Ga naar de inhoud

WTO . ZIP (Dagelijks Cancún) 32

Nummer 32 van de dagelijkse nieuwsbrief over de WTO-conferentie. 12 september 2003.

25 min leestijd
Placeholder image

inhoud

A) Cancún: loopgraventerrein of begraafplaats?

B) Demonstranten bestormen WTO-conferentieterrein in Cancún

Herdenkingsbijeenkomst voor Zuid-Koreaanse activist.

C) Ontwikkelingslanden en EU-lidstaten zien geen been in investeringsverdrag

Het gaat de Europese handelscommissaris Pascal Lamy niet voor de wind in Cancún. Ruim 70 ontwikkelingslanden hebben donderdag geweigerd nog langer aan onderhandelingen over een investeringsverdrag deel te nemen.

D) Minister Brinkhorst gefrustreerd over gang van zaken

Tijdens een consultatie van NGO’s bij de Nederlandse delegatie in Cancún afgelopen donderdag toonde minister Brinkhorst zich erg gefrustreerd over de gang van zaken rondom landbouw.

E) Pers: Derde Wereld verenigt zich tegen rijke landen

Veel berichten vandaag in de media over de opmerkelijke coalitie van Derde Wereldlanden, die de rijke landen bij de WTO voor het blok zetten.

F) Naomi Klein over de WTO

G) Onduidelijkheid over WTO-teksten

Twee dagen na het begin van de conferentie is het nog steeds niet bekend wie de nieuwe Draft Ministerial Declaration gaat schrijven.

H) Gezondheidsorganisaties veroordelen overeenkomst over medicijnen

De TRIPS-deal is volgens gezondheidsorganisaties een 52 woorden tellend “cadeautje” in een doolhof van 3.200 woorden.

I) Acties rond de aardbol

Amsterdam, Kopenhagen, Berlijn, Bangalore, Mauritius, Richmond…

J) Acties in Cancún

* Vrouwenforum verwerpt WTO-ideologie
* Biosafety-actie tijdens WTO-conferentie
* Hongerstaking vier activisten

K) Kort nieuws:

* “Propaganda” van Greenpeace-medewerkster geconfisceerd
* Bent u al gebeld door Bush?
* Politiek café over Cancún op 18 september

A) Cancún: loopgraventerrein of begraafplaats?
(door Rob Bleijerveld)

In Cancún is men net halverwege de derde onderhandelingsdag en het wachten is op bericht over een nieuwe concepttekst van de WTO. Zo’n tekst is nodig om de laatste fase in te kunnen gaan van de onderhandelingen. Op dit moment is echter onbekend hoever de onderhandelingen gevorderd zijn. Het is onzeker of morgenochtend al een concepttekst beschikbaar zal zijn. Gezien de reacties van delegaties op de WTO-concepttekst van eind augustus en op voorstellen gedaan door EU, VS, ‘G21’ en andere lidstaten liggen de standpunten op vele gebieden nog steeds ver uiteen. Vooralsnog wordt er in enkele kranten uitgegaan het nodig zal zijn de conferentie met een dag te verlengen.

Hieronder een samenvatting van Bridges Daily nummer 3 dat de tweede onderhandelingsdag beschrijft.

De concepttekst van vrijdag zal opgesteld worden door de voorzitter van de vijf Werkgroepen. Het is bedoeling van de WTO-leiding om daarmee de stagnatie weg te nemen die opgetreden is. Net zoals bij de vorige twee concepttekst zal ook nu niet vooraf de goedkeuring van de lidstaten gevraagd worden.

Ondertussen zit de WTO-directeur Supachai de plenaire beraadslaging voor over het ‘katoensubsidie-voorstel’ van vier West en Centraal Afrikaanse staten (WCA). Donderdag was de eerste bijeenkomst hierover en vrijdag volgt de tweede.
Het inzetten van generaal-directeur Supachai is byzonder en is bedoeld om het voorstel meer ‘profiel’ te geven. De WCA-staten willen dat rijke, katoenproducerende staten (met name de VS) toezeggen de subsidies aan hun eigen producenten in 3 jaar tijd af te bouwen omdat die de wereldmarktprijzen in hebben doen storten. De productiekosten van de katoenboeren in de vier arme staten zijn daardoor hoger dan de opbrengsten. Daarom wordt er ook een schadeloosstelling geëist voor de tussenliggende periode.

Zowel de G21 als de CAIRNS-groep (beide deden voorstellen voor landbouw die sterk afwijken van de posities van VS, US en Japan) hebben de WCA benaderd om zich achter hun voorstellen te scharen, maar de WCA-staten zijn vooralsnog terughoudend. Meedoen kan immers de opheffing betekenen van de speciale behandeling die hun voorstel nu krijgt.

