Ga naar de inhoud

10 grootste gentech PR-rampen van 2012

2012 was het jaar dat de biotechindustrie onder vuur kwam te liggen. Er was kritiek op hun claims, tactieken en producten, en een aantal van de grootste PR sprookjes verwerden tot stof. Hier zijn een aantal belangrijke voorbeelden. Dit is een vertaling van een bericht van GM watch, d.d. 3 januari 2013. Zie de originele publicatie voor links naar de bronberichten.

10 min leestijd
Placeholder image

1. Vlucht uit Europa
De biotechzeepbel moet de indruk wekken zich steeds verder uit te breiden. Begin 2012 echter kwam het nieuws dat de gentech- en chemiegigant BASF haar gentechafdeling uit Europa terugtrok vanwege oppositie van ‘de meerderheid van de consumenten, boeren en politici’. BASF kondigde ook aan te stoppen met het op de markt brengen van hun gg-aardappel Amflora, een van de twee gg-gewassen die in de EU verbouwd mogen worden. Commercieel werd het een mislukking. Het enige andere geteelde gentechgewas, Monsanto’s Mon810 maïs, is verboden in een negental landen, Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Luxemburg, Frankrijk, Griekenland, Italie en Polen. Er zijn zelfs minder proefvelden, en dat zal nog minder worden als BASF uit Europa vertrekt.

2. De Indiase mislukking
Aanvankelijk werd Indiase gentech katoen als een succesverhaal gebracht. Maar in 2012 keerde het tij. Ten eerste lekte een overheidsrapport uit waarin werd toegegeven dat ‘de katoenboeren in crisis zijn geraakt sinds de overgang op bt-katoen. Seizoen 2011-2012 zag een ernstige golf van zelfmoorden onder katoenboeren’. Twee nieuwe prijswinnende documentaires hebben geholpen de waarheid over gentechkatoen onder een breder publiek bekendheid te geven. Verder heeft de Indiase parlementaire commissie voor landbouw een kritisch rapport uitgebracht na een bezoek aan vijf katoenverbouwende staten, en onderzoek van duizenden documenten. De commissie sprak ook zelf met een groot aantal katoenboeren en deskundigen, alsook 100 weduwes waaronder 14 in een dorp dat Monsanto promootte als een model voor het succes van Bt-katoen. Het bleek de boeren in Monsanto’s “model dorp” een verbod op Bt-katoen wilden. De geschokte parlementariërs stelden unaniem in hun verslag dat gentechgewassen India geen voorspoed zullen brengen, en vroegen om een direct verbod op gentechproeven. Niet lang daarna heeft een expertpanel van wetenschappers, aangesteld door het Indiase hooggerechtshof, een verbod voor 10 jaar op gentechgewassen voorgesteld.

3. Oppositie groeit in de VS
In Californië is een referendum gehouden over het vermelden van gentech ingrediënten op etiketten. Dit referendum is verloren vanwege een agressieve advertentiecampagne van de tegenstanders van etikettering uit de gentech industrie. De industrie had daar 45 miljoen dollar voor een campagne vol list en bedrog voor over. Desondanks steunde 48.6 % van de kiezers het voorstel. De campagne had een averechts effect, omdat het hele land er over ging meepraten. Een aantal andere staten en gemeentes gaan nu strijden voor de etikettering, en de nationale campagne Just label it heeft al een miljoen handtekeningen opgehaald voor hun petitie om tot vermelding van gentech voedsel over te gaan.
Groepen actievoerders zijn artikelen zelf gaan etiketteren in supermarkten, of zijn de straat opgegaan tegen de gentech industrie. Er zijn zeker 60 protesten geweest in de hele VS tegen Monsanto op de verjaardag van de Occupy beweging.

4. Over de hele wereld neemt het verzet toe.
In 2012 werd overal tegen proefvelden en andere activiteiten van de biotechindustrie geprotesteerd. En hoewel al in 60 landen gentechvermelding op etiketten verplicht is, zijn er nieuwe doorbraken geweest: in India wordt in 2013 voor het eerst vermelding op het etiket verplicht; in Zuid-Afrika is de etiketteringsverplichting strenger geworden om volgzaamheid van de voedselindustrie af te dwingen; in Brazilië werd het multinationale voedselbedrijf Nestlé door het gerecht gedwongen om op de etiketten van haar producten te vermelden als er gentechingredienten in zitten; Turkije breidt de verplichte etikettering uit tot producten van dieren die met gentechvoer zijn gevoed.

