Ga naar de inhoud

Israëlische geweldsescalaties volgen altijd hetzelfde patroon

Weer horen en zien we in het nieuws de maar al te bekende berichten: de raketten vanuit Gaza en de reactie daarop vanuit Israël. Daaruit kun je als gemiddelde krantenlezer opmaken dat de boze Palestijn het niet kan laten om Israël aan te vallen en Israël zich daartegen keer op keer moet verdedigen. Maar als je kijkt naar de aanloop naar en het verloop van Israëls verschillende militaire offensieven tegen de Gazastrook, dan ontstaat een heel ander beeld.

4 min leestijd

(Door Lydia de Leeuw, oorspronkelijk verschenen op De Kanttekening, foto van eerdere aanval op Gaza in 2009, door Gloucester2gaza (wikimedia Commons)

Onder de Israëlische bezetting is stelselmatig sprake van onderdrukking, geweld en apartheid jegens de Palestijnen. En dat geweld is instrumenteel bij het in stand houden van de bezetting. Maar zo nu en dan wordt het geweld verder opgevoerd.

Wanneer dat gebeurt zien we steeds hetzelfde patroon: de bezettingsmacht voert geweld en/of onderdrukkende maatregelen in de Palestijnse gebieden op; de Palestijnse bevolking demonstreert hiertegen; Israëlische troepen reageren met geweld; er ontstaan rellen op de Westelijke Jordaanoever inclusief Oost-Jeruzalem; Palestijnse gewapende groepen in de Gazastrook dreigen met reactie, waarop media beginnen met verslag doen; Israëlisch geweld escaleert verder; Palestijnse groeperingen in de Gazastrook vuren raketten af op Israël; vervolgens doen de media verslag en laten de voorgaande vijf fasen grotendeels weg uit het verhaal; Israël voert luchtaanvallen uit op de dichtbevolkte Gazastrook, waarbij vele burgers worden gedood.

Deze keer begon dit patroon zich af te tekenen in Oost-Jeruzalem, in de wijk Sheikh Jarrah. De Palestijnse bewoners bieden al decennialang weerstand tegen Israëls plan om hen te verdrijven uit Oost-Jeruzalem. Sinds 2002 worden gezinnen er met geweld uit hun huizen gezet om plaats te maken voor joodse kolonisten. Begin deze maand dreigden nieuwe huisuitzettingen. Zowel in de bezette Palestijnse gebieden als daarbuiten demonstreerden Palestijnen en sympathisanten tegen de dreigende huisuitzettingen.

Eind vorige week werden vreedzame demonstraties, waaronder in Sheikh Jarrah en rondom de Al-Aqsa moskee, aangevallen en verschillende demonstranten werden gearresteerd. In reactie daarop stelde Hamas Israël maandag een ultimatum; uiterlijk om vijf uur ‘s middags moest Israël haar troepen hebben teruggetrokken uit Al Aqsa en Sheikh Jarrah of er zou een escalatie volgen. Diezelfde dag nog voerde Israël het geweld verder op: nog eens honderden Palestijnen raakten gewond wanneer Israëlische troepen de Al Aqsa-moskee bestormden. Later die dag vuurden gewapende groepen in Gaza raketten af op Israël. Daarbij viel een gewonde. Bij de Israëlische luchtaanvallen op de Gazastrook zijn inmiddels 113 Palestijnen gedood, waaronder 28 kinderen. In Israël zijn vijf mensen omgekomen door de raketaanvallen.

Je weet dat het echt helemaal mis is wanneer Israël de militaire aanvallen op de Gazastrook een naam geeft

Dat Israël de druk tegen de Palestijnen opvoerde heeft politieke redenen. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu wil namelijk graag zijn macht vasthouden, Israël wil de politieke tweedeling tussen de Gazastrook (Hamas) en Westelijke Jordaanoever (Fatah) vergroten en heeft bovendien de intentie om Oost-Jeruzalem te ontdoen van alles wat Palestijns is.

De burgers in de Gazastrook betalen altijd weer de hoogste prijs. Zij kunnen nergens heen; ze worden door Israël al veertien jaar opgesloten in deze strook, met zo’n twee miljoen mensen op twee keer de oppervlakte Texel. Zoals bij alle voorgaande offensieven tegen Gaza is alles en iedereen doelwit: kinderen die buiten spelen, appartementencomplexen en mensen op straat.

Je weet dat het echt helemaal mis is wanneer Israël de militaire aanvallen op de Gazastrook een naam geeft. Dat is inmiddels gebeurd; deze operatie heet ‘Guardian of the Walls’. Dit is wellicht een verwijzing naar de heilige plekken in de bezette oude stad van Jeruzalem.

Eerdere militaire campagnes tegen de Gazastrook, met namen als Cast Lead (2008-2009), Pillar of Defense (2012) en Operation Protective Edge (2014) lieten hetzelfde patroon zien. De operatie uit 2014, waarbij ruim 2.100 Palestijnen werden gedood, werd voorafgegaan door het verder afknijpen van goederentoevoer naar de Gazastrook en enkele Israëlische luchtaanvallen op de Gazastrook. Israëls politieke motivatie voor de escalatie was toen het ontwrichten van de succesvolle toenadering tussen Fatah en Hamas.

Terwijl de burgers in Gaza overgeleverd zijn aan de nietsontziende luchtaanvallen, komt de internationale gemeenschap, waaronder Nederland, niet verder dan laffe statements. Maar de oplossing is simpel. Een einde aan de militaire bezetting en alles wat daarbij hoort: kolonisatie, apartheid, etnische zuivering.

Maar alle geweldsescalaties en oorlogen zijn symptomen van een structurele apartheid. Wanneer kunnen Nederland en Europa zich er eens toe zetten om aan de goede kant van de geschiedenis te staan? Wanneer gaan ze er alles aan doen om internationaal recht te handhaven? Een andere oplossing is er niet. En tijd is er ook allang niet meer.