De VS hebben in dit verband een tegenvoorstel gedaan dat uitgaat van liberalisering van de vezel- en textielsector als geheel. Volgens een WCA woordvoerder helpt dit de boeren in het gebied echter niet in de huidige crisis. Het gevraagde bedrag is niet meer dan vijf procent van de subsidies in rijke staten en dat is nog steeds minder dan een normale fooi die men geeft in een restaurant in de VS. De WCA wil evenmin akkoord gaan met een regeling die achteraf misschien iets oplevert maar op korte termijn leidt tot hongersnood.

In de Werkgroep voor landbouw is weinig vooruitgang geboekt. Het voorstel van de G21 staat centraal in de lopende gesprekken. Er lijkt veel animo te zijn bij andere staten om aan te sluiten bij dit initiatief. Turkije is een van de twee staten die die stap al gezet heeft. NGO’s spreken van druk die EU en VS uitoefenen op regeringen uit de groep van G21 te stappen danwel er niet bij aan te sluiten. Acht leden uit de G21-groep zijn staten waarmee de VS besprekingen voert over bilaterale handelsakkoorden. Een Amerikaanse senator vroeg zich hardop af of die staten eigenlijk wel zo sterk geinteresseerd zijn in marktopening.

De EU doet ook pogingen om staten te ontmoedigen aan te sluiten bij de G21 en gebruikt daarvoor ondermeer het wapen van de ‘Speciale Producten’. Een aantal arme staten dringen bij de WTO aan op afschaffing van exportsubsidies op bepaalde producten waartegen de nationale producenten niet kunnen concurrereren. Hiermee ondergraaft de EU mogelijk het initiatief van de G21 die een subsidiesstop voor alle landbouwproducten eist.

Singapore Onderwerpen

De voorzitter van de Werkgroep voor de Singapore Onderwerpen concludeerde na een dag van praten dat enkele staten erg gekant zijn tegen het beginnen van onderhandelingen; ze willen dat de voorbereidingen doorgaan in de bestaande werkgroep in Geneve. Handelsminister Aziz van Maleisië zei dat het gaat om een groep van 70 staten. Hij veroordeelde pogingen om de top in Cancún te betitelen als een “single undertaking”. Elk onderwerp moet op zijn eigen merites beoordeeld worden. Men kan nu beter zijn energie gebruiken om een akkord te bereiken voor landbouw of diensten, aldus dhr. Aziz. De VS wordt vrijdag verwacht een reactie te geven. De EC blijft bij haar standpunt dat de onderhandelingen in Cancún moeten beginnen. Canada deed verschillende voorstellen voor tussenoplossingen, die allen impliceren dat er toich onderhandeld gaat worden en het gevaar in zich dragen dat het kader ooit uitgebreid zal worden.

De Werkgroep voor Ontwikkeling zit met het probleem dat de belangrijke (en inmiddels stokoude) voorstellen voor speciale en gediffentieerde behandeling en voor Implementatie een ondergeschoven kindje bleven in de voorbereidingen van Cancún. De rijke staten hebben er nauwelijkse serieuze aandacht voor gehad, evenmin voor onderwerpen als handel, schulden en financiën, overdracht van technologie of kleine en kwetsbare economieën.

In de Werkgroep voor niet-agrarische markttoegang komt men evenmin verder. Er is zelfs nog geen overeenstemming over de uitgangspunten van de onderhandelingen die nog moeten volgen. Wel is er aandacht voor het punt dat arme staten steeds naar voren schoven, namelijk de kwestie van de ersosie van handels-voorkeursregelingen. Dat is meteen ook een kwestbaar punt; indien EU en VS aanbieden de voorkeursregelingen uit te breiden kunnen ze bijvoorbeeld eisen dat eventuele steun van staten voor de G21 ingetrokken wordt.