5. De realiteit omtrent gentechlandbouw is sterker dan PR – de natuur kan niet voor de gek worden gehouden
Boeren in de V.S. moeten steeds meer pesticiden gebruiken om hun maïsoogst te redden van de enorm toegenomen aantasting door de wortelworm, terwijl die maïs juist was ontwikkeld om die wortelworm uit te bannen. “Ik heb voor $25,000 minder opbrengst,” zei Charles Sandager, boer in Minnesota farmer. “Ze zullen ons te slim af zijn, die beestjes.” In dezelfde lijn is de gentechindustrie, in de strijd tegen toenemende aantallen onkruidverdelger-resistente ‘superonkruiden, zich nu aan het opmaken om gewassen op de markt tebrengen die resistent zijn tegen oudere en nog giftiger herbiciden en tegen meerdere herbiciden tegelijkertijd. Charles Benbrook, agronoom aan de Washington State University, zegt dat “wat de gentech industrie doet even zinnig is als gas op een vuur blazen om het uit te maken. “ Benbrook’s onderzoek wijst uit dat gentechgewassen tot een stroom van pesticiden hebben geleid, in plaats van tot een afname van het gebruik van agro-chemische stoffen in de V.S., zoals de industrie graag beweert.

6. Blootgesteld aan gifstoffen
Onder de onkruidverdelgers waar tegenwoordig gentechgewassen resistent tegen worden gemaakt vinden we de stof 2,4-D, die ook in Agent Orange te vinden is. Onderzoek heeft uitgewezen dat 2,4-D de endocriene klieren verstoort, en in verband is gebracht met kanker, neurologische schade en verminderde vruchtbaarheid. Noorwegen, Denemarken en Zweden hebben daarom dit gif verboden. Maar de nieuwe lichting van 2,4-D resistente gewassen zullen boeren en consumenten weer vaak in contact brengen met deze gevaarlijke stof.

In 2012 werden de gevaren van Monsanto’s herbicide Roundup, met als hoofdzakelijke werkzame stof glysofaat, steeds meer duidelijk. Mede dankzij het veelvuldige telen van Roundup-resistente gg-gewassen is dit de meest gebruikte herbicide op de wereld.

  • *Glyfosaat is gevonden in de urine van mensen: Een Duitse universiteit vond significante concentraties van glyfosaat in de urine van stedelingen. Deze concentraties waren 5 tot wel 20 maal hoger als maximaal toegestaan is in drinkwater. De uitslag van dit onderzoek werd bekend vlak na de publicatie van een andere studie die bevestigde dat glyfosaat het grondwater verontreinigt.

  • *Vorig jaar werden er ook twee ‘US Geological Survey’ studies gepubliceerd die allebei gingen over het voorkomen van glyfosaat in rivieren, regenwater en zelfs in de lucht van landbouwgebieden in de Verenigde Staten.

  • *Ook in de bloedcirculatie van vrouwen is glyfosaat gevonden, bij zwangere vrouwen kan het zelfs via de placenta bij de baby terecht komen.

  • *Glyfosaat en Round-Up- de beschadiging van het menselijke DNA in de mondcellen: een onderzoek uit 2012 door Australische onderzoekers bracht zorgwekkende resultaten aan het licht in verband met het inademen van glyfosaat. In Zuid-Amerikaanse landen die gentech-soja produceren, is dit de meest voorkomende manier waarop mensen met deze stof in aanraking te komen.

  • * Glyfosaat beschadigt zenuwcellen: Een nieuwe studie bevestigd opnieuw dat er verbanden kunnen zijn tussen het blootstaan aan Round-Up en de ziekte van Parkinson.

  • *Round-Up kan amfibiën ‘vervormen’. In 2012 werd duidelijk dat waterpadden die blootstonden aan zekere concentraties in hun leefgebied van Round-Up een abnormale grote staart kregen.

  • *Round-Up doodt de cellen van de testikels van ratten: Een nieuw onderzoek liet zien dat lage doseringen van Round-Up de aanmaak van testosteron met 35% verminderde bij volwassen ratten. Bij hoge doseringen gingen testikel-cellen dood.

  • *Round-Up beschadigt waardevolle, onschadelijke bacteriën: Een onderzoek bij de universiteit van Leipzig toonde aan dat Round-Up de darmflora van kippen (in vitro) negatief beïnvloede. De onderzoekers zagen dat heel schadelijke bacteriën wel tegen Round-Up bestand waren, terwijl nuttige bacteriën daar redelijk tot ernstig last van hadden. Deze studie verschaft een wetenschappelijke basis voor de ervaringen van boeren die zeiden dat er meer maag-darm ziektes voorkomen bij dieren die Round-Up Ready soja voorgeschoteld krijgen.

  • *Round-Up zorgt mogelijk voor lichamelijke afwijkingen bij de geboorte: Dit stond in een nieuw, peer reviewed publicatie van ‘The Journal of Environmental and Analytical Toxicology’.

7. Monsanto schuldig aan valse reclame
In advertentie voor Round-Up in Nederlandse kranten, stonden volgens de Reclame Code Commissie misleidende claims. Eerder dit jaar concludeerde de ‘Advertising Standards Council’ van India dat Monsanto’s reclames met de bewering dat het telen van gentech-katoen economisch voordelig is, nergens op gebaseerd is. Monsanto is al eerder door instanties in Groot-Brittanie, Zuid-Afrika en Frankrijk schuldig bevonden aan valse, onbewezen, misleidende en verwarrende aanprijzingen van hun gentech-gewassen en Round-Up.

