Young and United en de doorgeslagen flex
De Bijstandsbond heeft afgelopen zomer enkele malen gepraat met vertegenwoordigers van FNV Young and United. Zij vroegen de Bijstandsbond om hen te steunen in de strijd tegen de doorgeslagen flex. Met de campagne WTFlex richt Young and United zich op het failliete systeem van flexcontracten en gaan ze voor contracten die zekerheid bieden. Bij structureel werk horen ook vaste contracten en daarmee een vast en zeker inkomen.
(Door Piet van der Lende, oorspronkelijk verschenen bij konfrontatie.nl)
Met name bij de groep mensen onder de 35 jaar is het aantal onzekere contracten extreem toegenomen. Bijna 50% van deze werkenden heeft een onzeker contract. Het aantal onzekere contracten stijgt (het aantal steeg van 1,1 naar 1,9 miljoen in 2013, een stijging van 75%). De leeftijd waarop mensen kunnen beginnen een toekomst op te bouwen is omhoog gegaan van 24 naar 28 jaar, dan heeft 50% van de jongvolwassenen een vast contract. Dit heeft onder meer tot gevolg dat mensen het krijgen van kinderen uitstellen en er een toenemend aantal burn-outs is onder jongeren, die vaak onder het bestaansminimum leven met alle gevolgen van dien.
Door de concrete gevolgen van de onzekere contracten zichtbaar te maken gaat FNV Young de politiek en werkgevers ervan overtuigen dat hier iets aan gedaan moet worden. We hebben afgesproken begin volgend jaar gezamenlijk hierover een bijeenkomst te organiseren. Na de vakantie praten we verder.
Verschillende acties
In het kader van de campagne WTFlex organiseerde Young and United een advertentie over uitzendbureau Randstad. ‘Randstad helpt flexverslaafde werkgevers om mensen met een flexontract nog minder te laten verdienen. Dit moet stoppen!’ De grote advertentie werd geplaatst in de Metro en al meer dan 1000 mensen hebben hem gedeeld op Facebook. Ook hebben ze Flexkoning Randstad een witboek overhandigd, en is er de hele dag door in het hele land actie gevoerd (op 13 juni bij vestigingen van Randstad). In het kader van de campagne WTflex zijn er ook acties bij supermarkten.
Op 7 oktober is het International Decent Work Day en komt Young and United in actie voor meer zekere contracten. Het is een recht in Nederland om voor jezelf en je collega’s op te komen, ook al is dat moeilijk als flexwerker, als je niet zeker bent van je werk. Desondanks gaan flexwerkers uit heel Nederland op 7 oktober naar Rotterdam, om te laten horen dat zekere contracten weer normaal moeten worden! Young & United roept werkgevers en politiek op om andere keuzes te maken. Ze eisen zekere contracten, zodat huidige en toekomstige generaties een fatsoenlijk bestaan op kunnen bouwen. Sta op en sluit je aan. Kom op 7 oktober naar Rotterdam! De mars start om 14.00 uur. Verder is er een petitie die getekend kan worden.
Actie bij het call center van de gemeente Amsterdam
In een volgend gesprek tussen Young and United en de Bijstandsbond kwam een concrete actie aan de orde, waarin we ook gaan samenwerken. Wethouder Touria Meliani (Kunst & Cultuur, GroenLinks) heeft een flexibel plaatsnaambord gekregen van medewerkers van het gemeentelijke Contactcenter van Amsterdam. Zij komen in actie tegen de enorme flexibilisering op hun afdeling. Bij het contactcenter is maar liefst 60% flexwerker, terwijl de gemeente zelf streeft naar goed werkgeverschap en een flexibele schil van 15% onder haar werknemers. De medewerkers moeten 30 uur per week beschikbaar zijn, maar krijgen een contract voor 20 uur.
Dat zien we meer bij flexwerk, waar je maar een beperkt aantal uren werk hebt maar wel de hele week beschikbaar moet zijn. Je kunt daardoor geen andere baan aannemen en bent gedwongen op het bestaansminimum te leven. Er werken meer dan 200 mensen. Alle medewerkers worden via uitzendbureaus geworven. Ze blijven in principe de hele tijd die ze voor het contactcenter werken in dienst bij het uitzendbureau. Dit is een periode van maximaal 5,5 jaar waarin de medewerkers in ieder geval 7 keer een contractverlenging moeten krijgen en dus voortdurend moeten vrezen om hun baan en hun toekomst. En die vrees voor baanverlies is zeer reëel. Wie namelijk vaker dan 2 keer per jaar ziek is krijgt geen contractverlenging. Als de periode van 5,5 jaar is afgelopen, het wettelijke maximum waarin iemand in een uitzendconstructie zonder vaste aanstelling mag worden gehouden, dan mag de medewerker solliciteren op eventueel ‘vrij gekomen’ vaste posities bij het CCA. Het beleid is namelijk om maximaal 40% van de medewerkers een vaste aanstelling te geven (we hebben het sterke vermoeden dat het daadwerkelijke percentage medewerkers met vast contract zelfs nog lager ligt). De hoge onzekerheid, het volstrekte gemis aan perspectief en de enorme werkdruk zorgen er – samen met de vele contracten die niet worden verlengd – voor dat er een enorm personeelsverloop is en ten minste 8 keer per jaar 12 nieuwe medewerkers worden ingewerkt. Dit betekent dat jaarlijks meer dan de helft van het personeel weggaat.
Deze toestand is zacht gezegd schandalig. Het gaat om mensen die een publieke dienst verlenen, het contact tussen gemeente en burger, een dienst die structureel noodzakelijk is en door goed opgeleide en ingewerkte vakmensen zou moeten worden gedaan. Als de helft van het personeel steeds uit nieuwe mensen bestaat is dit onmogelijk. Los van de vergaande gevolgen voor het leven van de medewerkers. Velen hebben een gezin te onderhouden, iedereen heeft vaste lasten maar moet onder voortdurende onzekerheid over zijn of haar inkomen leven. Extra wrang is dat de gemeente een streefnorm van maximaal 15% flexcontracten hanteert, maar bij het CCA de boel omdraait en niet een maximum voor werknemers in onzekerheid hanteert, maar een maximum van werknemers met een zekere aanstelling. Zijn de medewerkers op deze afdeling minder waard?
De nedewerkers hebben een petitie opgesteld waarin ze eisen dat na één jaar werkzaam te zijn bij de gemeente, vaste dienst wordt aangeboden; en dat er net als gemeente-breed maximaal 15% flexwerkers zijn op het CCA. Deze petitie is eerst aan de directie gepresenteerd, vervolgens ook aan de wethouder en aan de gemeenteraad. Op dit moment is de wethouder bezig om ‘een oplossing te zoeken’ en ‘met antwoord te komen’. Als dit antwoord na het zomerreces niet op de korte termijn komt, of als niet aan de eisen van de werkers wordt voldaan, dan zal er verdere actie nodig zijn. Met name gericht op wethouder Touria Meliani, omdat zij de uiteindelijke beslissingsbevoegdheid heeft. Op dat moment zou alle publieke steun van Amsterdammers, en sociale organisaties in Amsterdam – zoals de Bijstandsbond – hartelijk welkom zijn, en misschien een beslissende bijdragen kunnen leveren in de strijd voor zekere arbeidscontracten bij de gemeente.
Voor meer informatie: https://www.youngandunited.nl/