De voorzitter van de Werkgroep Diverse – door sommigen de ‘begraafplaats-groep’ genoemd – deed het voorstel om zich te concentreren op slechts twee thema’s: milieu (extern waarnemerschap en eco-labelling) en intellectuele eigendomsrechten (registratie van geografische indicaties, en non-violation). Er is vooralsnog geen vooruitgang geboekt op deze gebieden. Andere thema’s (als diensten) kunnen staten volgens hem beter onderling regelen in bilateraal of plurilateraal gesprekken.
De EU, Noorwegen, Zwitserland, Oost-Europese staten, Canada en Korea drongen sterk aan op discussies over milieu. Topambtenaar van de EU, Robert Madelin, beschrijft ‘milieu’ zelfs als “prioriteit nr 2” na Landbouw. Pogingen van de EU om de agenda voor beslissingen in het Committee on Trade and Environment (CTE) te ‘versnellen’ en om ‘extern’ waarnemerschap in de CTE te introduceren liepen spaak. Met name Brazilië, India en Arabische staten zijn tegen omdat ze niet willen dat daarmee vooruitgelopen wordt op de diskussie over de relatie tussen WTO en MEA’s (Multilaterale Milieu Akkoorden).

Bron:
Bridges Daily Update on the Fifth Ministerial Conference – Issue 3
12 September, 2003

Meer info over de onderhandelingen en over de trukendoos van EU en VS in artikelen van Third World Network. Te vinden op: website twn

TWN CANCUN NEWS UPDATE
* Cancun News Update – 11 September [MS-Word doc]
* Cancun News Update – 10 September [MS-Word doc]
* Developing countries prepare for agriculture battle at Cancún
* Cancun ministerial starts in shadow of protests and an untransparent process
* Brazil upbeat on agriculture outcome, ACP group confirm their stand on Singapore issues

B) Demonstranten bestormen WTO-conferentieterrein in Cancún
(door Rob Bleijerveld)

Ondanks voorzorgsmaatregelen konden leden van niet-gouvernementele organisaties vandaag het terrein in Cancún bestormen waar het conferentiecentrum gevestigd is van de Wereld Handels Organisatie. Dat dwong de multilaterale organisatie om met onmiddellijke ingang elke vertegenwoordiger van NGO’s de toegang tot het terrein te ontzeggen. Dit betekent dat leden van NGO’s niet meer de persbijeenkomsten kunnen bijwonen van WTO en delegaties.

Ongeveer 50 NGO-vertegenwoordigers met zwarte band en borden hielden desondanks vanmiddag vlak bij het conferentiecentrum van de WTO een vreedzame herdenkingsbijeenkomst voor de Zuidkoreaanse activist Kyung Hai Lee die in Cancún zelfmoord pleegde. De herdenking werd gevolgd door een persconferentie waarin de liberalisering van de landbouw- en dienstensectoren werd aangeklaagd.

Eerder die dag riepen een aantal activisten leuzen tijdens een persconferentie van de Amerikaanse handelsdelegatie, waarna de WTO-leiding hen een entreeverbod oplegde. Desondanks lijkt het niet uitgesloten dat er protesten gehouden zullen worden in het conferentiecentrum zelf.

bron: Business Standard, India
door Sidhartha (Cancun) September 13, 2003
(18 uur 12 september NL tijd)

C) Ontwikkelingslanden en EU-lidstaten zien geen been in
investeringsverdrag (door Richard de Boer)

Het gaat de Europese handelscommissaris Pascal Lamy niet voor de wind in Cancún. De Financial Times van vandaag (12 september) meldt dat ruim 70 ontwikkelingslanden afgelopen donderdag geweigerd hebben nog langer aan onderhandelingen over een investeringsverdrag deel te nemen. Hiermee wordt een nieuw front geopend in de WTO-onderhandelingen; op landbouwgebied hadden 21 ontwikkelingslanden (G21) al een voorstel gedaan om de exportsubsidies en overheidssteun aan boeren in rijke landen af te laten schaffen.

Daarnaast hebben volgens de voedselorganisatie ActionAid de EU-lidstaten Zweden, België, Nederland en Ierland verklaard dat zij onderhandelingen over een investeringsverdrag in Cancún niet als prioriteit zien. De Europese Commissie onder leiding van handelscommissaris Lamy zegt een investeringsverdrag juist wel als topprioriteit te zien. Zonder deze ruggesteun wordt de commissie verder in een isolement gebracht. Dit verdrag is één van de vier ‘new issues’ die de commissie al vele jaren tevergeefs door de WTO-onderhandelingen probeert heen te jassen. In het verleden heeft Lamy beweerd dat de meeste ontwikkelingslanden een onderhandelingsronde over de ‘new issues’ steunden, ook al spraken handelsministers uit ontwikkelingslanden zich in de afgelopen maanden meermalen hiertegen uit.

“We zullen niet instemmen met de start van de onderhandelingen op deze top”, zegt de Maleisische handelsminister Rafidah Aziz in de Financial Times. “We zullen de vergadering vragen om de new issues terug te sturen naar Genève voor verdere opheldering.” Een woordvoerster van de Europese Commissie zegt dat de EU zal blijven volhouden om onderhandelingen over de ‘new issues’ (ook wel ‘Singapore issues’ genoemd) te laten beginnen in Cancún.

