Ga naar de inhoud

Verslag 2e XminY Globaliseringscafe

Het XminY Globaliseringscafee van 14 april jongstleden vond plaats in Den Haag in restaurant De Hagedis.
Het was de tweede aflevering van een tweemaandelijks ‘levend tijdschrift’ met allerlei vaste rubrieken, columns en plaatjes over de globaliserende economie. Hieronder een beknopt verslag met veel links. De beschrijving van de inhoud van de voordrachten komt voor rekening van de notulisten.

19 min leestijd
Placeholder image

Het globaliseringscafe werd bezocht door zo’n 30 mensen. De meesten waren reeds de hele middag in de weer geweest met het Tribunaal tegen Minister Brinkhorst van Economische Zaken (Nieuwspoort, Den Haag). Dit is dan ook het eerste onderwerp van de avond.
Voor het tribunaal is een aparte website gemaakt. Hier is het programma van de eerste zitting van het tribunaal te vinden alsook de meeste aanklachten en bewijsvoeringen. Er is ook een reader beschikbaar….

1. VRAGEN & ANTWOORDEN: het tribunaal tegen Minister Brinkhorst

Kees vraagt aan Lou Keune (van Voor de Verandering) of het tribunaal aan zijn verwachtingen heeft voldaan.
Lou is onder de indruk van de inhoud van de bijdragen. Het is een goed pakket informatie en argumenten om in het offensief te gaan. Zijn favoriete verhaal is dat over tomatenpuree (zie verderop). “We hebben echt wat te bieden.” Bovendien is hij positief verrast door de juridische mogelijkheden die er toch blijken te zijn (zie de bijdrage van prof. Paul de Waart over volkerenrecht en bestaande internationale verdragen). Buitengewoon interessant! Er zijn ook al ideeën in die richting. Zo denkt de Kleine Aarde over een initiatief tegen de regering vanuit de “ecologische voetafdruk”.
De aanklacht van vanmiddag is stap 1. Vervolgens krijgt Brinkhorst/EZ enkele maanden de tijd zich te verdedigen. In oktober komt de tweede ronde met een uitspraak of en met welk mandaat Brinkhorst naar Hongkong mag.
Tomatenpuree? Aan Guus Geurts (van X-Y Solidariteitsfonds) de vraag om dit toe te lichten. (Voor het hele verhaal zie stuk van Peter Custers in de reader “Tribunaal tegen Economische Zaken, 14 april 2005

Samengevat: dit is een goed voorbeeld van wat er gebeurt als bedrijven de agenda bepalen. Hen gaat het om toegang tot goedkope grondstoffen en toegang tot afzetmarkten. De omvangrijke landbouwsubsidies verschaffen Europa een groot concurrentievoordeel. Als multinational maak je pas kans op winst als je de lokale markten (bijvoorbeeld voor tomatenpuree) hebt opengebroken. Zeker als je ook normen voor milieu en arbeid en dergelijke afbreekt. Deze hele ontwikkeling is strijdig met de mensenrechten. Daar ging het op het tribunaal om.

Aan dagvoorzitter Sharon van Ede wordt gevraagd of Brinkhorst van het tribunaal onder de indruk is. Nee. Omdat hij er niet voor open staat. Misschien kan een aangescherpte, kortere versie van de aanklacht die nu geformuleerd is, straks op meer aandacht rekenen.

Uit het publiek komt de (lastige) vraag om toelichting op de betekenis van importtarieven.
Peter Custers (van X-Y Solidariteitsfonds) wil wel proberen een kort antwoord te geven. Importtarieven zijn een beschermende maatregel van het Zuiden tegen overspoeling met goedkopere (want gesubsidieerde) producten uit het Noorden. Bijvoorbeeld om eerst een eigen industrie op te kunnen bouwen. Het probleem is dat er heel veel druk wordt uitgeoefend om die importtarieven af te bouwen. Zo eist de EU in het kader van de EPA-onderhandeling een reductie van ongeveer 90%. Zie het voorbeeld tomatenpuree: in Westafrika zijn in de jaren ’90 de importtarieven hiervoor verlaagd met als gevolg dat de productie in Senegal er aan onderdoor ging.
Tussenvraag uit het publiek wat dit allemaal met Brinkhorst te maken heeft.
Brinkhorst is medeverantwoordelijke voor dit beleid. Hij is voorstander van de EPA’s (zie later in het programma). Hij wil de “voorkeursbehandeling” van ACP-landen vervangen door het principe van “wederkerigheid’.

