van 27 juli 2005 (link).
[7] In de aanloop naar de London-top werd deze belangrijke datum door de Noordamerikaanse handelsminister aangeduid als de ‘drop-dead date’… (in: “April 30 is WTO “drop dead date”: Portman,” door Sophie Walker, 8 maart 2006 (link).
[8] Plurilateraal heeft betrekking op een willekeurige groep WTO-lidstaten, die kleiner is dan het geheel van het ledenbestand. Zie ook: “Wat betekent de Slotverklaring van Hong Kong op het gebied van diensten?,” door Roelien Knottnerus in WTO.ZIP nieuwsbrief nr 65 van 3 januari 2006 (link).
[9] En daarom in het geheel niet representatief voor het overgrote deel van de WTO-lidstaten, en dus niet voor ‘ontwikkeling’.
[10] Vlak voor de top in London waarschuwden een 13-tal EU lidstaten (plus 2 aspirant-lidstaten) Mandelson per brief om het Europese Gemeenschappelijke Landbouw Akkoord alleen open te breken als daar goede concessies tegenover staan. Een referentie aan deze brief en de interne ophef die Frankrijk veroorzaakt in: “French shift WTO blame from EU,” door Daisy Ayliffe van 21 maart 2006 (link).
[11] Uit: “Davos: Ministers reaffirm Hong Kong deadlines, and a bit more,” door ICTSD in Bridges Weekly Trade News Digest vol 10, nr 3 van 1 februari 2006 (link).

B) Demonstratie London 10 maart: “Stop WTO-besprekingen !”
(door Rob Bleijerveld)

Het Britse War-on-Want riep op om in London te demonstreren tegen besprekingen van zes grote WTO-lidstaten. Deze bijeenkomst achter gesloten deuren toont volgens de organisatie het anti-demokratische en anti-ontwikkelings karakter van de WTO aan. Hieronder een vertaling van hun oproep:

Dit stuk staat apart op globalinfo, en wel hier

C) Uitgelekt: G8 wil biljoenen investeren in olie, gas en kernenergie!
Schokvrij energiesysteem vereist verzwakking wet-en regelgeving
(door Rob Bleijerveld)

De eerstvolgende G8 Conferentie zal plaatsvinden van 15 tm 17 juli 2006 in Petersburg (Rusland) [1] en als het aan voorzitter Putin ligt, zal er dan gesproken worden over onderwijs, besmettelijke ziekten en energieveiligheid. Op 15 en 16 maart was er in Moskou een voorbereidende bijeenkomst over toekomstige energievoorzieningen. De energieministers van de G8 en ongeveer 400 afgevaardigden van overheden, ondernemingen, energieonderzoeksinstituten en internationale instellingen [2] bespraken daar het het concept Plan of Action on Global Energy Security van de G8.

Uitgelekt

Uit een op 14 maart uitgelekt document – het concept “G8 Summit Communique on Energy Security” [3][4] – blijkt dat de G8 de komende 25 jaar 17 duizend miljard dollar wil investeren in de opsporing, winning en het transport van fossiele brandstoffen, en de uitbouw van het kernenergievermogen. In plaats van het nemen van besluiten om de verslaving aan olie en andere brandstoffen terug te dringen, koerst de G8 juist af op het veiligstellen van die energieverslaving in de komende tientallen jaren. In feite wordt daarmee een streep getrokken door de vorig jaar uitgesproken intentie om de gevolgen van klimaatsverandering tegen te gaan. Ook zal dit beleid leiden tot een grote toename van de schuldenlast van ontwikkelingsstaten [5] en tot een nieuw tijdperk van wereldwijde nucleaire proliferatie [6].

Weg met die lastige wetten, regels en andere overheidshindernissen

Het doel van het aktieplan is om een “schokbestendig systeem voor een wereldwijde energievoorziening” te vestigen en de G8 gaat ervan uit dat de “bewezen koolwaterstofreserves en het bestaande investeringspotentieel voldoende zijn om in de nabije toekomst te kunnen voorzien in een groeiende energiebehoefte in de wereld.” Het plan is gericht op het terugdringen van overheidsinvloed (en dus demokratische zeggenschap) en geeft bedrijven een belangrijke(re) rol.