“Dit is niet de plaats en de tijd om onderhandelingen te beginnen, punt uit”, aldus Rafidah Aziz. Volgens haar menen veel ontwikkelingslanden te weinig capaciteiten te hebben om nog meer WTO-verplichtingen aan te gaan en twijfelen zij aan het veronderstelde voordeel dat zij aan een investeringsverdrag zouden hebben. Dat is roet in het eten van Lamy; vooruitgang op het gebied van de ‘new issues’ is cruciaal voor de bereidheid van de EU om concessies te doen bij de landbouwonderhandelingen.

Vandaag heeft de Europese Unie een document vrijgegeven waarin de Indiase industriefederatie Confederation of Indian Industries (CII) tezamen met Nederlandse en Duitse industriefederaties het investeringsverdrag een warm hart toedraagt. “Het is een middel om directe buitenlandse investeringen en dus ontwikkeling te stimuleren”, aldus de verklaring. Dit heeft tot controverse geleid in India, één van de landen die zich in Cancún tegen het verdrag heeft uitgesproken. CII heeft daarop onmiddellijk een nieuwe verklaring uitgegeven waarin het zegt selectief geciteerd te zijn door de EU en op geen enkele manier het opstarten van onderhandelingen over een investeringsverdrag wil steunen. Dit meldt het Indiase dagblad Express India. zie hier
Voor het FT-artikel zie hier en het persbericht ‘EU splits in face of call to drop new issues from Cancún’ van ActionAid hier

D) Minister Brinkhorst gefrustreerd over gang van zaken

Tijdens een consultatie van NGO’s bij de Nederlandse delegatie in Cancún afgelopen donderdag toonde minister Brinkhorst zich erg gefrustreerd over de gang van zaken rondom landbouw. De G21, de groep landen die een alternatieve tekst heeft voorgesteld, wil niets doen totdat er vooruitgang wordt geboekt op landbouwgebied.

Brinkhorst was niet erg onder de indruk van de verklaring van de verklaring van 70 ontwikkelingslanden tegen de ‘new issues’. Hij blijft voorstander van het lanceren van onderhandelingen, om te voorkomen dat ontwikkelingslanden dezelfde fouten maken als ontwikkelde landen hebben gedaan.

Hij toonde vooral onbegrip over het feit dat Nederlandse NGO’s tegen een investeringsverdrag zijn. Ambtenaar Van Rijssen noemde nog dat de impuls om tot een investeringsverdrag te komen dezelfde is als na de Tweede Wereldoorlog. (bron: Anne van Schaik)

E) Pers: Derde Wereld verenigt zich tegen rijke landen
(door Kees Stad)

Veel berichten vandaag in de media over de opmerkelijke coalitie van Derde Wereldlanden, die de rijke landen bij de WTO voor het blok zetten. Onder leiding van India, China en Brazilie is de Groep van 21 (G21) ontstaan, die van de VS en EU eist dat ze verregaande maatregelen treffen om bescherming van de eigen landbouwsector af te breken. De aanhang van de groep groeit en zou nu al meer dan de helft van de wereldbevolking omvatten. Bij de WTO-onderhandellingen eisen ze dat de EU en de VS verder gaan dan hun gemeenschappelijke aanbod dat ze vlak voor begin van de WTO-conferentie deden. Bovendien weigeren ze tegelijkertijd hun eigen markt geheel open te gooien.

Spil in de onderhandelingen zijn suiker en katoen. De suikerproductie is vooral een Europese aangelegenheid. Volgens het Financieel Dagblad (12 september) “is de EU gezwicht voor toenemende druk uit de rest van de wereld om een eind te maken aan haar suikerregime”. Het besluit zou binnen de EU op 23 september voorgesteld worden als de landbouwraad bijeenkomt. Volgens het FD zou de afbraak van het EU-steunregime in Nederland zo’n 16.000 bedrijven treffen die suikerbieten telen. De suikersector zou jaarlijks een miljard euro aan de Nederlandse economie bijdragen.

EU-landbouwcommissaris Fischler zou volgens de Financial Times de garantieprijs voor suiker omlaag willen brengen van 632 dollar per ton naar 450 dollar. De prijs op de wereldmarkt bedraagt tussen de 80 en 200 dollar.

