Ga naar de inhoud

Europees Sociaal Forum

Van 6 -10 november wordt in Florence het Europees Sociaal Forum gehouden. De meningen over zin en belang daarvan lopen uiteen…

10 min leestijd
Placeholder image

Van 6 – 10 november vindt in Florence, Italië, het European Social Forum plaats. Er worden enkele duizenden deelnemers verwacht, en er zullen honderden workshops en een aantal plenaire meetings plaatsvinden over de gebruikelijke globaliserings-thema’s. Tot het ESF werd besloten op het laatste World Social Forum in Porto Alegre, afgelopen januari, waar geconstateerd werd dat er te weinig overleg en discussie gevoerd werd tussen Europese progressieve groepen. (zie verder: de website van het ESF).

Het ESF wordt voorgesteld als een ‘open ruimte voor discussie’ waar iedereen z’n voorstel voor een bijeenkomst kan doen en iedereen welkom is. Maar het blijkt vooral een podium te zijn geworden voor uiteenlopende marxistische partijen aan de ene kant, en sterk hervormingsgezinde NGO’s aan de andere kant. Vooral de Trotskistische groeperingen, die flink opgebloeid zijn in het kielzog van de antiglobaliserings’boom’ hebben het ESF uitgekozen om daar hun stempel te gaan drukken. Naar verluidt is er een plan van de internationaal georganiseerde trotskistische structuur die geleid wordt door de Britse Socialist Workers Party, om met zoveel mogelijk mensen naar Florence te trekken en daar een vertoon van ‘macht’ te plegen en in alle workshops te pleiten voor de antikapitalistische revolutie. Protest tegen de oorlog tegen Irak is daarbij door hen tot speerpunt verheven. (zie voor een onderzoek naar de activiteiten van de SWP de verzameling artikelen Monopolise Resistance van het Britse weekblad Schnews)

Verder zijn veel van de organisatorische middelen in handen van nogal hervormingsgezinde NGO’s, partijen en vakbonden, zoals dat met het WSF in Porto Alegre ook het geval is. De kritiek vanuit meer activistische hoek is daarom navenant. Organisaties die nauwelijks bijgedragen hebben aan het ontstaan van de protestbeweging tegen neoliberale globalisering, en misschien wel eerder medeplichtig waren aan het ontstaan van de problemen, staan nu vooraan bij het organiseren van grote congressen uit naam van die beweging. Vanuit kringen van het meer radicale netwerk Peoples Global Action worden daarom in Florence aparte vergaderingen georganiseerd (zie http://www.inventati.org/hub die (naar eigen zeggen) niet-hierarchisch zijn en ook meer gericht zijn op het voortbouwen van acties en campagnes dan het officiële vergadercircus. Een kritische analyse van Florence is onder andere het stuk Sovereign and Multitude op Autonomedia.

In Nederland is vooral het platform ‘De Wereld Is Niet Te Koop’ met het ESF bezig (zie: www.anderewereld.nl). Dit platform is de voortzetting van D-14, dat was opgericht om een Nederlands aandeel te organiseren in de demonstraties tegen de EU-top in Brussel vorig jaar december. Terwijl er in Nederland zelf weinig door dit platform gedaan wordt, wordt er vervoer naar het ESF georganiseerd en worden met posters en folders mensen opgeroepen om daar massaal heen te trekken. Hoewel er op papier ook een paar andere organisaties lid van zijn, is De Wereld Is Niet Te Koop dan ook vooral een verzameling kleine Marxistische (en wederom: vooral Trotskistische) partijtjes. Met het platform beogen zij ‘de globaliseringsbeweging in Nederland’ te zijn. Het meest prominent met het ESF aan het leuren is de trotskistische splintergroep Internationale Socialisten, tevens een van de meest actieve deelnemers in De Wereld Is Niet Te Koop. De IS is op z’n beurt weer aangesloten bij de stroming van de eerdergenoemde Socialist Workers Party…