vraagt aan Olivier Hoedeman (van Corporate Europe Observatory) hoe het nu zit met de Europese interne markt.
Olivier’s verhaal op het tribunaal ging over de gevolgen van het economische beleid van nederland voor de toegang tot publieke voorzieningen. Hij spitste dit onder meer toe op de onderhandelingen in de WTO. Deze moeten de ontwikkelingslanden dwingen om hun publieke sector te liberaliseren. Bijvoorbeeld op drinkwatervoorziening wordt veel druk uitgeoefend. Het punt is dat België en Groot-Brittannië inmiddels onderkennen dat dit een heilloze weg is, maar dat andere EU-landen zich verschuilen achter het “EU-standpunt”. Het is belangrijk hiertegen strijd te voeren met als inzet dat de liberaliseringseisen van tafel moeten. Deze is alleen te winnen door de verantwoordelijkheid van minister Brinkhorst voor dit beleid duidelijk te maken.

Aan Anne van Schaik (van Vereniging Milieudefensie) de vraag welke winst het milieu uit het tribunaal zou kunnen putten.
Simpel. In september 2003 stal Brinkhorst in de aanloop naar Cancún de show in de media met allerlei loze beloftes. Nu Hongkong eraan zit te komen, mag dit niet opnieuw gebeuren. Er moet iets tegenover worden gezet. Het tribunaal brengt verschillende mensen en problemen, zoals milieu, bij elkaar wat een hele goede zaak is. Bovendien komt er straks een veroordeling waarmee je actie voert. Hiervoor zijn overigens al concrete plannen. Zie website.

Kees onderstreept dat er in oktober meer spektakel komt. Zo mag het publiek dan meebeslissen of Brinkhorst wel of niet naar Hongkong mag. Zoals in 2003 is gebleken doet het parlement dit werk niet goed. Zo bleken de leden van de vaste kamercommissie (op Vendrik van Groenlinks na) helemaal niet geïnteresseerd. Na Cancún bleef dezelfde desinteresse heersen. Er werd een poging tot een debat met de minster gedaan door een symposium te organiseren. Het programma werd door het GATS-platform helemaal op maat en naar wens (“ministeriabel”) van de minister gesneden. En een week van tevoren zegde hij af…

Lou voegt toe dat het idee van het tribunaal begon als actiemodel. Maar het is inmiddels meer geworden. “We moeten hier echt iets van maken, ook als serieuze zaak.” Het gaat om de rechtmatigheid van wat er gebeurt.

Vraag uit het publiek naar het nut van de hele oefening, er was toch helemaal geen pers?
Kees en Sharon geven aan dat alles wat maar kon gedaan is: advertenties in Trouw en Volkskrant, persberichten aan politieke partijen, kamerfracties noem maar op. En dit is het resultaat. Commerciele medie en gevestigde politiek vinden het niet interessant, maar de zaal zat wel vol. Lou is optimistischer. Hij meldt dat de ‘eigen’ websites steeds groter bereik krijgen. Zo krijgt globalinfo.nl gemiddeld meer dan 1000 afzonderlijke bezoekers per dag en globalternatives zo’n 500. Of kijk naar de recente demonstratie over de dienstenrichtlijn in Brussel waar vanuit Nederland 80 bussen naartoe gingen. Echt heel bijzonder!

Een bezoeker stelt dat het aandacht trekken weliswaar lukt, maar dat Brinkhorst natuurlijk niet (van beleid) zal veranderen. Belangrijk – en veel concreter – is het om de WTO-onderhandelingen in Hong Kong te laten vastlopen. Naar zijn idee moeten zoveel mogelijk tegenstrijdige belangen worden opgespoord en de Afrikaanse landen worden ondersteund om hun poot stijf te houden.
(Hierover zal straks Rob (van WTO ZIP nieuwsbrief) meer vertellen).