Katoen is vooral een zaak van de VS. Vier Afrikaanse landen (Burkina Faso, Mali, Tsjaad en Benin) hebben nu aangedrongen op versnelde afschaffing van de westerse katoensubsidies, die in de VS alleen al 3,9 mrd bedragen. Voor de vier Afrikaanse landen vormt katoen 10 procent van het bruto binnenlands produkt en 40% van het inkomen uit uitvoer. Ze zouden veel meer aan de westerse markt kunnen leveren als die markt niet zo afgeschermd werd. In bijna alle serieuze kranten wordt de ongelijke verhoudingen op de katoenmarkt uitgemeten.

Ook het NRC bericht uitvoerig over de katoenkwestie. Verder valt in die krant te lezen dat de Nederlandse delegatieleider Brinkhorst het “zorgelijk” vindt dat de onderhandelingen over landbouw nog steeds niet echt begonnen zijn. Opmerkelijk is dat de Volkskrant ook vandaag weer de WTO-conferentie volledig aan zich voorbij laat gaan.

Britse media berichten over het door de NGO Action Aid uitgebrachte bericht dat de VS ondertussen trucs uit de kast halen om te proberen landen weg te trekken bij het Derde Wereldblok. Volgens een artikel op de BBC-website – Rich and Poor Clash over Farm Aid “beschuldigt Action Aid de delegatie van de VS ervan arme landen onder druk te zetten om de Groep van 21 te verlaten”. Er zou zelfs omkoping in het spel zijn; de Amerikaanse delegatieleider Robert Zoellick zou de Midden-Amerikaanse landen Guatemala, El Salvador en Costa Rica betere handelsvoorwaarden aangeboden hebben als ze de G21 zouden verlaten. Volgens een woordvoerder van de Amerikaanse delegatie is de beschuldiging “belachelijk en ongegrond”. Het persbericht van Action Aid kan hier gelezen worden

F) Naomi Klein over de WTO
(door Kees Stad)

De journaliste Naomi Klein heeft een van haar spraakmakende artikelen geschreven over de WTO-conferentie. Het stuk verscheen in The Guardian en The Nation en is hier te vinden

In het stuk beschrijft Klein acties tegen privatisering van water in Zuid-Afrika. Geprivatiseerde waterbedrijven proberen daar watermeters in huizen te installeren die alleen leveren als de rekening vooruit betaald is. Wie niet kan betalen zit zonder drinkwater, maar activisten verzetten zich tegen de installering van de meters en zeven van hen werden daarbij gearresteerd. Klein plaatst deze lokale acties in het kader van de lopende WTO-onderhandelingen waar activisten dit soort privatiseringsschema’s aan de wortel proberen aan te pakken. Ze beschrijft hoe activisten als Rachel Corrie, die in Palestina om het leven kwam toen ze een Israelische bulldozer probeerde tegen te houden, dat soort verbanden begrepen hebben en er wat tegen proberen te doen. En gaat vervolgens terloops over naar het feit dat de neoliberale ellende begon met de coup in Chili, precies dertig jaar geleden.

Ze haalt een brief aan die de afgezette en gevluchte minister van Buitenlandse Zaken van Chili, Orlando Lettelier schreef in 1976. Hij was toonde zich verbitterd over een internationale gemeenschap die het verband niet zag tussen militaire operaties en economisch geweld. “The greatest enemies of terror never lose sight of the economic interests served by violence, or the violence of capitalism itself. Letelier understood that. So did Rachel Corrie. As our movements converge in Cancún, so must we.”

G) Onduidelijkheid over WTO-teksten

Sinds het alternatieve voorstel van de G21 en een andere groep ontwikkelingslanden is het niet duidelijk over welke landbouwtekst onderhandeld moet worden. De verwachting is dat vrijdag weer een nieuwe tekst wordt opgesteld. Het is eveneens niet duidelijk wie de volgende Draft Ministerial Declaration schrijft en wanneer deze klaar is. Dit is erg zorgwekkend, zeker gezien het feit dat er al twee dagen voorbij zijn.

Ondertussen lijkt het er niet op dat het proces democratischer is geworden. Alle landen kunnen nu input geven bij de voorzitters van de werkgroepen, maar problematisch is dat de voorzitter vervolgens vertrekt zonder te proberen om tot overeenstemming te komen. Pettigrew (voorzitter van de werkgroep over de ‘new issues’) heeft zelfs een telefoonnummer achtergelaten zodat landen hem kunnen bellen als ze een afspraak willen.