Wereldwijd moet wet-en regelgeving worden gewijzigd en “ongerechtvaardigde administratieve hindernissen” worden verwijderen. Daartoe moet een Institutional Framework for a New Global Energy Architecture ontwikkeld worden, dat aansluit bij bestaande beleid en maatregelen van Wereldbank, Export Krediet Agentschappen en Regionale Ontwikkelings Banken. Deze instellingen worden opgeroepen om nog “effectiever hun potentieel voor het financieren van energieprojecten te gebruiken, vooral in ontwikkelingslanden” en om daar “de voorwaarden voor particuliere investeringen te verbeteren.”

Daarnaast moet de bedrijfsinzet leiden tot het “vinden van nieuwe olie- en gasreserves (sneller dan dat de bestaande voorraden opraken), het verhogen van de olie- en gasopbrengst (ondermeer door te boren in de continentale zeeën), het uitbreiden van de productiecapaciteit van olieraffinage, petrochemie en gasproductie, het opzetten van nieuwe electriciteitscentrales (met nadruk op kernenergie en waterkracht), en het introduceren van clean coal-technologie”.

De G8 wil ook nauwer samenwerken met organisaties als de OPEC, het International Energy Forum (IEF) en het International Energy Agency (IEA).

Aktieoproep:

Op de website van ReclaimTheCommons [7] is een aktieoproep te vinden van de grassrootsorganisatie ‘Energy Dissent’ tegen de G8-top in Rusland: “Dissenters will demonstrate that there can be no ‘energy security’ while climate crisis and ecosystem destruction gain speed, and civilization drives suicidally down a road paved by dependence on non-renewable, fast-depleting fossil fuels.” “Their (G8) energy security is our energy grave!”

Noten:
[1] In de zomer van 2007 volgt er een conferentie in Heiligendamm (Duitsland).
[2] “G8 conference on energy security to open in Moscow,” 13 maart 2006 (link)
[3] “Leaked plan: G8 Seeks to Promote “Trillions” of Dollars of Investment in Fossil Fuels and Nuclear Energy,” door Oil Change International, samenvatting van 14 maart (link) en “Secret G8 ‘Nuclear’ Communique Revealed” van Reclaim The Commons, 17 maart 2006 (link).
[4] Het uitgelekte conceptplan is te vinden op: pdf-file.
[5] Zie het rapport “Drilling into Debt” van Oil Change International en Jubilee USA Network (2005) over de relatie tussen olie en schulden, over de gevolgen van stijgende olieprijzen voor olieimporterende staten en over de ongewoon grote schulden van olieproducerende staten (pfd-file). Persbericht: pdf-file
[6] Vooralsnog is het Duitse beleid gericht op de geleidelijke ontmanteling van zijn kernenergiepotentieel en wordt Blair in de UK geconfronteerd met milieudeskundigen die tegen een “nucleaire optie” zijn.
[7] link

D) Uitgelekt: VS misleidt de wereld met “biotech-voedsel overwinning”
WTO-uitspraak verbiedt beperking van of verbod op GM-voedsel niet
(door Rob Bleijerveld [1])

Friends of the Earth International (FOEI) kreeg via een lek de 1050-pagina’s omvattende en vertrouwelijke WTO-uitspraak over het handelsgeschil inzake genetisch gemanipuleerd voedsel (GMO) in handen en plaatste deze op 28 februari op haar website [2]. Daar is ook een voorlopige analyse van FOEI te vinden onder de titel “Looking behind the US spin” [3].

Uit het uitgelekte rapport blijkt:

– dat de meeste argumenten van de drie landen die het handelsgeschil tegen de EU aanspanden (de VS, Canada en Argentinië) niet door het WTO-panel zijn overgenomen. Toch herhaalde de mainstreampers in februari veelvuldig de overwinningsclaim van de regering van de VS en de biotech-industrie;

– dat het panel geen uitspraak over twee van de belangrijkste kwesties deed, namelijk over de vraag of GMO-voedsel effectief hetzelfde is als niet-GMO-voedsel, en over de vraag of GMO-voedsel veilig is.

Juan Lopez, GM Campagne Coördinator van FOEI, roept daarom landen op om door te gaan met het versterken van de wettelijke bescherming van hun burgers en het milieu tegen de risiko’s van genetisch gemanipuleerde gewassen. De WTO is geen geschikte organisatie (en zou dat ook niet moeten zijn) voor uitspraken over conflicten tussen handelsregels en milieubescherming omdat het de internationaal erkende ‘Voorzorgsmaatregelen’ negeert en omdat het handelsprincipes boven al het andere stelt.