Behalve een serie artikelen in Dusniews, het blad van Eurodusnie in Leiden (zie www.eurodusnie.nl), is er in Nederland nauwelijks discussie geweest over het optreden van ouderwets dogmatische partijen binnen het globaliserings-gebeuren. De meeste meer anarchistische of activistische clubjes hebben kennelijk de al dan niet bewuste keuze gemaakt om dergelijke koepelstructuren links te laten liggen. In het blad Grenzeloos (van de Socialistische Arbeiders Partij, ook trotskistisch maar veel minder dogmatisch dan de IS) is onlangs wel een discussie opgestart over de gewenste ontwikkeling van een globaliseringenbeweging in Nederland (zie: www.grenzeloos.nl). Opmerkelijk is dat daarin Rene Danen (van de partij Amsterdam Anders, die op z’n beurt ontstaan is door de fusie van De Groenen met de Amsterdamse SAP) de wens blijkt te koesteren dat het mede door hem opgerichte platform ‘Keer Het Tij’ “de potentie heeft om uit te groeien tot de Nederlandse tak van de andersglobaliseringsbeweging”. En Keer het Tij is wederom een platform dat grotendeels gevormd is door kleine linkse partijtjes. Op Indymedia en de besloten mailinglijst van het Basisdemocratisch Netwerk is een korte discussie geweest over de zin en onzin van dergelijke platformen, mede geïnstigeerd door Eurodusnie en het Autonoom Centrum naar aanleiding van de activiteiten van Keer Het Tij tijdens prinsjesdag. Zie bijvoorbeeld het stuk Een Spook Uit het Verleden van Marco in Dusnieuws.

Een kwaadwillende toeschouwer zou de verdenking kunnen koesteren dat organisaties die op zichzelf geen deuk in een pak boter vermogen te slaan, dergelijke platformen (en de populariteit van het antiglobalisme) benutten om zich achter te verschuilen. Het gerucht gaat dat de Ikon bezig is om een documentaire over ‘De Nederlandse globaliseringsbeweging’ te maken, waarbij de IS centraal staat. Dan zou er dus toch nog een vervolg op Spinal Tap komen…

Desondanks zal er best een hoop interessants in Florence te beleven zijn. Een interessant stuk dat in de aanloop verscheen, is de ‘Open brief aan de Europese Bewegingen’ van de makers van het Italiaanse blad Derive Approdi waarin aan de ene kant gewezen wordt op het gevaar dat hierarchische of sterk hervormingsgezinde organisaties zo’n initiatief benutten om hun stempel te drukken, en tegelijkertijd opgeroepen wordt om daarom van zoveel mogelijk kanten in te grijpen en deel te nemen.

Een Aanvulling vanuit Florence
(door Marco van Eurodusnie)

Het Europees Sociaal Forum en de verschillende autonome initiatieven

Van 6-10 november vindt in Florence het Europees Sociaal Forum (ESF) plaats. Het ESF in Florence is ongetwijfeld één van de belangrijkste bijeenkomsten van de andersglobaliseringsbeweging in Europa. Er worden rond de 30.000 deelnemers uit heel de wereld verwacht. Voor de afsluitende demonstratie van 10 november rekent men zelfs meer dan 250.000 mensen. Toch is niet alles goud dat er blinkt. Zo wordt de organisatie van het ESF gedomineerd door autoritaire, parlementair gerichte organisaties zoals grote NGOs en politieke partijen. Met name de rol van sociaal democraten is zowel omstreden als evident. De in Toscane (provincie waar Florence ligt) regerende sociaal democratische PDS, welke onvervalst neoliberalisme bedrijft, heeft gratis het Fortezza da Basso (een groot ex-militair fort in het centrum van de stad) ter beschikking gesteld. Ook de PDS gemeenten in de nabije omtrek bieden hun publieke (nog niet door haar geprivatiseerde) locaties aan. Naar verwachting zullen een groot aantal scholen en sportzalen tijdens het ESF hun deuren openen om als slaapruimte te dienen. Andere belangrijke spelers binnen de ESF voorbereiding zijn de Rifondazione Comunista (de Italiaanse communistische partij) en Europese Trotskistische wanna be partijen.

Als reactie op het autoritaire karakter van het ESF zijn er de afgelopen maanden door diverse organisaties initiatieven genomen om buiten het officiële ESF om autonome ruimtes te creëren waar basisbewegingen elkaar kunnen ontmoeten. Het eerste initiatief voor een autonome ruimte werd genomen door de Italiaanse Movimento Antigonista Toscana (MAT) en daarbij aangesloten radicale vakbondsfederatie COBAS. Movimento Antigonista Toscana is een netwerk van, wat we gemakshalve autonome, communistische organisaties zullen noemen. MAT heeft haar wortels in de Autonomia beweging van de jaren 70. In praktijk opereert ze grotendeels vanuit gekraakte sociaal centra waarbinnen men strijdbare politiek, buurtopbouw en sociaal-cultureel werk met elkaar vermengt.
De vakbondsfederatie COBAS heeft banden met veel van deze sociaal centra maar is vooral actief op de werkvloer, in school en universiteit. COBAS is een officiële vakbond, maar dan wel een antikapitalistische, één die grotendeels basisdemocratisch opereert. Beiden zijn tegelijk actief in de voorbereiding van het Europees Sociaal Forum.De door MAT en COBAS georganiseerde autonome ruimte betreft onder meer een plein in het centrum van de stad (Piazza della S.S. Annunziata). Sociale bewegingen en organisaties zijn uitgenodigd zich er te presenteren. Ook heeft men de beschikking over sociaal centrum Ex-Emerson (via Niccolo da Tolentino 19) dat op een kwartiertje rijden met de bus van het stadcentrum ligt. Ex-Emerson bevat diverse ruimtes zoals een concertzaal, slaapruimtes, een filmzaal, kopieerfaciliteiten en keuken voor in totaal meer dan duizend mensen. Ex-Emmerson bereidt zelf onder meer een cultureel programma voor.