2. BOEKPRESENTATIE “Reclaiming Public Water”

Olivier Hoedeman heeft samen met 24 anderen uit 25 landen in Noord en Zuid onderzoek gedaan naar alternatieven voor waterprivatisering. Zoals de Boliviaanse stad Cochabamba liet zien, zijn er steeds sterkere tegenbewegingen en campagnes en netwerken. Zoals bij elke succesvolle sociale beweging rijst de vraag “Wat is dan jullie alternatief”. Het antwoord: alle lokale vormen van waterbeheer. Het boek is bedoeld om deze discussie te versterken.
Deel 1 geeft tientallen voorbeelden van geslaagde publieke hervorming van drinkwaterbedrijven (bijvoorbeeld Porto Alegre).
Deel 2 schetst de problemen bij de democratisering van besluitvorming en management gezien de interne problemen van bewegingen en de tegenwerking van internationale instellingen.
Deel 3 is gewijd aan de visies en campagnes van bewegingen in Ghana, Tunesië en de Filippijnen. Er is niet één altenatief maar vele.

Kees onderstreept dat er in Nederland een goede publieke drinkwatervoorziening bestaat. Maar de neoliberalen in de politiek eisen wel bedrijfsmatige aanpak van de watervoorziening elders, net zoals grote NGO’s als de Novib. Met Private-Public-Partnerships en dergelijke. Maar je haalt zo het paard van Troje binnen. Wat zou dit voor Nederland betekenen?
Volgens Olivier is het beleid inderdaad gericht op liberalisering in het Zuiden maar zijn veel managers van waterbedrijven in Nederland het daar niet mee eens. En het Zuiden heeft een voorsprong op het Noorden. De meest interessante hervormingen zie je nu in Brazilië. Italië daarentegen kent zo’n slechte watervoorziening dat activisten kijken naar wat er van het Zuiden valt te leren.

Het boek is niet of nauwelijks te koop in de gewone boekhandel. Wel te bestellen via het Trans National Institute (website). Kost 10 euro incluis porto.

3. FILMPJE! “No border”.

In heel Europa zijn activisten bezig met migratie in het “noborder network”. Hun website is www.noborder.org
Op 2 april j.l. was er een internationale actiedag waarbij in Rotterdam gedemonstreerd werd bij twee gevangenisboten. Ook is er de campagne deportation class. Het begon met een goed geïmiteerde website van de KLM (“voor 0 cent naar Kenia”…). Inmiddels zijn er in verschillende landen varianten, waaronder deze in Belgie: Sadena.

De vertoonde beelden zijn afkomstig van de dvd No Lager Nowhere Het filmpje laat een van de acties van de “Disobbedienti” zien, die een nieuwe techniek voor ontmanteling van illegalengevangenissen laten zien. Hekken omvertrekken van een soort grenshospitium in aanbouw, dat vervolgens geheel uiteengenomen wordt.

4. EVEN OPLOSSEN – een model voor wereldwijde bestaanszekerheid

Zoals ook te zien aan het tribunaal van vanmiddag zijn we goed in het vertellen van wat fout is. Maar we weten best ook hoe het wel moet. Zo heeft Voor de Verandering vorig jaar bijvoorbeeld een boekje met alternatieven voor het huidige WTO-beleid uitgebracht. Zo heeft Lou Keune met vele andere een model voor wereldwijde bestaanszekerheid bedacht.