Volgens het WTO-rapport:

– maakte het vierjarige moratorium voor GMO’s van de EU slechts inbreuk op de handelsregels door het “overmatige uitstel” ten aanzien van de goedkeuring van nieuw GM-voedsel. Acht andere klachten met betrekking tot het moratorium werden door het WTO-panel afgewezen en de handelsorganisatie adviseert niet tot het nemen van verdere aktie omdat het moratorium in 2004 beëindigd werd;

– was er ook sprake van “overmatige uitstel” bij de goedkeuringsprocedures voor ruim 20 specifieke biotech-producten. Maar elf andere claims met betrekking tot product-specifieke EU-maatregelen werden afgewezen;

– maakten de nationale verboden door EU lidstaten wel inbreuk op de handelsregels omdat de risiko-evaluaties van de landen in kwestie niet overeenkomen met de eisen van de WTO.

Volgens Adrian Bebb, GMO campagnevoerder voor Friends of the Earth Europe in Brussel, is “dit het rapport dat de WTO het publiek niet wilde laten zien. Het toont aan dat de grote bedrijven die achter de WTO staan niet de overwinning konden behalen waarop ze hoopten. Vrijhandelsvoorstanders hebben zo’n overwinning nodig om de Europese lidstaten en de ontwikkelingslanden te dwingen hun GMO’s te accepteren. Ze faalden en nu is het tijd om consensus te verkrijgen dat de WTO met zijn ondernemersagenda niet de juiste plek is om te bepalen wat mensen eten en hoe het milieu te beschermen.”

Bite Back!

Friends of the Earth Europe lanceerde vandaag (28 februari) een cyberaktie [4]: Europeanen wordt dringend gevraagd van hun regering te eisen om de WTO af te wijzen als forum voor besluiten over milieu-handel geschillen en om het recht van landen op het uitbannen van GMO’s te steunen.

Meer informatie:
– http://www.gmwatch.org
website
– http://www.tradeobservatory.org/
website

Noten:
[1] Betreft ingegekort persbericht.
[2] Zie link
[3] http://www.foeeurope.org/publications/2006/WTO_briefing.pdf pdf-file
[4] Bite Back: website

E) 8 April: GM Oppositie Dag 2006
4 en 5 April: anti-GM debat olv. EU-lidstaat Oostenrijk

GM Oppositie Dag

Op 8 april wordt wereldwijd aktie gevoerd tegen GM-voedsel en GM-gewassen. Op de website is daarover meer te lezen.
Doel van de aktiedag is het informeren van mensen over de gevaren van GMO en om het verzet te laten zien. Op verschillende websites zal informatie worden verstrekt over de akties en zal worden geprobeerd live videoverbindingen aan te leggen via internet.
Eind maart wordt meer bekend gemaakt…

Oppositie vanuit een andere hoek

Volgens GM Watch zal Oostenrijk op 4 en 5 april een EU-breed debat houden over GMO’s. Het land is al jaren een fel tegenstander van import van GM-voedsel en gewassen en grijpt het recente Zwisterse besluit tot een 5-jarig moratorium aan voor dit debat. (bron: http://www.gmwatch.org/archive2.asp?arcid=5997)

F) XminY Globaliseringscafe, 2e editie
‘Levend tijdschrift’ over globalisering en acties
Amsterdam, 27 mrt (vanaf 20 uur)

Voor het eerst in de Plantage Doklaan (dus niet meer ten kantore van XminY), maar verder onveranderd van vorm: een bont programma over neoliberale globalisering en acties daartegen. Met vaste programma-onderdelen zoals “iets heel moeilijks uitgelegd”, de oplossing van de maand, boekpresentaties, flitsende filmpjes en lekkere hapjes.

(zie verder: aankondiging)

G) Activisten aangeklaagd wegens lobby en mediawerk tegen boskap
Proces vergeleken met de Britse McLibel’-zaak

In december 2004 klaagde Gunns Ltd. twintig activisten aan voor “het onmogelijk maken van de bedrijfsvoering” wegens lobby bij aandeelhouders en klanten, en door ongunstige mediaverklaringen over de praktijken van Gunns. Het bedrijf eist een schadevergoeding van 6,3 miljoen Australische dollar. De zaak dient nu voor de Hoge Raad te Melbourne.

Eerder als apart stuk verschenen op globalinfo.