8. Onethische onderzoeksmethoden en wetenschappelijke fraude
In december 2012 ontsloegen de Chinese authoriteiten drie ambtenaren die een controversieel Noordamerikaans onderzoeksproject goedkeurden en uitvoerden. Bij dat project werd een genetisch gemanipuleerde rijstvariant – golden rice- getest op scholieren. De ambtenaren werden bestraft wegens het “schenden van relevante regulering, wetenschappelijke ethiek en academische integriteit.” Ook bleken hun claims in The American Journal of Clinical Nutrition over de hoeveelheden rijst die kinderen kregen, niet overeen te komen met de gegevens uit het project zelf. Een beleidsonderzoeker van de Chinese Academie voor Wetenshap zei hierover: “Ofwel de onderzoekers liegen nu, ofwel ze deden dat in hun publicatie in The American Journal of Clinical Nutrition. Het is hoe dan ook een zwaar vergrijp.” http://www.gmwatch.org/component/content/article/14512

Eerder in 2012 werd al een soortgelijke publicatie ingetrokken van onderzoekers aan het door Monsanto gesubsidieerde Danforth Center [in de VS]. Dat gebeurde nadat “de onderzoekers er niet in slaagden om ondersteunende gegevens te presenteren om hun conclusies te staven”. De onderzoekers hadden beweerd dat ze door via genetische manipulatie het vitamine C-gehalte in cassave konden verhogen. http://www.gmwatch.org/latest-listing/51-2012/14251

Eind 2012 maakten de media ook melding van de manipulatie van beeldmateriaal door onderzoekers [in Mexico] in een reeks publicaties over het effect van Bt-gifstoffen bij gentech-gewassen. Geen van de betrokkenen lijkt hiervoor te zijn ontslagen, hoewel een van hen moest terugtreden als hoofd van de (universitaire) Commissie voor Bio-ethiek.

In oktober vorig jaar kopte een [Indiase] krant: “Top gentech onderzoeker vervalste patentclaim om nationale prijs te verkrijgen” en in februari was een andere opmerkelijke krantenkop: “Ontrafeling van India’s Bt-katoenfraude: ICAR’s top onderzoeksinstituten en GEAC [belangrijkste regeringscommissie voor gentech] ontmaskerd in Bt-katoen onderzoekszwendel.” Bij deze oplichtingszaak ging het ondermeer om het stelen van een Bt-katoengen van Monsanto. Onderwijl is het concern zelf, samen met verscheidene landbouwuniversiteiten uit India, aangeklaagd is wegens diefstal -criminele biopiraterij- van een andere gentech-plantenvarieteit.

En dit gaat nog alleen over de laatste 12 maanden! Sommigen beschouwen het als het gevolg van een over-gecommercialiseerde publieke wetenschapssector. Anderen zien het als het onvermijdelijke bijproduct van de ontwikkeling op gebied van gentechgewassen die op zijn beurt ook op fraude is gebaseerd; Zij hebben het over een gehypete technologie die is gebaseerd op valse vooronderstellingen.

9. Seralini publiceerde opzienbarende resultaten van onderzoek naar GGO en Roundup
Onderzoek door [de Franse] professor Gilles-Eric Seralini toonde zeer schadelijke gezondheidsaspecten aan in ratten die werden gevoed met Monsanto’s gentech mais (NK603) en/of met kleine hoeveelheden onkruidverdelger Roundup waartegen de mais resistent is gemaakt. De onderzoekers ondergingen golf na golf dubieuze kritiek door personen en instellingen die banden onderhouden met de industrie. Dat offensief was gericht op het overstemmen van belangrijke vragen die het langlopende onderzoek opriep, op het tegengaan van de wetenschappelijke discussie over dit thema en op intrekking van de publicatie van de studie. Nu de stof van de controverse is neergedaald, blijkt de publicatie niet te zijn ingetrokken en is er juist een toenemende mate van erkenning voor de noodzaak tot langlopend onderzoek naar de gevolgen van gentechgewassen zoals Seralini dat heeft uitgevoerd.

De brutale aanval door hun supporters pakt helemaal nadelig uit voor de biotech-industrie omdat het de aandacht vestigde op vergelijkingen tussen studies door Seralini en Monsanto. Grondige bestudering van beide onderzoeken laat zien dat als Seralini’s experimenten onvoldoende in staat zouden zijn om schade aan te tonen, dat ook Monsanto’s eigen proeven niet in staat zijn om de veiligheid ervan te bewijzen. Ongeacht eventuele onvolkomendheden, gaat Seralini’s studie uit van in het algemeen hogere wetenschappelijke normen dan de studies die ten grondslag liggen aan de goedkeuring van gentechvoedsel. Door de georkestreerde aanvallen van de industrie op Seralini neemt de roep toe om alle gentechgewassen en bijbehorende pesticiden eerst verplicht langere tijd te testen alvorens over te gaan op eventuele commercialisering en ontstaat er zelfs twijfel over al toegestane gentechgewassen.

http://www.spinwatch.org.uk/-articles-by-category-mainmenu-8/46-gm-industry/5546