Lou komt uit de ontwikkelingsschool. De basisgedachte hier is altijd dat “ontwikkeling” nodig is om bestaanszekerheid te kunnen bereiken, en dat dat alleen maar kan als er voortdurende economische groei is. Europa en haar sociale zekerheid dienen als bewijs. Maar is dat wel zo? Bij bestaanszekerheid worden 3 terreinen onderscheiden: de basisbehoeftes aan voeding, kleding, onderdak enzovoorts (zie VN-lijstje), het milieu en veiligheid.
Lou’s model betreft de basisbehoeftes. Uitgangspunt is: garandeer de basisbehoeften van iedereen (vergelijk de bijstandswet). Het blijkt dan te gaan over 2,8 miljard mensen die minder dan 2 US$ dag (koopkrachtniveau New York!) te besteden hebben. Die moeten een inkomen krijgen.
Vraag 1 is dan: wat kost het? 1.000 miljard US$/jaar. Dit lijkt heel veel, maar het komt neer op slechts 3,85% van het BBP van de ‘high income countries’. Als je dit wilt binnenhalen, doemen de problemen op. De ontwikkelingshulp bedraagt nu immers maar 0,8%. Deze moet ontmanteld worden. Ook de medefinanciering verdwijnt. Nederland schrapt haar bijdrage van 300 mln. en lidmaatschap van de Wereldbank. Etc. Bestaanszekerheid moet hoger gewaardeerd worden dan ontwikkelingshulp.
Probleem nummer twee is hoe dit allemaal te concretiseren. Een blauwdruk is onwenselijk. Vaak is een stukje grond en werktuig (of een bootje) voldoende. Dat is de traditionele manier van in je bestaan voorzien die op dit moment zo rap wordt afgebroken. Vaak zul je ook moeten werken met sociale dienst en bijstand (in steden als Rio bijvoorbeeld). Belangrijk is dat je zo min mogelijk bilateraal doet en dat vooral VN-organisaties met veel ervaring zoals UNICEF, WHO, UNESCO, UNDP aan de slag gaan. Dit levert een enorme schaalvergroting op. De uitwerking geschiedt lokaal met overheden en liefst lokale NGO’s. Het geld komt telkens voor 5 jaar beschikbaar.
Het grootste voordeel van het model is natuurlijk de bestaanszekerheid voor 2,8 miljard mensen. Maar je kunt zo ook de “braindrain” tegengaan. En als je voedsel van eigen bodem/regio verplicht stelt (dus bepaalde importen uitschakelt), kun je een gigantisch ontwikkelingsimpuls organiseren.

Uit het publiek komt de vraag of Lou Keune ook heeft bekeken hoe financiering van zijn plan via de BTW eruit zou zien. Deze gaat immers heel hard.
Lou Keune is bezig met Hans van Heijningen (van ATTAC) om te bekijken hoe inkomstenbelasting (hogere inkomens) in combinatie met BTW en de Tobin-tax in te zetten zijn.

5. COLUMN – het alternatief voor arbeid

Patrice Riemens is verbonden aan het Precair Forum en laat meteen weten dat hij minder optimistisch is dan Lou Keune.

Het Precair Forum is een Nederlands onderdeel van een internationaal netwerk dat haar oorsprong vindt in Italië. Kernpunt is dat vast werk (en andere levensbenodigdheden) ten gevolg van de globalisering steeds schaarser wordt. In Nederland lijkt dit besef nog niet doorgedrongen en/of is het geloof in regelingen nog te groot.
Precariteit wil zeggen het ontbreken van bestaanszekerheid. In Europa lijkt bestaanszekerheid – door de traditie van arbeidersstrijd – een “recht”. Maar het ‘anarchistische’ laat-kapitalisme stelt deze (overigens ook bij rechts gehanteerde) aanname ter discussie. De consensus over de noodzaak van bestaanszekerheid – voor de sociale rust en uit welbegrepen eigenbelang – is “rapide aan het verdwijnen”. Het kapitaal is steeds meer op de korte termijn gefixeerd – “apres nous le déluge”- net als politici. Precariteit bestaat overal.
Kees werpt tegen dat er aan het verdwijnen van vast werk toch ook aantrekkelijke kanten zitten?

Patrice verwijst naar het Duitse begrip van de “Aussteiger”. Je eigen dingen doen, de vrijheid in. Zijn conclusie is dat dit alleen voor een kleine minderheid een optie is. En zeker niet voor slecht opgeleide mensen. Zoals de 2 miljoen mensen Nederlanders die volgens een recent krantenartikel voorgoed “verloren” zijn voor de arbeidsmarkt. Tsja: wat te doen???