H) Rapport WIDE-FOEE: handelsbeleid EU gaat voorbij aan sociale en gender rechtvaardigheid en ondermijnt milieuduurzaamheid
(door Rob Bleijerveld [1])

Volgens een rapport dat Friends of the Earth Europe (FoEE) en Women in Development Europe (WIDE) op 21 maart uitbrachten, gaat het Europese handelsbeleid voorbij aan uitgangspunten voor sociale en gender rechtvaardigheid en voor duurzaamheid van het milieu [2]. Het rapport – dat de Europese positie in Hong Kong (Zesde Ministeriële Conferentie van de WTO) en tijdens de lopende WTO-onderhandelingen analyseert – verscheen aan de vooravond van topoverleg van de Europese Commissie over het Europese handelsbeleid [3].

Alexandra Wandel, handelsdeskundige van Friends of the Earth Europe: “De Commissie veronderstelt ten onrechte dat een onbeheerste toename van handel en marktopening voor natuurlijke hulpbronnen en diensten in ontwikkelingslanden tot duurzame ontwikkeling leidt.” Volgens haar moet de EU economische alternatieven te accepteren ten behoeve van daadwerkelijke duurzaamheid en rechtvaardige ontwikkeling.
Volgens Barbara Specht, WIDE Information Officer, zijn de huidige handelsbesprekingen ondoorzichtig en ondemokratisch en dienen ze de belangen van ontwikkelde landen.

Het FOEE-WIDE rapport gaat in op de uitverkoop van natuurlijke hulpbronnen onder de WTO, het belang van voedselsouvereiniteit voor gemeenschappen en de gender dimensie van handelsagenda en bioveiligheid. Maar ook bevat het een evaluatie van de Hong Kong-top vanuit sociaal en gender persepctief, en worden de onderhandelingen op gebied van landbouw, industriële goederen, diensten en milieu belicht. Tevens komen de evaluatie van tien jaar Beijing Verklaring en Platform of Action [4], de World Summit on Sustainable Development en de Millennium Development Goals van de VN aan de orde.

Noten:
[1] Betreft ingegekort persbericht.
[2] Het rapport is te vinden op: pdf-file
[3] Het “ministerie” voor handel van de Europese Commissie – de EU Directorate General for Trade – houdt op 21 en 22 maart in Brussel een conferentie genaamd “Trade Sustainability Impact Assessment Stocktaking Conference”. Maatschappelijke organisaties gaven eerder al aan dat het handelsbeleid voorbij gaat aan de door de Commissie geïnitieerde Impact Assessment Studies.
[4] Deze evaluatie vond plaats tijdens de 49e session van de Commission on the Status of Women van de VN (28 februari tm 11 maart 2005, New York).

I) Europese elite verzamelt in Brussel voor 4e European Business Summit
(door Christophe Callewaert)

Vandaag (16 maart 2006) gaat in Brussel de tweejaarlijkse European Business Summit van start. Vijftienhonderd vertegenwoordigers van Europese multinationals buigen er zich samen met politici over de nationale hervormingsprogramma’s die van Europa de meest competitieve economie van de wereld moeten maken.

De vierde European Business Summit (EBS), een organisatie van de Belgische werkgeversorganisatie VBO en de Europese koepel van werkgevers Unice, vindt niet toevallig één week voor de Europese lentetop plaats. De Europese topondernemers steken niet weg dat ze de druk willen opvoeren op de Europese leiders om de Europese economieën te hervormen. “Ondernemers die deelnemen aan de EBS kunnen hun nationale regeringen actief steunen door hun visie in meer praktische richtingen te veranderen en hen dan aan te porren om hun beloftes waar temaken,” klinkt het in een persmededeling.

Politici laten zich graag zien op de bijeenkomsten van de Unice. Op het officiële programma prijken namen als commissie-voorzitter Barroso, kanselier van Oostenrijk Schussel, de Europese commissarissen Kroes (concurrentie) en Potocnik (wetenschap) en de Belgische premier Guy Verhofstadt. Het lijstje ondernemers leest dan weer als een who’s who van de Europese elite. Bedrijven als Shell, Philips en Arcelor sturen hun CEO. Die topman van Arcelor Guy Dollé zal er oog in oog komen te staan met Lakshmi Mittal van Mittal Steel die een vijandig bod deed op Arcelor.

Alle Europese lidstaten zullen er hun nationale hervormingsplannen uit de doeken doen. De lidstaten moeten die plannen jaarlijks opstellen in het kader van de vernieuwde Lissabonstrategie die van Europa de meest competitieve economie van de wereld moet maken. Bedoeling van die plannen is om de inspanningen van de landen nauwgezetter op te volgen. Volgens Philippe de Buck, de secretaris-generaal van de Unice is het vooral belangrijk dat er eindelijk gehandeld wordt. “Het is tijd om van de diagnose over te schakelen naar de therapie.”

