Ga naar de inhoud

De slag om de pensioenen in de Verenigde Staten

De guerrilla-oorlog is begonnen in de VS, waar het gaat om de meningsvorming over privatisering van het penioenstelsel. Gelukkig is er PR Watch om de vuilste streken van de zakenlobby te registreren.

4 min leestijd
Placeholder image

Een van de toonaangevende progressieve columnisten in de VS, New York Times’ Paul Krugman, gooide in februari de knuppel in het hoenderhok door te schrijven hoe er een geoliede conservatieve smeercampagne gelanceerd was tegen de Amerikaanse coalitie van ouderenorganisaties AARP. Deze verzet zich namelijk tegen plannen om het pensioenstelsel drastisch te hervormen en te privatiseren. Krugman baseerde zich wederom deels op het onthullende nieuwste boek van Thomas Frank, “What’s The Matter with Kansas” (zie voor een interview met Frank over een van zijn vorige boeken (“One Market Under God”): hier op globalinfo). In dat boek onderzoekt Frank hoe de bevolking van Kansas de laatste tijd steevast politici steunt die beleid maken dat vierkant tegen hun belangen ingaat. PR-operaties en smeercampagnes blijkt een van de voornaamste geheime wapens van rechts te zijn.

Dergelijke wapens werken alleen als ze niet teveel aan het daglicht blootgesteld worden. Vandaar dat datzelfde rechts furieus reageerde op de aanhoudende columns van Krugman in de (onder opinie- en beleidsmakers best belangrijke) krant New York Times. Hij nam even de plaats in van Michael Moore, die tot dan toe de populairste schietschijf van de conservatieve brulboeien was. Na zijn column over Frank op 25 februari ging Krugman namelijk door met schrijven over de privatisering van het pensioenstelsel. Zie voor zijn verzamelde columns hier op de website van NYT.

De kritische organisatie PR watch, die bewustzijnscampagnes van politiek en bedrijfsleven in de VS in de gaten houdt, heeft een overzicht gemaakt van de slag om de pensioenen Exposing the Echo Chamber Behind Social Security Privatisation waarin goed beschreven wordt wat er aan de hand is. Dat laatste te doorzien is voor de doorsnee kiezer/lezer in de VS al een bijna onmogelijke klus. De strijd om de sociale zekerheid is door de politieke campagnes beland in een “spiegelpaleis vol echozalen”. Als je de regering Bush mag geloven, zijn de maatregelen juist nodig om het pensioenstelsel van de ondergang te redden. Net als hun collega’s in Nederland, stellen de neo-liberalen het daar ook voor alsof je er persoonlijk op vooruit gaat omdat je ‘meer keuze’ hebt. ‘Personal Retirement Accounts’ wordt het geprivatiseerde model genoemd. En dan zijn er ook nog merkwaardige pro-privatiseringsorganisaties opgericht als de “Alliance for Worker Retirement Security”. Die presenteert zich als een belangenorganisatie van pensionerende arbeiders, maar is feitelijk opgericht door de ondernemersbond National Association of Manufacturors. En dat is maar een van de vele.

Om dergelijke schaduworganisaties en hun oprichters en de leidende personen daarbinnen te kunnen doorzien, heeft het Centre for Media and Democracy, die ook al PR Watch onder haar hoede heeft, het project Source Watch in het leven geroepen. Het biedt een bron van informatie over verborgen lobbygroepen die van onschatbare waarde is.

PR Watch wijst op de recente naamswijziging van de United Seniors Association (Verenigde Bond van Ouderen). Deze heet nu USAnext. Een van de leden is de eerdergenoemde Alliance for enzovoorts. Een ander lid heet COMPASS: Coalition for the Modernization and Protection of America’s Social Security. Dat klinkt alweer zo positief, maar het is een venijnige lobbyorganisatie van ondernemersorganisaties zoals de bond van hoteleigenaren. En die zijn sterk voorstander van het privatiseringsbeleid van Bush.

De New York Times berichtte in februari dat deze USAnext 10 miljoen dollar had vrijgemaakt om campagne te voeren tegen de ouderencoalitie AARP. Met dat geld werd onder meer het reclamebureau ingehuurd dat eerder verantwoordelijk was voor een belangrijkste propagandaslag in de laatste presidentsverkiezingen. Het was dit bureau dat voor de dag was gekomen met Swift Boat Veterans for Truth: een obscure groep Vietnam-veteranen die twijfel zaaide over het oorlogsheldendom van Kerry, waar deze zich dermate slecht tegen wist te verdedigen dat het hem een aanzienlijke hoeveelheid punten in de populariteitspercentages kostte. In een van de eerste advertenties werd AARP dan ook al gelijkgeschakeld met mensen die ‘spugen op de soldaten in het buitenland en het homohuwelijk toejuichen’. Dat soort campagnes dus.

De coordinator van de campagne van USAnext, Chris LaCivita, werkt ook voor de Conservatieve lobbyorganisatie Progress for America, die al 20 miljoen dollar opzijgezet heeft om de privatiseringsplannen te helpen. En dan zijn er nog de oude bekenden: het Cato Institute, de Heritage Foundation, de schaamteloze Club for Growth etc, die allemaal hun duit in het zakje zullen doen. “De guerrilla oorglogsvoering is duidelijk begonnen,” merkt PR Watch op. En concludeert bemoedigend dat de pro-bedrijfsleven lobby’s zo aan de bak moeten omdat ze weten dat ze ’tegen de berg op moeten vechten’. PR Watch roept op om mee te helpen terug te vechten door nieuwe business-fronts bekend te maken op de website.

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Kees Hudig/WTO.Zip.)