Een filmpje biedt antwoord:

6. FILMPJE! San Precario va alla COOP

Sint Precarius, tot die moet je je gebeden richten. Voor ziektekostenverzekering, betaalde vakantiedagen, verbod op zondagswerk, toeslagen voor overuren, een CAO…. Een laat-kapitalistisch ‘Onze Vader’…??

Patrice wijst op de diepe ironie die onbedoeld in de beelden zit. De precairen bezoeken namelijk een COOP. Dat is een keten van co̦peratieve supermarkten, die op zich geen kapitalistische ondernemingsvorm zijn Рmaar zich wel zo gedragen. Iets vergelijkbaars zie je in het bankwezen. Onder de 10 internationaal grootste banken zitten meerdere co̦peratieve boerenkredietbanken, zoals de RABO. En wie zijn de grootste aandeelhouders? De pensioenfondsen. Maar van wie zijn de pensioenfondsen?

Kees wijst op de 1 mei-vieringen in 2004 waar 100.000 mensen in Milaan hebben gedemonstreerd. Ook in andere steden en landen waren er bijeenkomsten Voor 1 mei 2005 zijn ook betogingen in Luik en Amsterdam gepland. Meer weten? zie www.Euromayday.org

(de column die Patries wel schreef maar nooit voorlas, komt HIER straks ook online te staan)

7 WTO – o,o…..

Rob Bleijerveld (WTO ZIP nieuwsbrief) geeft in het kort een inkijk in de stand van zaken bij de WTO-onderhandelingen.

In Cancún liep de WTO helemaal vast. Nu zit men halverwege de volgende ministeriële conferentie in december in Hongkong. Sinds de mislukking van Cancún is er heel veel gebeurd.
Het belangrijkste is, dat de machtige landen de positie van de ontwikkelingslanden hebben weten te verzwakken. De G20 (die bestaat uit de grote ontwikkelingslanden met veel landbouwareaal) hadden in Cancún kans gezien om de agenda van de EU en de VS in de wielen te rijden. Dat zien EU en VS niet graag nòg een keer gebeuren in Hongkong.
Onlangs (eind maart) was er een G20-vergadering en bleken de ontwikkelingslanden al niet meer zo sterk als in Cancún te staan. Inmiddels hadden namelijk de EU en de VS een front gevormd dat het succes van de conferentie in Hongkong moet verzekeren. Hoe precies de ontwikkelingslanden een hak is gezet, is een ingewikkeld verhaal. Het komt erop neer dat de 149 bij de WTO aangesloten landen alleen in theorie een stem hebben. De facto echter zijn er gigantische verschillen in macht, kennis, menskracht. (Zo vinden er bijvoorbeeld dagelijks in Genève bij de WTO tientallen vergaderingen plaats die kleine landen niet kunnen bijhouden).

De strategie van de EU en de VS na Cancún bestond eruit de belangrijkste tegenstanders – Brazilië en India (plus Australië) – uit de G20 te breken en met hen het landbouwbeleid voor te koken. Landbouw vormt immers het belangrijkste onderwerp bij de WTO-onderhandelingen. Andere ontwikkelingslanden restte niets anders dan vanaf de zijlijn toe te kijken.
In Juli 2004 is vervolgens door de WTO-lidstaten een raamovereenkomst gesloten op basis van het landbouwakkoord tussen India, Brazilië, de EU, de VS en Australië. En het landbouwuitgangspunt was daarbij maatgevend voor andere akkoorden. De raamovereenkomst vormt het kader waarbinnen verder gepraat mag en moet worden.

Samengevat: Deze raamovereenkomst is dus een voortzetting van de agenda van de WTO en enkele landen hebben ze voorgekookt met het oog op succes in Hongkong?
Precies. Ze is wel door allen ondertekend, maar alleen door enkelen voorbereid. En zij gaat over meer dan landbouw. In de pers gaat de aandacht vooral uit naar landbouw. Het gaat dan om de exportsubsidies van de EU en de exportkredieten van de VS waaraan de kleine boeren in arme landen onderuit gaan. In de raamovereenkomst blijven deze allebei overeind.