Naar aanleiding van de eerste European Business Summit vond één van de allereerste andersglobalistische acties op Belgisch grondgebied plaats. Die betoging was ook de allereerste actie die het toen nog prille Indymedia.be versloeg. Hoewel in kringen van andersglobalisten de kritiek te horen valt dat de Lissabonstrategie aan de basis ligt van alle maatregelen van sociale afbraak van de laatste jaren zijn er deze keer geen betogingen of acties gepland.

Wie zich nog geroepen voelt om deel te nemen, moeten we teleurstellen. Inschrijven heeft geen zin meer. De zalen in Tour en Taxis zitten vol. Alle ’toegangsticketten’ van 980 euro zijn de deur uit.

Bron: website

J) Uitgelekt: EU kiest op 22 maart voor MVO-alliantie met bedrijven
Civil Society op zijspoor bij Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
(door SOMO)

De Europese Commissie werkt in het geheim aan een alliantie met het bedrijfsleven rond Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). In een deze maand daarvoor aan te nemen EU-voorstel wordt MVO slechts gebruikt als instrument om de concurrentiepositie van Europese bedrijven te verbeteren. Het beperken van negatieve effecten van bedrijfsactiviteiten op de samenleving en het milieu verschuift hiermee naar de achtergrond. Stakeholders als vakbonden en andere maatschappelijke organisaties zijn hierover niet geconsulteerd.

Via haar Europese netwerk kreeg het MVO Platform een kopie in handen van het voorstel dat anderhalf jaar na het Europese Multi-Stakeholder Forum over MVO uitkomt en naar verwachting op 22 maart wordt aangenomen.

In het voorstel wordt gesproken over een te vormen open Europese Alliantie. Deze alliantie moet nieuwe en bestaande MVO-initiatieven stimuleren, die het concurrentievermogen en de duurzaamheid van bedrijven en de markteconomie ten goede komen. Bedrijven worden echter niet verplicht resultaten van deze initiatieven te rapporteren. MVO is hiermee verworden tot een instrument om economische groei te bewerkstelligen in plaats van een antwoord op kwesties als aansprakelijkheid, verantwoordelijkheid en duurzaamheid.

De visie van de Europese Unie op MVO, zoals die naar voren komt in het gelekte document, staat in schril contrast met die van het Multi-Stakeholder Forum over MVO, waarin onder andere gepleit werd voor een integratie van sociale en milieunormen in de implementatie van bedrijfsactiviteiten.

De verschraling van het begrip MVO komt uit de koker van Günter Verheugen, EU Commissaris voor Ondernemingen en Industrie, die met dit nieuwe plan de EU een totaal andere weg in laat slaan. Verheugen: “Oorspronkelijk zagen de plannen van de Commissie er heel anders uit. Het verantwoordelijke departement wilde zogenaamde ‘naming-and-shaming’ lijsten [van bedrijven] publiceren en een monitoring systeem opzetten voor de implementatie van MVO-normen. Ik moest dit enthousiasme voor nieuwe regelgeving een halt toeroepen.”

“Verheugen heeft het MVO-beleid gekaapt naar zijn werkgelegenheidsagenda. Dit EU-voorstel gaat niet over het verminderen van de impact van bedrijven op het milieu en sociale omstandigheden, maar over hoe bedrijven meer concurrerend en winstgevend kunnen worden.” aldus Paul de Clerck van Friends of the Earth Europe.

“Voor de totstandkoming van dit nieuwe beleid heeft Verheugen in het geheim bijeenkomsten met bedrijven georganiseerd, waar andere betrokken partijen als vakbonden en maatschappelijke organisaties van werden uitgesloten. Hiermee gooit Verheugen in feite alle tijd, geld en moeite die in het Multi-Stakeholder Forum zijn gestoken om tot een consensus tussen alle betrokken partijen te komen, overboord.” stelt Joris Oldenziel van Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO).

Als dit voorstel wordt aangenomen betekent dat een grote tegenslag voor de betrokken maatschappelijke organisaties. In het nieuwe EU-voorstel wordt voorbijgegaan aan veel van de aanbevelingen waar zij zich hard voor hebben gemaakt, zoals ketenaansprakelijkheid, verplichte rapportage en onafhankelijke verificatie.