De WTO-onderhandelingen vinden plaats in vijf werkgroepen; ‘landbouw’ (voorzitter George Yeo Yong-Bon uit Singapore), ‘non-agricultural market access’ (Henry Tang Ting-yen uit Hong Kong), ‘ontwikkeling’ (Mukhisa Kituyi uit Kenia), de ‘new issues’ (Pierre Pettigrew uit Canada) en ‘diverse onderwerpen’ (Clement Rohee uit Guyana). Deze laatste werkgroep is een soort restgroep waar nu vooral wordt gesproken over milieu, eco-labelling en geografische indicaties (TRIPS). (bron: Anne van Schaik)

H) Gezondheidsorganisaties veroordelen overeenkomst over medicijnen

In een gezamenlijke verklaring van NGO’s wereldwijd, waaronder Artsen zonder Grenzen, OXFAM International, Third World Network, AIDS Treatment Group, Women in Development en People’s Health Movement, wordt de WTO-overeenkomst over TRIPS en volksgezondheid (van 30 augustus jl.) veroordeeld. Met de overeenkomst over de export van goedkope generische medicijnen blijft nog te veel onduidelijkheid over.

Zo legt de WTO veel beperkingen op aan fabrikanten van generische medicijnen en opnieuw wordt er onzekerheid gecreëerd met de woorden dat dit ‘geen instrument mag zijn om industriële of commerciële doelen na te streven’. De Verenigde Staten blijft ruim spel houden om vergunningen en productie van goedkope medicijnen in ontwikkelingslanden tegen te houden. De TRIPS-deal, die door de WTO gepresenteerd wordt als een historische overeenkomst en een ‘geschenk aan de armen’, is volgens de gezondheidsorganisaties een 52 woorden tellend “cadeautje” verpakt in een doolhof van 3.200 woorden, bedoeld om de wereldwijde toegang tot medicijnen te ondermijnen.

I) Acties rond de aardbol
(door Robin van Stokrom, Kees Stad en Rob Bleijerveld)

Privatise What we Can

* WTO-activisten die de kriebels kregen in Amsterdam zijn in de regen naar een marmeren gebouw getogen van boekhoudmultinational PriceWaterhouseCoopers. Ze bevestigden twee spandoeken aan de gevel waarin het logo van PWC veranderd was in Privatise What we Can. In plaats van dankbaarheid te betonen voor de gratis modernisering van het logo, vloog een overspannen beveiligingsbeambte van het bedrijf de activisten aan en werd de politie gebeld. Foto’s en een persverklaring over de achtergronden van PWC zijn te vinden op indymedia
PriceWaterhouseCoopers is een van de meest agressieve bedrijven die lobbyen voor het GATS-verdrag (over liberalisering van de handel in diensten) en voor uitbreiding van de WTO met een investeringsverdrag. Alleen in Nederland hebben ze al 16 kantoren en internationaal is het bedrijf in zo’n 150 landen gevestigd. Dat is dus meer dan de WTO leden heeft.

* In Kopenhagen, Denemarken, heeft een groep activisten de ingang van “Danks Industri”, de Deense werkgeversorganisatie, een tijdje geblokkeerd. Ze ketenden zich aan de ingang vast hingen en spandoeken met daarop “Free Trade Kills” op. Met de actie “verzetten we ons tegen de invloed van het bedrijfsleven op WTO-politiek en het investeringsverdrag in de WTO waar de Europese bedrijven voor lobbyen”,
verklaarde een van de activisten.
zie hier verslag en foto’s

* Protesten in Duitsland

Uit protest tegen de WTO hebben activisten van een ATTAC-studentengroep 9 september in Berlijn een occassion van Volkswagen bezet. Later die dag werd de Posdamerstraat bezet door ongeveer 60 activisten. De activisten eisten ook dat Volkswagen land doneert aan de Braziliaanse boeren zonder land en huis, die tussen mei en juli 2003 een ongebruikt stuk land van Volkswagen hadden gekraakt. Dit stuk land was in de jaren zeventig door de militaire dictatuur in Brazilië aan het bedrijf geschonken en ligt al meer dan tien jaar braak. Miljoenen mensen in Brazilië zijn dakloos en of wonen in sloppenwijken. Met dit soort kraakacties proberen ze aan nieuwe grond te komen waar ze kunnen wonen.
foto’s en verslag

* Monsanto-laboratorium vernietigd in India

Boeren uit Bangalore, India, van de KRRS boerenbeweging hebben vrijdag 12 september een onderzoekscentrum van biotechnologisch bedrijf Monsanto uit de VS vernietigd. De actie stond al langer op de agenda van de boeren, maar werd speciaal uitgevoerd om samen te vallen met de WTO conferentie in Cancún. Dertig boeren zijn gearresteerd. Maar Monsanto verklaarde dat veel planten verloren zijn gegaan. Het betreft hier een laboratorium voor genetische manipulatie van katoenplanten.
zie voor verslag hier