Verder beschikt MAT nog over een aantal bezette woonpanden die vooral slaapruimte zullen bieden aan de deelnemers aan het autonome ruimte(s). Behalve het organiseren van de autonome activiteiten zijn MAT en COBAS ook van plan zich inhoudelijk actief te mengen in enkele tijdens het ESF gevoerde discussies. Doel hiervan is onder meer zich uit te spreken tegen de rol van de sociaal democratie in het neoliberaliseringsproces. Ook hebben MAT en COBAS aangekondigd het ESF op 6 november te zullen beginnen met een demonstratie tegen de oorlog tegen het terrorisme. Deze demonstratie vindt plaats bij een militaire basis 30 KM buiten de stad. Men verwacht een grote opkomst vanuit heel het land want velen hebben de oproep inmiddels ondertekend. Vanuit Florence zullen één of meerder gratis treinen naar de basis rijden.
Deze dubbele aanpak, binnen en buiten het ESF, wordt door MAT en COBAS omschreven als One foot in, one foot out. Door tegelijk deel te nemen aan de ESF voorbereidingen en het organiseren van een autonome ruimte wil men voorkomen dat sociaal democraten en andere reformisten in Florence de show gaan stelen.

Ook door andere lokale basisorganisaties zijn initiatieven ontplooid. Zo organiseert de House Fighting Movement in de aanloop van naar het ESF een aantal acties tegen de privatisering van sociale woningbouw die in Florence onder leiding van de PDS wordt doorgevoerd. De House Fighting Movement vertegenwoordigt een groot deel van de lokale krakers, hier veelal dakloze gezinnen en migranten. House Fighting Movement organiseert samen met OMME een ander lokaal netwerk van kraakpanden) op 2 en 3 november een voor iedereen toegankelijke internationale bijeenkomst rond het thema strijd voor betaalbare huisvesting. Enkele weken geleden kwam daar nog een ander autonoom initiatief bij, namelijk één georganiseerd door anarchisten die bijeenkomen in de Circolo Anarchico di Vicolo del Panico 2 (MAF).Zij besloten een eigen autonome zone te organiseren van 7 t/m 9 november. Er is geen anarchistisch sociaal centrum in Florence (daar wordt aan gewerkt) en men is van plan een deel van het programma op één van de vele pleinen in de stad te organiseren.

Nog een ander initiatief voor een autonome ruimte komt van Indymedia activisten. Dit initiatief is organisatorisch verbonden met het hieronder genoemde HUB project en moet niet verward worden met het ESF mediacentrum in Fortezza da Basso. Bij het HUB-project gaat het er om de verschillende basisdemocratische initiatieven (voor discussies, acties e.d.) met elkaar in contact te brengen. Vervolgens zijn er mensen in Florence bezig huisvesting voor deze initiatieven te vinden. Dit zal hoostwaarschijnlijk een andere ruimte dan EX-Emerson en het door MAT georganiseerde plein zijn

Het ligt in de verwachting dat rond het ESF verscherpte grenscontroles aan de Italiaanse grens zullen plaatsvinden, maar in tegenstelling tot eerdere berichten is het onwaarschijnlijk dat het Schengen verdrag officieel tijdelijk buiten werking zal worden gesteld. Hoe het ook zei, de grenscontroles zullen vooral vervelend zijn voor de documentlozen onder ons. Rechts Italië bombardeert momenteel de burgers met allerlei gruwelscenarios. In de straten van Florence hangen bijvoorbeeld grote posters met beelden van rellen in Genua en de voorspelling dat het ESF een tweede Genua gaat worden. Forza Italia, de partij van Berlusconi, heeft voor 29 oktober een parlementair debat aangevraagd om over het ESF te discussiëren. Er gaan zelf serieus stemmen op om het maar helemaal te verbieden. Of dit zal gebeuren valt op dit moment niet te zeggen, in Italië is immers alles mogelijk

Marco

House Fighting Movement:
website MAF:
website OMME:

Zie ook: (kritisch over achtergrond ESF en WSF)

(Naschrift redactie: een verbod van het ESF is er niet gekomen. Wel is de situatie gespannen en wordt er verwacht dat er vanuit extreemrechtse (regeringspartij) kringen provocaties uitgevoerd zullen worden)

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Kees Stad.)