Belgisch gentechproces: Strijd voor duurzame landbouw gecriminaliseerd

Het is een bijzonder gevaarlijk precedent dat alle vormen van maatschappelijke actie kan treffen. Het Belgisch gerecht ondergraaft op die manier de vrijheid van meningsuiting fundamenteel. Bijvoorbeeld, één deelnemer wordt bestraft met zes maanden effectieve gevangenisstraf omdat deze de pers te woord heeft gestaan.

Nadat de aanklacht tot bendevorming bekend werd gemaakt, schaarde een groot aantal mensen uit de milieu- en landbouwbewegingen, academici en politici zich als ‘vrijwillig beklaagden’ achter de elf. Een reeks organisaties van vakbonden tot boerenorganisaties, Oxfam en Greenpeace verklaarden zich solidair. De uitspraak van vandaag zal de solidariteit nog verder versterken.

“Dit is absurd.” Zegt Tjerk Dalhuisen, een Nederlandse beklaagde. “Als justitie denkt dat ze zo mensen de mond kan snoeren zijn ze bij ons aan het verkeerde adres. Wij strijden voor een duurzame landbouw, zonder genetisch gerommel en zonder gif. We zijn geen proefkonijnen voor de industrie en blijven onze stem verheffen.”

Marie Smekens, een jonge boerin en één van de elf, verklaart: “De straffen zijn totaal buitensporig. Het is duidelijk dat dit proces de bedoeling heeft om in de toekomst alle vormen van contestatie te muilkorven.”

Uiteraard zullen de beklaagden verzet aantekenen tegen deze absurde uitspraak! Ze vragen een nieuw proces dat de rechten van de verdediging respecteert.

De beklaagden en hun advocaten hadden op 15 januari jongstleden de rechtszaal verlaten nadat de rechter geweigerd had hun getuigen te horen en bewijsmateriaal te bekijken. De getuigenissen waren van belang om het politieke karakter van deze actie te kunnen aantonen. Ook de vrijwillige verschijners werden door de rechter niet in het proces opgenomen.

De actie van 29 mei te Wetteren is gevoerd om de aandacht te vestigen op de grote problemen met en gevolgen van de introductie van GGOs in de landbouw en voedselketen.

Voor meer informatie: https://fieldliberation.wordpress.com

**************************
Achtergrond: De Grote Aardappelruil

De actie

De beklaagden in het aardappelproces, namen deel aan een actie van burgerlijke ongehoorzaamheid om een maatschappelijk probleem zichtbaar te maken.

Op 29 mei 2011 ruilden een 400-tal demonstranten enkele genetisch gemanipuleerde aardappelen op een demonstratie-proefveld te Wetteren door biologisch exemplaren die geteeld worden omwille van hun goede weerstand tegen de aardappelziekte. Ze wilden het beleid aanklagen dat ongewenst genetisch gemanipuleerd voedsel in de landbouw wil toelaten terwijl de gezondheids- en milieueffecten onvoldoende getest zijn. Met de actie verzetten ze zich ook tegen de steeds verdergaande privatisering van de voedselproductie o.a. door het nemen van patenten op gewassen.

Er is al jaren getracht om een democratisch debat rond de invoering van genetisch gemanipuleerde gewassen te organiseren. Milieu- en landbouw-organisaties als Wervel, Landwijzer, Greenpeace of Bioforum zetten zich dag in dag uit in voor een duurzame landbouw en benadrukken dat GGOs daar niet in thuishoren. Ze tekenden bezwaar aan tegen de aardappelveldproef die ze ongewenst en zinloos noemden. Bovendien houdt ze risico’s in voor het leefmilieu volgens de organisaties. Drie experten uit de bioveiligheidsraad gaven een negatief advies voor de proef. Ze benadrukten dat er risico’s voor het leefmilieu verbonden zijn aan de proef, terwijl het om een wetenschappelijke hol dossier gaat. Een Gentse rechter oordeelde in augustus 2012 zelfs dat de vergunning onwettig was omdat niet gemotiveerd was waarom de bevoegde ministers geen rekening hielden met bezwaarschriften, noch met de minderheidsstellingen uit de bioveiligheidsraad.

De actie vond dus plaats nadat alle andere pogingen om deze mening te uiten systematisch van tafel geveegd werden. De structurele problemen in de landbouw, en de gevolgen van het gebruik van genetisch gemanipuleerde organismen, blijven zo steeds onderbelicht. Publiek debat ten gronde wordt uit de weg gegaan.

Het proces

Via rechtstreekse dagvaarding en burgerlijke partijstelling kozen het parket en het onderzoeksconsortium ervoor om het debat via de rechtbank te voeren. De groep activisten had een grondige verdediging voorbereid. Deze baseerde zich onder meer op het inroepen van expert-getuigen, videoverklaringen van wetenschappers en een videoverslag van de actie om aan te tonen dat de actie kadert binnen de vrijheid van meningsuiting en bovendien noodzakelijk was om het voorzorgsprincipe te waarborgen. De motieven voor de actie in Wetteren waren immers de bescherming van het leefmilieu, van de volksgezondheid en het voortbestaan van de boerenlandbouw.

Zonder enige vorm van discussie weigerden de rechters deze getuigenissen te horen en videomateriaal van de actie te bekijken. De getuigenissen waren van belang om het politieke karakter van deze actie te kunnen benadrukken. De rechters schonden zo het recht op verdediging van de beklaagden en de mogelijkheid om het gebruik van genetisch gemanipuleerde organismen in de landbouw in vraag te stellen. Ze weigerden eveneens de meer dan 90 vrijwillige verschijners tot het proces toe te laten. De vrijwillige verschijners toonden aan dat velen het niet accepteren dat actie voor een duurzame landbouw op dergelijke manier gecriminaliseerd wordt.

De boodschap aan de politiek, media, academische wereld en rechterlijke macht is duidelijk: wij en velen met ons houden vol in de strijd voor een eerlijke, duurzame, GGO-vrije landbouw, en die beweging is alleen maar groeiende.