* Succesvolle eerste actie in Mauritius

Meer dan vijfhonderd activisten, arbeiders en vrouwen hebben woensdag in Port-Louis, Mauritius (een oud-kolonie van Nederland ten oosten van Madagaskar), geprotesteerd tegen de WTO. Ze hebben een brief afgeleverd aan de minister van internationale handel als waarschuwing om niet te bezuinigen op pensioenrechten. In de mars waren vooral veel vrouwen die zojuist hun ontslag hadden gekregen bij een textielfabriek. De fabriek stond in een zogenoemde “Export Processing Zone” en kreeg extra voordelen van de staat. De ontslagen vrouwen zijn al hun inkomen kwijt en eisen een vergoeding als compensatie. “Vrijhandelzone-arbeiders moeten de lasten dragen voor kapitalistische globalisering terwijl de bazen van de fabrieken miljoenen krijgen”, stond in een brief die de vrouwen afgaven aan de minister. Het was de eerste anti-WTO demonstratie in het land. De mars kreeg veel aandacht van de nationale pers. Verslag: op indymedia Zuid-Afrika

* San Francisco ziet directe actie tegen WTO

Activisten in Richmond, San Francisco (VS), hebben dinsdag 8 september de ingang van een olie-raffinaderij van Chevron-Texaco geblokkeerd na een demonstratie tegen de WTO en in solidariteit met de protesten in Cancún. Hoewel veel politie aanwezig was tijdens de demonstratie en zelfs brandweer paraat stond tijdens de aangekondige actie, wisten 22 activisten zich vast te ketenen en de raffinaderij te blokkeren. De actie richtte zich tevens op de oorlog in Irak. verslag en foto’s

* 300 Australische demonstranten betuigen steun aan mede-activisten Cancún

Vrijdagnacht (Australische tijd) hielden 300 demonstranten een manifestatie en demonstratie in de Australische stad Melbourne. Volgens mw. Crawford, spreekster op de manifestatie, staat de WTO voor globalisering van ondernemingen en voor oorlog. De WTO geeft niets om souvereiniteit van ‘ontwikkelingslanden’ en de nood waarin de armen verkeren. Verder spreken de acties van het Amerikaanse leger in Irak voor zichzelf. Al voor de eerste bommen vielen, hadden Amerikaanse bedrijven contracten en waren de voorbereidingen voor de privatisering van het drinkwatersysteem al getroffen. Voor de oorlog had Irak een gezondheidszorgsysteem dat goed functioneerde maar dat nu in puin ligt.

* Wereldwijde acties zaterdag 13 september

Zaterdag zullen tienduizend activisten in Cancún protesteren tegen de WTO-top. Maar niet alleen in Cancún zijn er protesten. In India zullen duizenden boeren en arbeiders samenkomen om tegen de WTO en onder andere voor voedselsoevereiniteit protesteren. In de VS zijn in ruim dertig steden protesten. In Australië zijn in vijf steden acties en ook in Canada, Afrika en Europa zijn er talloze acties.Een oproep voor de internationale actiedag is hier te vinden
Een overzicht van acties is onder meer te vinden op
deze plek

J) Acties in Cancún
(door Robin van Stokrom en Richard de Boer)

* Vrouwenforum verwerpt WTO-ideologie

Tijdens de eerste dag van het vrouwenforum in Cancún, onderdeel van het Peoples’ Forum on Alternatives, werd door ruim tweehonderd vrouwen, vertegenwoordigers van dertig maatschappelijke organisaties een resolutie aangenomen die alle WTO-afspraken verwerpt over landbouw, commercie en patenten. Ze stellen dat er een agenda moet komen die ontwikkeling centraal stelt en die vrouwen niet blootstelt aan de gevolgen van verdere economisering en liberalisering van de maatschappij. De WTO-akkoorden en de overige vrijhandelakkoorden leiden met name ertoe dat vrouwen lager betaald krijgen dan mannen en dat zij steeds meer afhankelijk worden gemaakt van grotere bedrijven. Dit blijkt onder meer uit de huidige praktijken in Mexico. De toenemende concurrentie in de landbouw zorgt ervoor dat vrouwen steeds meer noodgedwongen het boerenbestaan moeten verlaten en elkaar beconcurreren voor zeer laagbetaalde banen in industrie in steden.