Meer achtergrondinformatie over MVO:
– “Mondiale NGO-coalitie roept op tot strengere richtlijnen voor multinationals – OECD Watch-onderzoek: herziene OESO-richtlijnen hebben gefaald,” door SOMO/Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen van 22 september 2005 (link)
– OECD Watch: website

Bron: “Uitgelekt voorstel voor alliantie negeert maatschappelijke organisaties – EU kiest kant bedrijven bij MVO,” door SOMO/Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen van 15 maart 2006 (link). Titel gewijzigd door WTO redactie.

K) “Meeste Nederlanders negatief over liberalisering”
Peiling aan vooravond van de gemeenteverkiezingen

Dit stond eerder al als apart artikeltje op globalinfo.

L) Symposium ‘Samen werken aan gezondheid’
Ter gelegenheid van Wereldgezondheidsdag
Utrecht, 7 april 2006 (van 10 tot 12.30 uur)

Zorgpersoneel vormt het kloppende hart van een goed functionerende gezondheidszorg. Helaas hebben veel ontwikkelingslanden te maken met een schrijnend tekort aan voldoende, goed gekwalificeerde zorgverleners. De Wereldgezondheidsorganisatie spreekt zelfs van een ‘stille crisis’. Daarom vraagt zij op Wereldgezondheidsdag, 7 april aanstaande, wereldwijd aandacht voor de problemen rondom zorgpersoneel.

Wemos organiseert een minisymposium

Stichting Wemos draagt haar steentje bij en organiseert het minisymposium ‘Samen werken aan gezondheid’, met medewerking van de organisaties verenigd in de campagne Kans Op Gezondheid. Tijdens dit symposium op 7 april geven deskundigen uitleg over de oorzaken van arbeidsmigratie en de rol van internationale instellingen en overheden van rijke landen.
Daarnaast worden er korte filmfragmenten vertoond en is er een talkshow met inbreng van drs. Godelieve van Heteren (Tweede Kamerlid PvdA), medewerkers van Nederlandse ontwikkelingsorganisaties (AMREF Flying Doctors, Cordaid), ABVAKABO FNV, buitenlandse medisch studenten en zorgverleners.

Plaats: Louis Hartlooper Complex, Tolsteegbrug 1, Utrecht
Deelname: kosteloos.
Aanmelden vóór 31 maart (info@wemos.nl of 020-4352050), vermeld of u wel of niet gebruik maakt van de (gratis) lunch.
Actuele programma- en achtergrondinformatie én een routebeschrijving: http://www.wemos.nl

M) Mexico en Brussel: Protest tegen drinkwaterprivatisering
Demonstratie Brussel, 22 maart: “Ons water is niet te koop !”
(door Rob Bleijerveld)

Van 16 tm 22 maart vindt in Mexico City het Vierde Wereld Water Forum plaats, dè plek voor transnationale ondernemingen om bij regeringen te lobbyen voor de privatisering van publieke drinkwatervoorzieningen. Activisten en maatschappelijke bewegingen organiseren in de stad demonstraties, tribunalen en een tegentop. Op 20 maart voerden 40.000 mensen actie tegen het Water Forum waarbij arrestaties vielen [1].

Ook dit staat als apart artikel op globalinfo.

N) Vrouwen komen in aktie voor landbouwhervorming tijdens FAO conferentie
(door Rob Bleijerveld [1])

Ook dit staat als apart artikel op globalinfo.nl>.

O) Europees Parlement stemt in met geamendeerde dienstenrichtlijn
Brinkhorst pleit voor harde lijn
(door Roeline Knottnerus [1])

Dit artikel is van 16 februari 2006 en is te vinden op globalinfo.nl. Roeline is werkzaam voor het GATS-platform, Attac en het TNI.

Colofon
Nieuwsbrief over ontwikkelingen rondom Wereld Handels Organisatie WTO en de Europese Unie. Het is een initiatief van de Werkgroep Globalisering Delft-Den Haag. Aan dit bulletin hebben meegewerkt: St. Wemos en Rob Bleijerveld
Stuur mededelingen, copy of reacties naar:
Nieuwsbrief WTO.ZIP (en meer over globalisering) is te vinden op https://www.globalinfo.nl, op http://www.indymedia.nl en op http://www.stelling.nl/trouble
Voor een gratis email-abonnement, mail naar

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Rob Bleijerveld/WTO-zip.)