Ecuador in opstand tegen vrijhandelsverdrag

Over het vrijhandelsverdrag dat Ecuador samen met een aantal andere landen uit de Andes-regio wil sluiten, wordt deze week onderhandeld in Washington. Indymedia Ecuador volgt de ontwikkelingen nauwgezet (link) maar de meeste berichtgeving is daar in het Spaans. Zie ook (Spaans): clajadep

De demonstranten worden hard aangepakt door politie en leger. Sinds dinsdag 21 maart is door president Alfredo Palacio de noodstoestand afgekondigd in vijf provincies in het land (waaronder de hoofdstad Quito). Volgens de noodtoestand zijn openbare bijeenkomsten verboden en ook is er een avondklok. Er zijn vele gewonden en arrestanten. Op sommige plekken heeft het leger wegen vrijgemaakt door betogers te verjagen en barricades te verwijderen.

Momenteel trekken veel indianen op naar de hoofdstad Quito.

De onderhandelingen over het vrijhandelsakkoord worden op 23 maart in Washington hervat voor een naar verwachting laatste ronde, zodat het verdrag in april rond kan zijn. Buurlanden Peru en Colombia hebben al getekend.

President Palacio kwam in mei 2005 aan de macht nadat de gekozen president Рvoormalig militair en coupleider die op de sympathie van de indianen had kunnen rekenen en met hun steun de verkiezingen had gewonnen Рdoor het parlement werd afgezet nadat er een hevige protestgolf in het land was geweest. Guti̩rrez had niets gedaan om de armoede in het land te bestrijden, en ook Palacio lijkt op dat gebied niets bereikt te hebben. Al in augustus 2005 waren er grote protesten in het land om te eisen dat de opbrengsten van de olie-exploitatie het land ten goede zouden komen. De olieproductie kwam door de protesten geheel tot stilstand en ook toen werd in twee provincies de noodtoestand afgekondigd.

Zie ook: bericht BBC
De protesten worden georganiseerd door de inheemse organisaties CONAIE en Ecuarunari en andere organisaties en vakbonden.
Zie over het vrijhandelsverdrag: bilaterals.org
Zie ook Indy-Duitsland

Hieronder de vertaling van een artikel dat vanuit Ecuador werd opgestuurd:

Een kritische toestand
President en inheemse bevolking botsen over vrijhandelsakkoord met VS
Door Gerard Coffey

Toen hij nog vice-president was heeft Alfredo Palacio waarschijnlijk nooit gedacht dat hij ooit nog zelf in het presidentiële paleis zou zitten. In mei vorig jaar aangesteld nadat president Lucio Gutiérrez abrupt de benen nam, is het ook aannemelijk dat hij nooit voorzien kon hebben hoe weinig hij zou bereiken in de 18 maanden die hem ten deel vielen.

De grondwettelijke hervormingen die bedoeld waren om de regeerperiode van deze arts te kenmerken, hebben niets opgeleverd. Zijn voornaamste voorstel, een referendum om een grondwetgevende vergadering te vormen, was populair maar liep vast in het mulle zand en de goedverankerde belangen van het Congres, dat misschien wel de enige instelling in het land is met nog minder prestige dan Palacio zelf. Beschouwd als zwak en slecht voorbereid, zwalkte het steunpercentage voor de president rond de 13 procent.

Ter verdediging kan aangevoerd worden dat zijn handen vanaf het begin gebonden waren. De ambassade van de VS weigerde om zijn inderhaast gevormde regering te erkennen totdat er ‘besprekingen’ zouden zijn geweest. Alsof hij meeriep met de in Latijns Amerika zo populaire leus ‘laat ze allemaal oprotten’, is Palacio’s grootste kunststuk geweest om meer ministers naar huis te sturen dan iemand voor mogelijk had gehouden. Als de hoeveelheid wisselingen in het kabinet een indicatie is voor de stabiliteit van een regering, dan moet deze regering al gelden als een van de meest wankele in de geschiedenis.