* Biosafety-actie tijdens WTO-conferentie

Greenpeace en FoodFirst-activisten hebben donderdag 11 september een persconferentie in het Convention Centre in Cancún van de VS-delegatie verstoord, uit protest tegen haar biotech-beleid. De VS verwerpen het Cartagena Biosafety Protocol, een belangrijk milieuverdrag dat die dag in werking trad. Een activist van GreenPeace las een verklaring voor en verliet daarop zonder problemen de zaal. Vrouwelijke activisten van FoodFirst stonden daarop ook op en riepen: “WTO kills farmers”. Een aantal journalisten kon de actie niet waarderen en riepen hardop dat de activisten verwijderd moesten worden. Andere journalisten riepen daarop weer dat de activisten moesten blijven, die daarop weer gingen zitten. Sinds dit voorval is het NGO’s verboden om aan persconferenties deel te nemen. NGO briefings worden voortaan gegeven in het Fiesta Americana Coral Beach Hotel.
Het Biosafety Protocol biedt staten de mogelijkheid om consumenten en hun boeren te beschermen tegen genetisch gemanipuleerd voedsel en zaden. Maar de VS ontkent dit recht o.m. aan Mexico, waardoor de goedkope genetisch gemanipuleerde maïs uit de VS de Mexicaanse markten binnentreden en lokale producenten kapot maken. Zeshonderd boeren geven het boerenbestaan op per dag, en vertrekken naar de stad, zei Greenpeace tijdens de persconferentie. De verhouding tussen het Biosafety Protocol en de WTO is onduidelijk; de regels van de WTO-handelsakkoorden en die van het protocol zijn niet op elkaar afgestemd. De VS eisen dat WTO-akkoorden voorrang hebben. Vrijdagochtend blokkeerden activisten van Greenpeace een schip met maïs uit de VS bestemd voor Mexico.
Audio-opnames van het gebeuren: vind je hier
Blokkade van het schip (+audio)
hier

* Hongerstaking vier activisten
Vier activisten zijn vrijdagmiddag (lokale tijd Cancún) een hongerstaking begonnen uit protest tegen het WTO-beleid en eisen dat de Mexicaanse WTO-delegatie zich terugtrekt uit de conferentie en zeven gearresteerde studenten worden vrijgelaten.

K) Kort nieuws

* “Propaganda” van Greenpeace-medewerkster geconfisceerd
Een medewerkster van Greenpeace ondervond aan den lijve dat het verspreiden van informatie in Cancún momenteel illegaal is. Ruth Ramos werd in de hotelzone van Cancún (waar de WTO-onderhandelingen plaatsvinden) tegengehouden door politieagenten die haar tas doorzochten en haar gezicht met een videocamera filmden. Vervolgens werd de Greenpeace-folder “How does the WTO affect you, and why should you care about it?” in beslag genomen met het argument dat het verspreiden van propaganda niet wordt toegestaan in de hotelzone. Zie haar verslag op Cancun indy

* Bent u al gebeld door Bush?

De Mexicaanse NGO’s hebben een bijeenkomst gehad met de Mexicaanse voorzitter van de conferentie Derbez. Toen zij hem vertelden dat de Amerikaanse president Bush verschillende G21-landen aan het bellen was om druk uit te oefenen, was zijn eerste reactie een verontwaardigde: “Maar president Fox van Mexico is helemaal niet gebeld!”

* Politiek café over Cancún op 18 september

De Novib, Consumentenbond en Wemos organiseren op 18 september a.s. een politiek café in Den Haag over de Nederlandse delegatie in Cancún. Met een aantal Kamerleden die naar Cancún zijn geweest, vertegenwoordigers van NGO’s en thuisblijvers zullen de ervaringen tijdens de top in Cancún worden geëvalueerd. Op donderdag 18 september om 19.30 uur in Café Dudok aan de Hofweg 1a in Den Haag. Meer info zie website wemos

colofon
Nieuwsbrief over ontwikkelingen rondom Wereld Handels Organisatie. WTO. Deze dagelijkse uitgave is een initiatief van de Werkgroep Globalisering Delft-Den Haag en XminY Solidariteitsfonds. De Cancun-uitgaves van WTO.ZIP zijn mogelijk gemaakt door steun van het NCDO.
Aan dit bulletin hebben meegewerkt: Rob Bleijerveld, Kees Stad, Richard de Boer, Anne van Schaik en Robin van Stokrom. Stuur mededelingen, copy of reacties naar:
WTO.ZIP-Dagelijks Cancún en meer over globalisering is te vinden op < link https://www.globalinfo.nl https://www.globalinfo.nl> en http://www.indymedia.nl
Voor gratis email-abonnement, mail naar