Last not least: maatschappelijke organisaties die strijden voor een beter milieu, betere arbeidsomstandigheden, eerlijke handel, etcetera proberen om consensus op de top in Hongkong te voorkomen. Hun doel is de WTO vast te laten lopen door de grote handelsblokken dwars te gaan zitten.
Donderdag 21 april komt Walden Bello van het Focus of the Global South hierover praten bij het Trans National Institute in Amsterdam. Zijn betoog heeft als titel: “WTO reform, global civil society and the road to Hong Kong.” Het bijbehorende stuk circuleert reeds op internet en zal in het Nederlands vertaald in de volgende WTO.ZIP te lezen zijn.

8. HEEL INGEWIKKELD: EPA en vlaktaks

* EPA

Peter Custers heeft het verhaal vanmiddag (samen met Stefan Verwer van Both Ends) reeds verteld. Het is na te lezen op de website en is in de eerdergenoemde reader opgenomen.

Samengevat komt het erop neer dat de EPA’ s waarmee de EU in 2000 begon een ramp zijn voor de 77 ACP-landen. Ze worden gedwongen hun tariefmuren af te breken. Maar de EU stopt haar eigen subsidieringsbeleid niet (en blijft dus de ACP-markten overstromen met goedkope producten). De toch al beroerde inkomenspositie van de landen en hun inwoners verslechtert dramatisch. En de EU maar handig rookgordijnen optrekken….

Het komt neer op “imperialisme met de fluwelen handschoen”, dat pretendeert een regionale markt op te (helpen) zetten maar deze de facto juist om zeep helpt. Het verhaal rommelt aan alle kanten en moet dus doorgeprikt worden.
Voorstanders van EPA’s zijn de ministers Brinkhorst en van Aardenne, en de rest van de regering. Het parlement lijkt te beginnen met schuiven: in de PvdA begint het te rommelen, de Evert Vermeer Stichting stelt EPA’s zaterdag 16 april aan de orde op haar Afrikadag. Op Europees niveau gezien, is het nodig dat de Socialistische Fractie overstag gaat. Max v.d. Berg (PvdA) heeft gezegd dat “wederkerigheid” (het weghalen van de voorkeursbehandeling) een onhaalbare kaart is. Het is een beginnetje….

Uit het publiek komt de vraag naar alternatieven voor EPA’s.
Volgens Peter Custers is dat een hele reeks. Het instandhouden van tariefmuren, schuldenverlichting of kwijtschelding, echte regionale integratie.

Wat betreft de dienstensector: de EU blijkt nu al individueel met ACP-landen erover te onderhandelen.
Guus Geurts vult aan dat de EU een tweetrapsstrategie hanteert. De dienstensector, de MAI, de Singapore Issues, allemaal staan ze op de bilaterale agenda. Lukt dat, dan staat het meteen ook op de WTO-agenda. De belangrijkste issue lijkt (zie ervaringen Chili) de bescherming van buitenlandse investeringen.

Meer weten? www.stopepa.org en www.bilaterals.org

* TUSSENDOORTJE: “Optimizer customizer”
Tien minuten animatie op speed over gentech (of was het nanotech?). Het filmpje was door videoactivisten uit San Francisco aan ons gestuurd, maar bleek gewoon gemaakt door van Jan van Nuenen van de kunstacademie Sint Joost in Breda!

* VLAKTAKS

Tijn van Beurden geeft uitleg over de belastingshervormingsplannen van minister drs. Gerrit Zalm. Hier is nog een foto van zijn introductie van de Euro. Tijn doet dit met behulp van wat schema’s en cijfermateriaal.

De vlaktaks komt uit de VS. “Het enige wat eraan deugt, is de vertaling”. Het is een verwerpelijk neo-liberaal project met als verkoopargument “meer eenvoud”. Overigens heerst in de landen van het voormalige Oostblok wel de vlaktaks, in de VS lukt het almaar niet omdat de Democraten zich verzetten. In Nederland zijn CDA, VVD en D66 enthousiast, PvdA aarzelt.