Maar er bestaat een kans dat de onfortuinlijke Palacio als wat anders dan een nietsnut de geschiedenis in zal gaan. De onderhandelingen met de VS over een vrijhandelszone, die begonnen onder Gutiérrez, nader onder zijn leiding het einde. De regeringen van Colombia en Peru, de twee andere Andes-landen die samen met Ecuador een soort ongeorganiseerd onderhandelingsteam vormden, hebben hun onderhandelingen al afgesloten waarmee ze Ecuador alleen het laatste stukje laten afleggen. De nieuwste, en waarschijnlijk laatste, ronde staat gepland om op 23 maart te beginnen, maar er bestaat ernstige twijfel over diens levensvatbaarheid.

Als kind van de mislukte Free Trade Area of the Americas (FTAA) is het verdrag met de drie Andes-landen vanaf het begin omstreden geweest. Met weinig technisch vermogen om te onderhandelen en economisch gezien volstrekt de mindere van de grote noorderbuur, waren de mogelijkheden voor een gelijkwaardige discussie altijd ver verwijderd. In het geval van Ecuador, een hoofdzakelijk boeren-land met de kleinste bevolking en economie, was er bijzondere zorg om het lot van de miljoenen kleine boeren als de economie opengesteld zou worden voor gesubsidieerde producten uit de VS.

Veel van de boeren maken deel uit van de inheemse bevolkingsgroep van het land, wiens culturele loyaliteit en politieke invloed op landelijk niveau vertegenwoordigd wordt door de Confederatie van Inheemse Volkeren van Ecuador, CONAIE. In 1986 opgericht is de organisatie een belangrijke speler geweest in de afgelopen 15 jaar, al is zijn ster de laatste tijd wat gedimd. Een serie interne conflicten, slecht presteren van de politieke tak, Pachakutik, en mislukte pogingen om de massamobilisaties van de jaren ’90 te herhalen hebben geleid tot verlies aan prestige en geloofwaardigheid.

Maar net als voor president Palacio zal de strijd over het vrijhandelsverdrag met de VS ook voor CONAIE bepalend zijn. Onder Luis Macas, een van de grondleggers en meest populaire leiders, is de inheemse beweging weer grond aan het winnen. Haar verzet tegen het verdrag en vermogen om de basis te mobiliseren, plaatste haar voorop bij het eisen dat de onderhandelingen gestaakt zouden worden. Daarmee kwam de organisatie ook op ramkoers te liggen ten opzichte van Palacio, diens regering en de Amerikaanse Ambassade.

De positie van CONAIE is duidelijk, wat meer is dan gezegd kan worden van de president. Zoals verwacht kon worden van een leider zonder duidelijke steun, behalve misschien van de ambassade, en zonder echt mandaat, zwalkt Palacio. Zijn antwoord op de wegblokkades van afgelopen week was een aantal tv-reclamefilmpjes die benadrukken dat het verdrag nog niet afgesloten is en dat alleen zal worden ‘als die alle Ecuadoreanen ten goede komt’. Dat heeft niemand overtuigd.

De zaak zal deze week op de spits gedreven worden. CONAIE heeft beloofd dat het de activiteiten om de onderhandelingen te blokkeren, op zal voeren en bereidt een symbolische ‘bezetting’ van de hoofdstad Quito voor. De regering heeft met machtsvertoon geantwoord. Volgens de laatste persverklaring van CONAIE zijn zo’n dertig mensen ernstig gewond geraakt bij botsingen met politie en leger. Maar macht heeft zijn grenzen en de tijd en de publieke opinie zijn waarschijnlijk op handen van de inheemse bevolking.

Wat ook het resultaat zal zijn, CONAIE wint weer terrein terug. Wat Palacio betreft, die kan twee dingen doen. Hij kan herinnerd worden als repressief, of als een president die positief reageerde op de eisen van de meerderheid en die zich verzet heeft tegen de VS. Maar het zou goed kunnen dat hij beide zal proberen te vermijden.

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Globalinfo/Gerard Coffey.)