Hoe het neoliberalisme ook de onafhankelijke pers kapotmaakt
Het vermogen kritisch te zijn jegens de macht is een aspect dat het vak van journalist tot een eervol beroep maakt. Maar hoe gaat het eigenlijk met de journalistiek in Nederland en België, waar alle kranten in handen zijn van slechts twee mensen: miljardair van Thillo en multimiljonair Leysen, via hun bedrijven DPG media en Mediahuis?
(Door Jasper Mekkes, oorspronkelijk verschenen bij Frontaal Naakt foto ALT1040 CC2.0/Flickr)
Twee puissant rijke liberalen die bepalen wat het volk aan informatie, meningen en debat voorgeschoteld krijgt, dat lijkt me toch een niet te onderschatten probleem voor de vrijheid. Een op de liberale ideologie gebaseerde retoriek controleert zo de burgers; door te bepalen wat ze wel – en niet mogen lezen.
Aristoteles omschrijft de retorica treffend als ‘de kunst om het volk te overtuigen’ en Socrates en Plato als ‘de kunst om te bedriegen en te vleien’. Het is een middel, bedacht om een ordeloze, stuurloos geworden volksmenigte te manipuleren of op te ruien, een middel dat alleen in een zieke staat wordt aangewend, als was het een medicijn.’
Maar hoe graag de huisfilosofie van het liberalisme; het constructivisme, het ons ook wil doen geloven, een ziekte kan natuurlijk niet tegelijkertijd ook het medicijn zijn.
Doktertje spelen
De liberale retoriek van een groot deel van rechts (en links!) Nederland is een vorm van ‘bedrog en vleierij’ waarmee de superrijke gelovigen in de liberale ideologie vervolgens doktertje gaan spelen, via een moderne variant van het Gesundenes Volksempfinden; dat van de Weird Ducks in medialand. De Tweede Wereldoorlog heeft ons echter geleerd dat megalomane bedrijven die slechts gestuurd worden door winst niet geschikt zijn voor het maken van ethische keuzes die de gezondheid van burgers bevorderen.
De liberale politicus en zijn tegenhanger in organisaties; de manager, maakt het overgrote deel van de Nederlanders financieel arm, de liberale oligarchie zorgt ervoor dat de gemiddelde Nederlander ook geestelijk arm wordt; door de uitgang uit het liberale moeras te verstoppen achter het rookgordijn van de ‘manische meningenmachine’; meningen die alleen worden toegestaan als ze passen in de liberale ideologie.
Van de Volkskrant tot Autotrack, van Qmusic tot MyChannels, van de Libelle tot de Donald Duck, Tina en vtwonen, de ongezonde liberale ideologie van media-molochs als Leysen en van Thillo is overal en verspreidt zich sneller dan een gemuteerde versie van het coronavirus.
Liberale retoriek
Leysen en van Thillo maken niet alleen miljoenen euro’s winst per jaar met hun kranten, ze strijken met die kranten bovendien nog zo’n 30 miljoen euro subsidie per jaar op – van een overigens nogal armlastige Vlaamse overheid.
Burgers betalen dus steenrijke oligarchen via de belastingdienst om dag in dag uit liberale retoriek over hen uit te storten. Dat is neoliberalisme in optima forma; de staat die de markt creëert.
In een land als Frankrijk gebeurt trouwens precies hetzelfde; ook daar worden alle kranten, ook kranten die in bezit zijn van steenrijke zakenmannen, gesteund met belastinggeld.
Alleen verschijnen in Frankrijk inmiddels wèl serieuze, onafhankelijke alternatieven. Om de burger weer van informatie te voorzien die de realiteit nog overdenkt, om ideeën voor vooruitgang onder de aandacht te brengen en om echte debatten te organiseren; tussen links, rechts èn anderen (en niet alleen tussen zich links of rechts noemende liberalen).
Informatie die niet afhankelijk is van de goedkeuring van liberale bazen, waarmee nog kritiek wordt geleverd op de liberale oligarchie – en die de burger weer hoop geven op een betere wereld waarin die burger zelf weer aan het roer staat, van zijn eigen leven. Doordat hij de beschikking heeft over objectieve informatie, goede analyses en goede ideeën.
Nihilistische media
Ik wil niet suggereren dat we met kritiek op de macht in Europa de opmars van een wereldregering van oligarchen bestaande uit eigenaars van liberale kranten en andere nihilistische media, zoals Bigtech (GAFAM), kunnen stoppen.
Het doel van de ‘vader van Europa’, Jean Monnet, was niet voor niets een neoliberaal Europa dat geregeerd werd door de vrije markt van het Verdrag van Maastricht, een Europese Unie die uiteindelijk zou evolueren tot een wereldregering. Lees de memoires van Monnet (die overigens werd betaald door de CIA) erop na en zie dat de nihilistische liberale krachten wel erg groot zijn voor eenvoudige burgers zoals u en ik.
Maar je kan met kritiek op de macht natuurlijk wel laten zien dat de liberale opmars niet langs jou komt. Dat jìj niet met je kinderen naar een Jeugdjournaal kijkt waar Hugo de Jonge, meer dan 10.000 vermijdbare corona doden verder, vrolijk lachend met zijn dochter het corona-jaar gaat zitten doornemen.
Of door het alternatief te schetsen, van het opzetten van je eigen media, die vrij van de liberale ideologie zelf onderzoekt, analyseert, informeert, debatteert, voorstelt.
Manische meningenmachine
Een wereld-regering van liberale media-molochs mag dan het plan zijn, we zijn niet verplicht om ons daaraan te onderwerpen. We kunnen ook Frans gaan leren en Front Populaire lezen, of, gewoon in het Nederlands, Frontaal Naakt.
Ondertussen holt DPG media het vak van journalist steeds verder uit, door freelancers, de enige journalisten die vrijuit kunnen schrijven zonder bezorgd te hoeven zijn wat hun baas daarvan vindt, steevast onder te betalen.
Maar gelukkig begrijpt Willem Alexander de ernst van de situatie. De ‘manische meningenmachine’ die de liberale ideologie van de superrijken met hun door belastinggeld gesubsidieerde kranten opdringt aan Europese belastingbetalers, is iets om moe van te worden.
Maar niet moedeloos. Daarvoor is de kans te groot om ook in Nederland (en België) onafhankelijke media in de stijl van Front Populaire op te richten. Media die er met goede informatie voor zorgen dat de burger weer in staat wordt gesteld zelf het stuur in handen te nemen.
——————–
Jasper Mekkes is ingenieur en vooruitgangsfilosoof en heeft net een boek gepubliceerd: Wil tot Waarheid; een materialistische ontologie van de mens en zijn natuur.