Nu is er een progressief systeem dat zo’n 140 jaar oud is. Het vindt zijn oorsprong in het gegeven dat iemand met een hoger inkomen altijd (dus ook al heeft die veel hogere uitgaven) percentueel veel meer spaart dan iemand met een laag inkomen. Als de vlaktaks wordt ingevoerd, betaalt iedereen die in nu boven het betreffende percentage zit (veel) minder belasting dan nu.
Een ander punt is dat rijkeren nu al nauwelijks belasting betalen dankzij allerhande aftrekposten (met als vette vis de hypotheekrente) en ontduikingsconstructies al dan niet via belastingparadijzen. Zelfs fiscalisten voorspellen dus dat al deze constructies overeind blijven en er hooguit een beetje vereenvoudiging optreedt.
“In de praktijk heerst nu al een vlaktaks.”

Vereenvoudiging is een doorzichtig verkooppraatje. De complexiteiteit (zie aftrekposten), de ingewikkeldheid van inning of fraudegevoeligheid blijven.
Vlaktaks zou wel leiden tot dramatisch lagere overheidsinkomsten – en past daarom uitstekend in de neoliberale agenda. Want dit tekort valt alleen op te lossen door:
– lagere overheidsuitgaven (selectief; wel straaljagers, geen onderwijs)
– een hoger overheidstekort (waar Zalm en de EU voor waken) of
– hogere directe belastingen (accijns, btw), die voor lage inkomens altijd relatief zwaar wegen. Indirekte belastingen zijn altijd per definitie “regressief”. (PS: dit geldt ook voor hypotheekrente)

Kees wijst erop dat de “poll tax” in Groot-Brittannië tot gigantische rellen en het aftreden van Thatcher leidde.

Uit het publiek komt de vraag hoe het zit met bedrijven.
Iemand anders uit het publiek – een oud-rijksaccountant – weet wel antwoord: Bedrijven betalen vennootschapsbelasting over de winst. Dit is een vast percentage, dus een vlaktaks. Het maakt niet uit of je veel of weinig winst maakt, het percentage blijft hetzelfde. Aandeelhouders moeten (nog) dividendbelasting betalen (eveneens vlaktaks). En de directeur betaalt inkomensbelasting. Overigens is de vennootschapsbelasting kort geleden flink verlaagd. Ook is Nederland een belastingparadijs voor bedrijven omdat er een “deelnemingsvrijstelling” bestaat. D.w.z. vrijstelling van belasting op winst waarover in een ander land reeds belasting is betaald – ook al zijn dat maar 2 of 3%.
Kees vult aan dat een derde van de trusts die Enron in het buitenland geparkeerd had, in Nederland zijn zetel had om die reden.

11. WERK AAN DE WINKEL

* reeds genoemd: EUROmayday
* eveneens op 1 mei: begin van de mars van de Movimento Sem Terra (georganiseerde landlozen) op Brazilia (website MST)
* De voorjaarsvergadering Wereldbank/IMF begint 16 april in Washington
* Activisten zijn ook druk bezig in verband met de komende vergadering van de G8 in Schotland, Gleneagles. Voor informatie over activiteiten in Nederland zie: infobijeenkomsten in Nederland zie deze website

12. UITSMIJTER – beelden van een landbezetting door de MST

Het Movimento Sem Terra heeft de afgelopen jaren 400.000 mensen aan land geholpen. In een jaar tijd zijn 380 grote boerderijen die niets produceerden bezet…Ze maken zich nu op om een grote tocht van een paar weken met 10.000 mensen naar Brasilia te maken. Die begint op 1 mei.

13. Afsluiting

* Volgende café: halverwege juni (aankondiging volgt binnenkort)
* Voor vragen, of suggesties:kh@xminy.nl
* Dank voor de realisatie van deze eerste Haagse versie gaat uit naar: de sprekers en gasten, Pablo en Edith, Boyd (geluid), Rini (techniek), Renate (verslag), Brigitte (De Hagedis) en het deskundige publiek.
* Donateur van XminY worden kan, en moet! door giften op gironr. 609060 (http://www.xminy.nl)

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Renate en Rob.)